Toksoplazmoza: co to za choroba i jak dochodzi do zakażenia?
Toksoplazmoza — co to za choroba? Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza, za którą są odpowiedzialne pierwotniaki z rodzaju Toxoplasma gondii. Zakażenie może dotyczyć zarówno ludzi, jak i zwierząt. W jaki sposób najczęściej dochodzi do zakażenia toksoplazmozą? Toksoplazmoza może ujawnić się w organizmie w następujących okolicznościach:
- w wyniku zjedzenia surowego lub poddanego niewystarczającej obróbce termicznej mięsa, w którym znajdowały się cysty Toxoplasma gondii
- w wyniku spożycia owoców lub warzyw, na których znajdowały się pozostałości odchodów zakażonego zwierzęcia
- w wyniku kontaktu z kocim żwirkiem lub ziemią, na której znajdowały się odchody zakażonego zwierzęcia.
Toksoplazmoza: objawy zakażenia i warianty choroby
Jak ujawnia się toksoplazmoza? Objawy zakażenia organizmu są uzależnione od rodzaju choroby. Wyróżniamy:
- toksoplazmozę nabytą — przy tym wariancie choroby osoby zdrowe mogą nie odczuwać żadnych objawów. Symptomy choroby pojawiają się natomiast w sytuacji obniżenia odporności organizmu
- toksoplazmozę wrodzoną — do zakażenia dochodzi w łonie matki, a chorobotwórcze patogeny przedostają się do płodu przez łożysko.
Toksoplazmoza u dzieci i dorosłych. Objawy toksoplazmozy nabytej
Nabyta toksoplazmoza u dzieci i dorosłych w większości przypadków nie daje żadnych symptomów. W przypadku natomiast, gdy dojdzie do ujawnienia zakażenia, najczęstszymi objawami są:
- powiększenie węzłów chłonnych, zazwyczaj w okolicy szyi
- objawy grypopodobne tj. wysoka gorączka, ból gardła, głowy i mięśni
- zapalenie siatkówki oka, zapalenia mięśnia sercowego, zapalenie wątroby (w przypadku obniżenia odporności).
Toksoplazmoza: objawy skórne i inne symptomy toksoplazmozy wrodzonej
Jakie symptomy daje z kolei wrodzona toksoplazmoza? Objawy skórne w postaci wysypki, a także konsekwencje takie, jak zapalenie płuc lub mięśnia sercowego, zazwyczaj występują bardzo rzadko. Najczęstszymi objawami toksoplazmozy wrodzonej są: zapalenie siatkówki i naczyniówki oka, wodogłowie oraz zwapnienia śródczaszkowe (jest to zbiór symptomów określany jako triada Sabina-Pinkertona). Niekiedy mogą pojawić się również takie objawy, jak:
- żółtaczka
- zez
- zaćma
- powiększenie wątroby, śledziony oraz węzłów chłonnych.
Toksoplazmoza w ciąży — kiedy zakażenie jest najbardziej niebezpieczne?
Kiedy toksoplazmoza w ciąży stanowi największe zagrożenie? Toksoplazmoza to choroba, która może być bardzo niebezpieczna dla rozwijającego się dziecka. Warto wiedzieć, że najgroźniejsze dla płodu jest zakażenie w trakcie pierwszego trymestru ciąży, kiedy kształtują się i rozwijają wszystkie narządy dziecka. Ryzyko zakażenia toksoplazmozą jest wówczas jednak najmniejsze i wzrasta wraz z długością ciąży. W II i III trymestrze ryzyko zakażenia znacznie wzrasta, ale płód nie jest już na nie tak wrażliwy.
Toksoplazmoza IgM — kiedy można podejrzewać niedawne zakażenie toksoplazmozą?
Zgodnie z zaleceniami, kobiety w ciąży dwukrotnie są poddawane badaniom z krwi w celu wykrycia, czy w ich organizmie rozwija się toksoplazmoza. IgM — są to przeciwciała, które pojawiają się już na samym początku zakażenia. Wysoki poziom przeciwciał IgM przy niskim poziomie przeciwciał IgG świadczy o tym, że kobieta aktualnie przechodzi zakażenie toksoplazmozą.
Toksoplazmoza IgG — o czym świadczy obecność przeciwciał IgG?
Badanie poziomu przeciwciał z krwi kobiety ciężarnej może również dać informację o tym, że w organizmie kobiety już dawniej rozwijała się toksoplazmoza. IgG obecne w krwi, przy jednoczesnym braku przeciwciał IgM (lub niskim poziomie IgM) świadczy o tym, że kobieta przeszła zakażenie toksoplazmozą w przeszłości.
Toksoplazmoza w ciąży: objawy u dziecka
Czym może skutkować toksoplazmoza w ciąży? Objawy toksoplazmozy wrodzonej zazwyczaj pojawiają się w ciągu pierwszych miesięcy życia dziecka. Charakterystyczne symptomy wynikające z toksoplazmozy wrodzonej zostały już opisane powyżej, ale warto zaznaczyć, że choroba u każdego dziecka może mieć nieco inny przebieg. Toksoplazmoza wrodzona najczęściej przebiega bezobjawowo, podobnie jak w przypadku toksoplazmozy nabytej.
Toksoplazmoza u kota domowego
W pierwszej kolejności z toksoplazmozą kojarzą się koty. Toksoplazmoza u kota domowego nie zawsze musi się równać z zakażeniem domowników. Warto wiedzieć, że koty wydają oocysty przez okres ok. 3 tygodni, ale mają one zdolność do zarażania dopiero między 3 a 5 dniem od wydostania się na zewnątrz. W związku z tym skuteczną metodą pozwalającą na uchronienie się przed zakażeniem toksoplazmozą jest regularne opróżnianie kuwety i codzienna higiena.
Zobacz też: Czego nie robić w ciąży? Na co uważać?
