Rozprawka to jedna z najczęstszych form wypowiedzi, jaką przygotowują uczniowie na lekcjach języka polskiego. Bardzo często pojawia się również na egzaminach, więc warto umieć ją napisać jak najlepiej. A co może pomóc w napisaniu rozprawki? Oto lista najważniejszych informacji o tej formie wypowiedzi.
Osiem elementów, o których trzeba pamiętać. Są kluczowe w pisaniu rozprawki
Pisanie rozprawki należy zacząć od przygotowania planu pracy - rozpisania tego, co napiszesz i w jakiej kolejności, zwłaszcza dotyczy to argumentów. A o czym jeszcze trzeba pamiętać? Oto osiem ważnych elementów pisania rozprawki:
- jasno określ swoje zdanie na temat, jaki ma rozprawka,
- przygotuj sobie listę solidnych argumentów (kontrargumentów),
- zrób selekcję materiałów - nie przesadzaj w żadną ze stron, wybierz te, które najlepiej pasują do podanej na początku rozprawki tezy (hipotezy),
- pilnuj języka, którego używasz - zrezygnuj z wulgaryzmów i kolokwializmów, odpuść sobie też słowa, które są mocno nacechowane emocjonalnie,
- pisz w miarę krótkie zdania,
- nie używaj zbyt wielu "mądrze brzmiących słów", a już, zwłaszcza gdy nie masz pewności co do ich znaczenia i poprawnego użycia,
- nie używaj słów i zwrotów wyrażających niepewność,
- pisz konkretnie i na temat.
Jak poprawnie napisać rozprawkę? Musi składać się z trzech zasadniczych części
Poprawnie napisana rozprawka składa się z trzech zasadniczych części - wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Każda z tych sekcji ma też nieco odmienną budowę:
- wstęp - powinien zająć jeden akapit (lub więcej, gdy praca jest dłuższa), musi zawierać hipotezę (przypuszczenie) lub tezę (twierdzenie), problematykę poruszaną w tekście, a także źródła, na jakich oprze się autor,
- rozwinięcie - najobszerniejsza część rozprawki, w tym miejscu trzeba podać argumenty i kontrargumenty (powinno ich być przynajmniej po trzy, ale nie warto przesadzać też w drugą stronę), w zależności od tematu pracy, trzeba poprzeć je stosownymi cytatami z lektur, bądź innych tekstów literackich,
- zakończenie - to podsumowanie całej pracy, trzeba odnieść się do tezy (hipotezy) podanej we wstępnie i sformułować wnioski, oraz ostatecznie potwierdzić (obalić) początkową tezę (hipotezę).
Co to rozwinięcia, warto wiedzieć, do jakich źródeł można się odwołać. Dopuszczalne są następujące źródła:
- lektury szkolne (należy podać autora, tytuł i cytat, tylko nie dosłownie),
- inne niż lektury utwory literackie (należy podać autora, tytuł i cytat, tylko nie dosłownie),
- teksty źródłowe - np. te znajdujące się w podręczniku czy na arkuszu egzaminacyjnym.
- opracowania naukowe (konieczne jest podanie źródła),
- postacie historyczne bądź współczesne,
- sztuka i film (tu również trzeba podać źródło),
- wiedza własna (własne doświadczenie, obserwacje i przemyślenia).
