"Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią". O czym rozmawia mistrz Polikarp ze śmiercią?
Bohater prosi śmierć, która ukazała mu się w kościele, by opowiedziała mu o swoim życiu i pracy. Jego rozmówczyni mówi o tym, że narodziła się w raju, kiedy Ewa zerwała jabłko, a następnie przekazała je Adamowi. Przyznaje, że roztacza swoją moc nad wszystkimi ludźmi, choć przede wszystkim nad grzesznikami, a ich status społeczny ani sytuacja finansowa nie mają dla niej żadnego znaczenia. Jej działalność okazuje się pożyteczna, ponieważ pozbawia życia morderców, rozpustne kobiety, niesprawiedliwych sędziów, a także tych, którzy łamią złożone śluby. Warto zaznaczyć, że w polskiej wersji językowej utwór zostaje urwany. Sama końcówka jest znana z wersji w języku rosyjskim – Polikarp pyta w niej o Sąd Ostateczny. Wtedy też Śmierć poradziła mu, aby służył Bogu, bo kiedy spotkają się ponownie, ta pozbawi go życia.
"Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią": opracowanie
Interesuje Cię "Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią"? Opracowanie na pewno pozwoli Ci ją lepiej zrozumieć, podobnie jak poruszane przez nią zagadnienia.
Geneza
Utwór to polska wersja łacińskiego dzieła "Dialogus magistri Policarpi cum Morte". Najprawdopodobniej została stworzona około 1463 roku (w drugiej połowie XV wieku). Utrwalono ją w rękopisie Biblioteki Seminaryjnej w Płocku. Jej autor jest anonimowy, a jednak bardzo utalentowany, ponieważ udało mu się stworzyć złożone i z dbałością skomponowane dzieło poetyckie. Jego zdolności są tym bardziej godne podziwu, że oryginał był napisany prozą.
Motywy występujące w utworze
W "Rozmowie mistrza Polikarpa ze śmiercią" występują następujące motywy:
- dance macabre – inaczej "taniec śmierci", był jednym z najpopularniejszych motywów sztuce średniowiecznej, można go było spotkać zarówno w literaturze, jak i malarstwie (głównie szesnastowieczne Francja i Niemcy). Wiązał się on z personifikacją śmierci w postaci rozkładającego się trupa, a następnie szkieletu, która zapraszała do tańca wszystkich ludzi. Sam taniec symbolizował potęgę śmierci, która zrównywała ze sobą każdego człowieka;
- motyw mistrza – pojawia się Polikarp, przywołuje stereotyp geniusza, posiadającego rozbudowaną wiedzę i chcącego sięgnąć po to, co ostateczne i nieosiągalne dla przeciętnego śmiertelnika;
- motyw przemijania – mocno związany z motywem śmierci. Pojawia się "vado Mori" czyli pochód ludzi ku śmierci także stawia na równość wszystkich ludzi względem siebie. To, że człowiek wciąż zmierza ku końcowi, nakłania go do refleksji nad doczesnym życiem. W zależności od tego, jakie ono będzie, takie też będzie życie po śmierci.
"Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią". Czas i miejsce akcji
Najprawdopodobniej dlatego, że utwór ten miał mieć charakter umoralniający, wydarzenia w nim przedstawione miały miejsce w czasach współczesnych jego twórcy. W ten sposób tekst mógł oddziaływać na ludzi. Dialog między Polikarpem i śmiercią jest parabolą – stanowi przestrogę dla grzesznych ludzi. Trudno natomiast określić dokładne miejsce akcji, wiadomo tylko, że opisana scena rozgrywa się w kościele.
"Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią": interpretacja
Co dokładnie powinna Ci powiedzieć "Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią"? Interpretacja pozwoli Ci szerzej spojrzeć na ten utwór.
"Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią" jest polską poezją świecką pochodzącą z epoki średniowiecza. Wiersz przyjmuje tu formę dialogu i chociaż miał swój pierwowzór, ta jego wersja zachowuje pewną autonomię. Po pierwsze, jest to forma wierszowana (pierwowzór to proza), po drugie, zawiera w sobie satyryczne opisy grzeszników, którymi pogardza Śmierć. Tekst to exemplum – przykład ku przestrodze. Przedstawiona rozmowa miała ostrzegać grzeszników przed złym postępowaniem, sprowadzając ich na właściwą drogę, która wiąże się z pokorą i ubóstwem. Wyłącznie cnotliwe życie ma zapewnić człowiekowi spokój, ukojenie i szczęście.
Czego nauczył się Polikarp?
Z rozmowy ze śmiercią mistrz wynosi przeświadczenie, że człowiek nigdy nie wie, kiedy nastąpi kres jego życia, dlatego musi przez cały czas odpowiednio przygotowywać się do śmierci. Jeśli będzie żył w zgodzie z Boskimi przykazaniami, spotka go szczęście, a Sąd Ostateczny nie okaże się dla niego straszny.
Zobacz też: "Tren 8": o czym jest? Interpretacja i opracowanie
