Jagody, czarne jagody to zwyczajowe nazwy borówki czarnej. Można je zbierać samodzielnie w lesie, jak i kupić na targowiskach, od czerwca do sierpnia. Jagodowe krzaczki można znaleźć w lasach, na wrzosowiskach, torfowiskach i podmokłych terenach, zarówno na nizinach, jak i w górach. Borówka czarna była znana już w czasach starożytnych i średniowiecznych.
Czarna jagoda rośnie w środkowej i północnej Europie, jest rozprzestrzeniona w Azji, Europie i Ameryce Północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym i arktycznym. Jagodowe krzaczki nie są wysokie, sięgają 50 cm wysokości. Mają drobne listki i pojedyncze ciemnoczerwone kwiaty. Owoce jagody najpierw są zielone, potem czerwone - ciemniejąca w miarę dojrzewania. Dojrzałe przybierają ciemną barwę, którą zawdzięczają antocyjanom. Są czarne z niebieskawym, woskowym nalotem. Osiągają średnicę do 10 mm.
Jagody są nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Zawierają wiele witamin i składników mineralnych. To głównie:
Jagody od wieków są stosowane w celach leczniczych. Działanie terapeutyczne przypisuje się głównie obecnym w owocach antocyjanom, dzięki którym owoce jagody mają działanie rozluźniające przy zaparciach i jednocześnie przeciwbiegunkowe. Przy biegunkach stosuje się suszone jagody, jak również herbaty i soki jagodowe, ponieważ działają zatwardzająco. Z kolei przy zaparciach pomogą jagody świeże, nieprzetworzone - działają przeczyszczająco. Jagody zdecydowanie wspierają pracę układu pokarmowego, oczyszcza organizm z nadmiaru cholesterolu.
Dzięki temu, że jagody zawierają dużą ilość polifenoli, związków o działaniu przeciwutleniającym, zapobiegają chorobom serca i nowotworom, a także zaburzeniom metabolizmu. Jagody zawierają też wakcyninę, która ma działanie podobne do insuliny (obniża poziom cukru we krwi).
Jagody, dzięki temu, że zawierają antocyjany, pozytywnie działają na układ sercowo-naczyniowy. Poza tym, ponieważ zawierają składniki bioaktywne, traktuje się jako naturalny antybiotyk - hamują rozwój drobnoustrojów. Odwary z jagód stosuje się przeciw pasożytom: glistom i owsikom.
Wyciągi z jagód wspomagają leczenie chorób oczu - wzmacniają naczynia krwionośne (włosowate), ułatwiają mikrokrążenie w naczyniach oka. Stosuje się je w leczeniu tak zwanej kurzej ślepoty i terapii zwyrodnienia plamki żółtej. Ponadto jagody poprawiają krążenie krwi, uszczelniają naczynia krwionośne. Przeciwdziałają powstawaniu stanów zapalnych skóry, a zawarte w nich składniki mają działanie nawilżające, zmiękczające i wygładzające skórę. Są doskonałe do pielęgnacji ciała.
Preparaty z borówki czarnej wykorzystywane są także do leczenia wrzodów, a także jako środek poprawiający gojenie ran.
Sięgając po jagody, warto pamiętać o kilku rzeczach.
Czy dzieci mogą jeść jagody? Czy jagody dla półrocznego dziecka, które dopiero rozpoczyna przygodę z nowymi smakami, to dobry pomysł? Czemu nie. Jeśli maluch jest karmiony mlekiem modyfikowanym, do jego diety jagody można włączyć już w 5. miesiącu życia. Maluchy karmione piersią mogą poznać ich smak w 7. miesiącu życia.
Jagody niemowlakowi należy podawać oczyszczone i umyte, najlepiej początkowo przetarte przez sitko, ponieważ dziecko może mieć problem ze skórką. Dobrym pomysłem jest również sok jagodowy. Starsze maluchy w 9. miesiącu mogą je jeść na surowo, dodane do kaszki czy budyniu. Później mały smakosz może śmiało próbować pierogów z jagodami czy zupy jagodowej.