"Tren 8": o czym jest? Interpretacja i opracowanie

"Tren 8" jest jednym z utworów należących do cyklu napisanego przez Jana Kochanowskiego. Aktualnie wchodzi on w skład lektur szkolnych, które mogą pojawić się na egzaminie maturalnym. Z tego powodu warto odświeżyć sobie informacje na jego temat i utrwalić zdobytą wiedzę z pomocą odpowiedniego opracowania.

"Tren 8": o czym jest?

Analizujesz "Tren 8"? O czym jest ten utwór? Każdy z "Trenów" Kochanowskiego skupia się na żałobie po zmarłej córeczce autora, Urszulce. W "Trenie 8" uważanym za jeden z najbardziej znanych utworów żałobnych z tego zbioru autor stara się opisać atmosferę, jaka panuje w rodzinnym domu po śmierci dziewczynki. Zostaje więc podkreślona pustka, jaką pozostawiła po sobie Urszulka, a uczucie beznadziei, jakiego doświadcza, zostaje zestawione z radością, obecną w rodzinie jeszcze za życia córeczki.

"Tren 8": opracowanie

Interesuje Cię "Tren 8"? Opracowanie tego utworu pozwoli Ci skupić się na najważniejszych kwestiach i powtórzyć wiadomości zarówno przed maturą, jak i przed dowolnym sprawdzianem z treści.

  • Budowa: "Tren 8" wyróżnia się budową klamrową, co oznacza, że początek i koniec wiersza są do siebie niezwykle podobne (na początku i końcu utworu zostaje przywołany podobny obraz). W tym wypadku chodzi o wizję pustego, pełnego smutku domu, w którym nie ma już Urszulki.
  • Środki stylistyczne użyte w utworze: epitety: "wielkie pustki", "droga Orszulo", "maluczką duszą", "uciesznym śmiechem"; metafory: "wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim". Ponadto, w "Trenie 8" można się natknąć na liczne powtórzenia, mające na celu wzmocnić przekaz, a także personifikacje. Utwór został też zbudowany na zasadzie kontrastu, gdzie radość zestawiona jest z rozpaczą i żałobą.
Zobacz wideo Jakie są problemy polskiej szkoły? "Regularność zmian w systemie edukacji daje nam mocno w kość"

Geneza "Trenów" Jana Kochanowskiego

Cały cykl postał w czarnoleskim okresie twórczości Kochanowskiego, czyli pomiędzy 1578 a 1580 rokiem. Sam tren stanowi antyczny gatunek, który oznaczał utwór poświęcony zmarłemu. Osoba ta jednak musiała sobie na to zasłużyć, wyróżniać się jakimiś niezwykłymi cechami. Jan Kochanowski postąpił wbrew konwencji, poświęcając szereg swoich utworów malutkiej córeczce. Na klasyczny tren składa się pięć części:

  • exordium – ujawnienie powodu bólu,
  • laudatio – przedstawienie zasług zmarłego,
  • comploratio – opłakiwanie,
  • consolatio – pocieszenie 
  • exhortatio – moralne pouczenie.

"Tren 8", ze względu na zawarty w nim ogromny ładunek emocjonalny oraz sposób przedstawienia sytuacji, zalicza się do comploratio.

"Tren 8": Jan Kochanowski i jego osobista tragedia

Kto napisał "Tren 8"? Jan Kochanowski jest autorem zarówno tego utworu, jak i pozostałych "Trenów". Autor ten żył w latach 1530 – 1584. Przyszedł na świat we wsi Sycyna. Pobierał nauki w Akademii Krakowskiej, którą ukończył jako bakalarz sztuk wyzwolonych. Studiował w Padwie, a w międzyczasie podróżował do Polski, a także do Francji. Kochanowski tworzył elegie oraz epigramaty, bazujące na utworach poetów rzymskich, takich jak Marcjalis czy Horacy. "Treny" napisał po śmierci córki Urszuli, która zmarła, mając dwa i pół roku. Cykl ten uznano za bardzo nowatorski, ponieważ po raz pierwszy bohaterką utworów żałobnych stało się dziecko. W "Trenach" uchwycony został ból po stracie ukochanej osoby, choć czytelnik może też dostrzec, że cierpiący ojciec stara się pogodzić z nową, trudną dla niego sytuacją. Kochanowskiego uważa się za jednego spośród najwybitniejszych poetów staropolskich. Jego sposób pisania chętnie naśladowali późniejsi twórcy barokowi.

"Tren 8": interpretacja utworu

Jak należy rozumieć "Tren 8"? Interpretacja tego utworu pomoże Ci odkryć najważniejsze kwestie, które zostały w nim poruszone. Wyróżnia się on trójdzielną kompozycją. W pierwszej z nich znajduje się apostrofa do zmarłej Urszulki i odniesienie do tego, jak smutno i pusto jest teraz w domu, bez niej. W drugiej następuje wspomnienie czasu pełnego radości, którą dziewczynka wnosiła do rodzinnego domu. W ostatniej z części powraca smutek, kiedy podmiot liryczny uświadamia sobie, że wspominana radość już nigdy do niego nie powróci.

W "Trenie 8" podmiotem lirycznym jest ojciec, zmartwiony śmiercią swojego dziecka. W wersie "Pełno nas, a jakoby nikogo nie było" widać jego poczucie straty, tego, jak bardzo trudno obejść się bez tej jednej, drogiej osoby. W tym trenie nie ma miejsca na odniesienia mitologiczne czy historyczne. Z uwagi na swoją niezwykłą plastyczność w obrazowaniu uczuć, "Tren 8" jest zdecydowanie najpopularniejszy spośród wszystkich utworów z cyklu. Podmiot liryczny jest tu skoncentrowany na braku, pustce, a nie na konkretnych przedmiotach, które pozostały po dziecku (bo przecież nie pozostało po nim nic). Poeta wykorzystał tu retrospekcję, pozwalającą ukazać, jak wyglądał jego dom w momencie, gdy wciąż była w nim Urszulka. Osoba mówiąca w trenie wyraża obawę, że więcej nie zobaczy już córki, jednak ma nadzieję, że ta przynajmniej usłyszy jej słowa.

Zobacz też: Cechy dramatu symbolicznego. Czym jest dramat symboliczny?

Więcej o:
Copyright © Agora SA