Żelazo w diecie dziecka - niedobór żelaza, jego objawy i leczenie

Żelazo w diecie dziecka jest niezwykle ważne, a jego niedobór może skutkować anemią i mieć poważne konsekwencje. Ponieważ prawidłowy poziom żelaza we krwi dziecka warunkuje zdrowie i optymalny rozwój, warto wiedzieć, jakie są objawy niedoboru żelaza i jak mu zapobiegać

Jaką funkcję pełni żelazo?

Żelazo to jeden ze składników mineralnych, który w organizmie człowieka odgrywa bardzo ważne funkcje:

  • odpowiada za produkcję czerwonych krwinek (jest składnikiem hemoglobiny, która transportuje tlen do komórek),
  • bierze udział w reakcjach odpornościowych, wspiera organizm w walce z infekcjami,
  • wspomaga prawidłową pracę układu nerwowego,
  • korzystnie działa na rozwój mózgu,
  • wpływa na prawidłową pracę serca.

Zalecane dzienne spożycie żelaza:

  • dzieci od szóstego miesiąca do pierwszego roku życia -11 mg,
  • dzieci od roku do trzech lat - 7 mg,
  • dzieci od czterech do 12 lat - 10 mg,
  • chłopcy do 13. do 18. roku życia - 12 mg,
  • dziewczęta od 13. do 18. roku życia - 15 mg.

Zapotrzebowanie na żelazo u dziecka nie jest stałe, zwiększa się np. w drugim półroczu życia, kiedy maluch bardzo szybko rośnie, a i wyczerpuje zapasy z okresu płodowego. Zapotrzebowanie organizmu na żelazo wzrasta również w okresie dojrzewania, zwłaszcza u dziewcząt (ma związek z miesiączkowaniem).

Żelazo w diecie dziecka - gdzie znajdziemy żelazo?

Ponieważ organizm człowieka nie potrafi produkować żelaza, pierwiastek ten musi być dostarczany w odpowiednich ilościach, wraz z pożywieniem. O czym warto wiedzieć? Przede wszystkim o tym, że żelazo ma dwie odmiany:

1. odmiana hemowa - żelazo w tej postaci można znaleźć w produktach pochodzenia zwierzęcego. Jest ono łatwiej przyswajalne przez organizm. Jego źródła to:

  • podroby (wątroba - zwłaszcza cielęca i wołowa, nerki, serce),
  • mięso (czerwone, królicze, drobiowe),
  • ryby (tuńczyk, halibut).

2. odmiana niehemowa - żelazo w tej postaci znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego. Jest ono gorzej przyswajalne przez organizm, a jego źródła to:

  • produkty pełnoziarniste (pieczywo, makaron, płatki),
  • kasze,
  • żółtka jaj,
  • ciemnozielone części warzyw oraz warzywa zielone (strączkowe, brokuły, szpinak, natka pietruszki)
  • inne warzywa (buraki, papryka, fasola),
  • orzechy, pestki dyni,
  • suszone owoce: morele i figi.

Oprócz obecności produktów, które są źródłem żelaza w diecie, warto pamiętać, że niektóre substancje utrudniają, a inne wspierają wchłanianie żelaza. I tak:

  1. wchłanianie żelaza utrudniają: mleko, sery, czekolada, kawa, herbata
  2. wchłanianie żelaza ułatwia witamina C

To dlatego nie tylko dieta uboga w żelazo, ale i obfitująca w składniki hamujące jego przyswajanie może skutkować niskim poziomem żelaza w organizmie dziecka.

Jeśli dziecko jest karmione piersią, kluczowa staje się dieta matki.

Czy istnieje dieta mamy karmiącej?

Niedobór żelaza u dziecka - przyczyny, objawy, skutki

Przyczyny niedoboru żelaza u dzieci mogą być różne. Najczęściej wynikają z błędów dietetycznych: jadłospisu ubogiego w produkty dostarczające żelaza, a także - w przypadku niemowląt - długiego karmienia piersią bez dostarczania niezbędnych składników lub niewłaściwego rozszerzania diety.

Przyczyną niedoboru żelaza u dziecka są także choroby, które obniżają wchłaniania żelaza lub zwiększają jego wydalanie. Są to m.in.:

Niedobór żelaza wpływa na produkcję czerwonych krwinek. Kiedy ta spada, pojawia się anemia. Objawy niedokrwistości z braku żelaza są niespecyficzne, niemniej do należą do nich:

  • zmniejszenie apetytu (co może prowadzić do niedoboru innych składników odżywczych),
  • ogólne osłabienie,
  • zmęczenie,
  • problemy z koncentracją,
  • skłonność do siniaków,
  • krwawienia z nosa,
  • gorsze samopoczucie,
  • zaburzenia wzrostu.

Zawsze, gdy pada podejrzenie niedoboru żelaza, należy - po konsultacji z pediatrą - wykonać badania diagnostyczne i podjąć leczenie.

Niedobór żelaza u dzieci - leczenie

Leczenie należy skonsultować z lekarzem, a działania poprowadzić dwutorowo: dietą i suplementacją.

  1. Niemowlętom można kupować produkty (kaszki i kleiki) wzbogacane żelazem
  2. Do diety koniecznie wprowadzić mięso, a do menu starszych dzieci - podroby
  3. Warto pamiętać o jajkach i produktach pełnoziarnistych (na uwagę zasługuje zwłaszcza kasza jaglana i gryczana)
  4. Należy też zwiększyć spożycie warzyw i owoców, będących źródłem witaminy C, która pozytywnie wpływa na wchłanianie żelaza. Warto też podawać kiszonki, jogurty, kefir

Suplementacja żelaza u dzieci

Żelazo w postaci suplementów bywa konieczne u:

  • wcześniaków,
  • niemowląt o niskiej masie urodzeniowej,
  • maluchów po konflikcie serologicznym,
  • dzieci ze stwierdzonym niedoborem żelaza,
  • wegetarianek karmiących piersią.

Przeczytaj także:

Więcej o:
Copyright © Agora SA