Wody płodowe - jak powstają i dlaczego są takie ważne?

Wody płodowe przede wszystkim chronią dziecko i odpowiadają za jego prawidłowy rozwój to za ich sprawą dziecko dostaje wszystkie niezbędne mu do życia substancje. Jakie jeszcze funkcje spełniają wody płodowe?

Wody płodowe zaczynają się pojawiać około 38 dnia ciąży. Kiedy wokół zapłodnionej komórki zamknie się pęcherzyk zbudowany z kosmówki i owodni, te same błony zaczynają wytwarzać wody płodowe. Ich skład zmienia się wraz ze wzrostem dziecka.

Do ich głównych składników należą:

  • albuminy (białka obecne w osoczu krwi),
  • tłuszcze,
  • sole organiczne i nieorganiczne,
  • hormony,
  • enzymy
  • witaminy.

Dodatkowo wody płodowe zawierają także komórki nabłonka płodu, a w późnym okresie ciąży także fragmenty meszku i mazi płodowej, pokrywających skórę dziecka.
Wody płodowe zawsze są świeże. Na pozbycie się starych i wytworzenie nowych organizm potrzebuje maksymalnie trzech godzin. Błony płodowe pochłaniają "zużyte" wody płodowe i przenoszą je układu krążenia matki. Na ich miejsce pojawiają się świeże.

Wody płodowe - jakie spełniają funkcje?

Do najważniejszych funkcji wód płodowych należy:

  • ochrona płodu przed urazami
  • utrzymywanie właściwej temperatury
  • ochrona przed bodźcami, np. hałasem
  • uczestniczą w przemianie materii
  • umożliwiają transport substancji odżywczych
  • chroni płód bakteriami, które mogą znajdować się w pochwie matki.

Dodatkowo dzięki zasysaniu wód płodowych i ich "wypluwaniu" dziecko uczy się oddychać.

Wody płodowe - ile powinno ich być?

Wraz z rozwojem ciąży i dziecka wód płodowych przybywa. Pod koniec pierwszego trymestru wód płodowych jest około 100 ml, a w trzecim trymestrze od jednego do półtora litra. Kiedy jest ich za mało można podejrzewać małowodzie. Taka sytuacja często świadczy o tym, że nerki czy układ krążenia matki nie działają jak trzeba. Czasem ich nadmiar zwiastuje problem z nerkami u dziecka. W sytuacji, gdy organizm matki wytwarza ich za dużo można podejrzewać, że układ nerwowy, pokarmowy lum moczowy dziecka nie rozwija się prawidłowo.

Wody płodowe - czy trzeba je badać?

Stan wód płodowych może bardzo dużo powiedzieć o zdrowiu dziecka, matki oraz o tym, czy ciąża przebiega prawidłowo. Pierwsze ich badanie odbywa się około 20 tygodnia ciąży. Z pomocą ultrasonografu lekarz mierzy głębokość płynu w czterech tzw. kieszeniach płynowych, ich suma przekłada się na tzw. indeks płynu owodniowego (AFI). Prawidłowa wartość AFI znajduje się w przedziale 5-20 centymetrów. Jeśli wynik nie przekracza pięciu mówi się o małowodziu, jeśli jest wyższy niż 20 - należy podejrzewać wielowodzie.

Kolor wód płodowych można sprawdzić wykonując amnioskopię. Badanie polega na ocenie wzrokowej wód płodowych. Poprzez szyjkę macicy lekarz wprowadza wziernik, przez który może dokładnie obejrzeć zabarwienie wód płodowych.

U części pacjentek, jeśli istnieje podejrzenie, że dziecko może mieć chorobę genetyczną lub może urodzić się poważnie chore, wykonuje się amniopunkcję. Badanie jest inwazyjne i wymaga od lekarza sporego doświadczenia i odpowiednich umiejętności. Ginekolog cienką igłą przebija powłoki brzuszne i pobiera ok. 15-20 ml wód płodowych niezbędnych do dalszych badań. Amniopunkcja wykonywana jest najczęściej i tych dzieci, u których istnieje prawdopodobieństwo, ze urodzi się z zespołem Downa, ale nie tylko. Pozwala potwierdzić lub wykluczyć infekcje płodu (np. wirusami różyczki, cytomegalii, krętkiem kiły) lub skontrolować stan dojrzałości jego płuc.

Wody płodowe - jak wyglądają?

Prawidłowe wody płodowe są przezroczyste. Im bliżej do rozwiązani tym ich kolor się zmienia, przed samym porodem są zazwyczaj bardziej mętne, przypominają trochę wodę z mydłem. Czasem wydzielają niezbyt przyjemny słodko-rybny zapach, a czasem nie pachną wcale. To bardzo ważne ponieważ zmiana ich koloru oraz zapachu może oznaczać, że z dzieckiem dzieje się coś niepokojącego. Dlatego każde odstępstwo od normy należy skonsultować z lekarzem. Jeśli są zielone można podejrzewać, że doszło do niedotlenienia (ale nie jest to regułą, zdarza się, że niektóre dzieci pod wpływem stresu wydalają smółkę jeszcze będąc w łonie matki), żółty kolor niejednokrotnie zwiastuje wystąpienie konfliktu serologicznego. Brązy kolor wód płodowych może oznaczać śmierć płodu.

Sposób odejścia wód płodowych może być bardzo różny. Czasem wydostają jednym dużym strumieniem, kiedy indziej - mimo rozpoczęcia porodu - nie pojawiają się wcale, bo pęcherz owodniowy nie pękł i lekarz musi go przebić. Może się także zdarzyć, że wody płodowe zaczynają wyciekać na długo przed porodem, taka sytuacja wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.

To także może cię zainteresować:

Objawy porodu. Czy to już?

Więcej o:
Copyright © Agora SA