Bazocyty (bazofile) - budowa, norma i funkcje

Bazocyty (bazofile, BASO) to morfotyczne składniki krwi zaliczane do grupy leukocytów, czyli komórek układu odpornościowego. Co to są bazocyty? To granulocyty zasadochłonne, najmniej liczne elementy krwi, które stanowią do 1% wszystkich leukocytów oraz około 2% wszystkich granulocytów. Występują wraz z eozynofilami (granulocyty kwasochłonne) i neutrofilami (granulocyty obojętnochłonne). Bazofile, opisane przez Paula Ehrlicha w 1879 roku, przez wiele lat znajdowały się poza zainteresowaniem badań komórek krwi i szpiku.

Bazofile powstają i dojrzewają w szpiku kostnym. Są okrągłe, mają około 10 μm średnicy i wydłużone, segmentowane jądro z przewężeniami. Ich cytoplazma zawiera liczne ziarnistości. Bazocyty mają zdolność do fagocytozy (umiejętność pochłaniania mikroskopijnych ciał obcych przez komórkę organizmu żywego). To dlatego ich zadaniem jest walka z drobnoustrojami: wchłonięcie ich i usunięcie z organizmu oraz udział w odpowiedzi układu odpornościowego na reakcję alergiczną lub anafilaktyczną. Oprócz tego bazocyty uczestniczą w reakcji alergicznej (posiadają na swojej powierzchni receptory, do których mogą przyłączać się przeciwciała IgE). Magazynują:

• heparynę, która zapobiega krzepnięciu krwi,
• serotoninę, nazywaną hormonem szczęścia,
• histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne i zwiększa ich przepuszczalność,

które są uwalniane pod wpływem immunoglobulin E, kiedy to bazofile zostają pobudzone do reakcji alergicznej.

Zobacz, jak domowymi sposobami można wspomagać odporność:

Bazocyty - normy u dziecka i dorosłego

Choć ocenę poziomu bazocytów zwykle zaleca się osobom z podejrzeniem alergii czy infekcji, przewlekłych stanów zapalnych lub białaczki, badanie może zrobić każdy. Stężenie bazocytów określa się wykonując morfologię lub morfologię krwi z rozmazem. Poziom granulocytów zasadochłonnych wskazuje morfologia, zaś ich dokładny procentowy udział podaje wynik morfologii krwi z rozmazem. Na badanie należy zgłosić się na czczo.

Liczba granulocytów zasadochłonnych może być podana jako procent, jaki komórki stanowią w stosunku do wszystkich leukocytów lub jako ich ilość znajdująca się w 1 µl (mikrolitrze) krwi. Ile wynosi prawidłowe stężenie, czyli norma BASO? Bazofile u dzieci i dorosłych stanowią <1%, co oznacza, że norma zawiera się w przedziale od 0 do 1% wszystkich leukocytów. Prawidłowy poziom bazocytów wynosi również od 0 do 300/μl.

Należy przy tym pamiętać, że zakresy wartości referencyjnych mogą się nieznacznie różnić pomiędzy laboratoriami. Warto wiedzieć, że normy zależą od wieku, płci osoby badanej, historii chorób, ogólnego stanu zdrowia i metody oznaczenia użytej w laboratorium. Z tego powodu nie należy wyników badań interpretować samodzielnie. Ich ocenę i analizę należy pozostawić lekarzowi, zwłaszcza że każdy wynik badania laboratoryjnego należy rozpatrywać wraz z innymi parametrami oraz w kontekście dolegliwości, jakie zgłasza pacjent.

Podwyższone bazocyty

Podwyższone bazocyty u niemowlaka, dziecka czy dorosłego oznaczają, że organizm walczy z komórkami chorobowymi. Podwyższone bazocyty, czyli bazofilia, najczęściej występują:

• w stanach alergicznych,
• przy schorzeniach układu pokarmowego (najczęściej choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego),
• w przebiegu chorób hematologicznych (przewlekła białaczka szpikowa, przewlekła białaczka mielomonocytowa, ostra białaczka bazofilowa, przewlekła białaczka bazofilowa, czerwienica prawdziwa). Wówczas poziom bazofili jest wyższy niż norma laboratoryjna nawet kilkadziesiąt razy,
• w przebiegu gruźlicy,
• w ziarnicy złośliwej (czyli chłoniaku Hodgkina),
• przy zapaleniu płuc.

Obniżone bazocyty

Ponieważ normą jest zerowy poziom bazocytów, tak naprawdę nie można mówić o ich obniżonym poziomie. Bazofile poniżej normy nie występują. Obniżenie ich stężenia, tak zwana bazopenia (bazocyty wciąż znajdują się w granicach normy) może pojawić się:

• po napromieniowaniu podczas badania RTG,
• po zabiegach chemioterapii,
• podczas poważnej infekcji,
• w stanach permanentnego stresu,
• przy nadczynności tarczycy,
• po terapii sterydami,
• podczas zażywania niektórych leków, takich jak antybiotyki, antydepresanty, leki hormonalne.