Zdrowy posiłek dla malucha

Szybko rozwijający się organizm dziecka potrzebuje codziennie dawek najważniejszych składników odżywczych. Jak je maluchowi zapewnić?

W drugim półroczu życia dziecko stopniowo oswaja się z nowym jedzeniem. Zmienia się rytm karmienia. Pod koniec 1. roku życia dziecko powinno jadać w regularnych odstępach czasu 5 niezbyt dużych, urozmaiconych i dobrze zbilansowanych posiłków. Zazwyczaj są to 3 posiłki nieco większe (śniadanie, obiad i kolacja) oraz 2 mniejsze (drugie śniadanie i podwieczorek).

Ułożenie zbilansowanego jadłospisu na cały dzień wymaga solidnej wiedzy. Jednak całkiem prawidłową i wystarczająco urozmaiconą dietę dla dziecka powyżej 1. roku życia skomponujesz, opierając się na naszych podpowiedziach.

Zgodnie z piramidą

Zapewne znasz hasło "piramida zdrowego żywienia". To pomocny schemat, dzięki któremu łatwo jest zapamiętać, czego w naszej diecie powinno być najwięcej (najniższe piętra piramidy), a czego należy unikać (sam jej szczyt).

Piramida zdrowego żywienia dotyczy nas wszystkich, także dzieci od 2. roku życia, które oswoiły się już ze stałymi pokarmami i jedzą kilkakrotnie w ciągu dnia niemleczne posiłki.

Podstawą wszystkich posiłków powinny być produkty zbożowe z ziaren z pełnego przemiału (nieoczyszczone, razowe, pełnoziarniste).

W każdym posiłku powinny również znaleźć się warzywa lub owoce.

Do dań dodajemy niewielkie ilości dobrych gatunkowo tłuszczów roślinnych. W diecie powinny znaleźć się też nasiona i pestki roślin oleistych, orzechy, migdały itp. źródła niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Źródłem białka mają być ryby, w tym tłuste ryby morskie bogate w wielonienasycone długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, jaja, chude mięso, mleko i jego przetwory, dla starszych (od 3. roku życia) o obniżonej zawartości tłuszczu, a także nasiona roślin strączkowych.

Potrzeby dziecka

Wielkości porcji i szczegóły menu zależą od wieku dziecka. Młodszym dzieciom (do 3 lat) chude mięso czerwone i wędliny podajemy 2-3 razy w tygodniu, mięso drobiowe bez skóry także 2-3 razy w tygodniu, ryby 1-2 razy w tygodniu, a jajka w dniu, w którym dziecko nie je mięsa. Mleko modyfikowane dla dzieci w wieku po pierwszych urodzinach (ewentualnie mleko krowie) serwujemy w ilości 400 ml i oprócz tego 150 g jogurtu oraz 30 g sera żółtego.

Starszym dzieciom (4-6 lat) chude mięso podajemy raz dziennie, ryby 2 razy w tygodniu, jaja 3-4 razy w tygodniu, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu - 2-3 średnie szklanki dziennie lub ich odpowiednik w postaci innych produktów mlecznych. Norma mleczna dla dzieci starszych i młodzieży (10--19 lat) zwiększa się do 4-5 szklanek lub ich nabiałowego odpowiednika. Najrzadziej na talerzu mają pojawiać się: czerwone lub tłuste mięso, białe pieczywo i słodycze.

Zasady zdrowego żywienia

Na śniadanie, obiad i kolację podawaj większe porcje, drugie śniadanie i podwieczorek powinny być na tyle małe, by nie odebrały apetytu na "duże" posiłki. Nigdy nie rezygnuj ze śniadania.

Do większości z pięciu posiłków dziennie podawaj dziecku produkt zbożowy: różne gatunki grubych kasz, ryż, makaron, pieczywo, wafle zbożowe. Wybieraj to, co mało przetworzone (brązowy ryż zamiast białego, razowy makaron zamiast zwykłego, grahamka w miejsce kajzerki).

Do trzech posiłków dziennie dodaj różne rodzaje warzyw, do dwóch lub trzech - owoce. Możesz je miksować, wkrajać, dawać do chrupania, dodawać do kanapek, przerabiać na sosy lub soki (nie więcej niż szklankę dziennie). Dbaj o różnorodność.

Podając mięso i ryby, nie zanudzaj dziecka kotletem na zmianę z filetem. Niech skosztuje pierogów, potrawek, szaszłyków, pulpetów, klopsików, zup z wkładką - pomysłów jest dużo (ich bazę znajdziesz na edziecko.pl).

Codziennie podawaj dziecku coś mlecznego (2-3 razy dziennie w zależności od wieku) - mleko, koktajl, jogurt, kefir, maślankę, mleko acidofilne lub sery.

Kanapki cienko smaruj masłem (dzieciom powyżej 3. roku życia miękką margaryną), do ciepłych dań i sałatek dodawaj nieco oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego.

Staraj się codziennie przemycić do jednego z posiłków nieco rozdrobnionych pestek słonecznika lub dyni, uprażonych ziaren sezamu, lnu, zmielonych orzechów lub migdałów (te ostatnie, jeśli dziecko nie jest na nie uczulone i nie ma silnej alergii pokarmowej).

Podczas posiłków zapewniaj dziecku wybór zdrowych produktów. Jedzcie wspólnie!

Ze słodyczy nie rób owocu zakazanego, ale ustal, kiedy i na jakich warunkach dziecko może zjeść coś słodkiego. Ważne, by słodycze nie zastępowały posiłku i by dziecko miało nawyk mycia po nich zębów. Wybieraj słodycze możliwie najzdrowsze (musy owocowe, kisiele, budynie, lody, sorbety, gorzka czekolada, ciasteczka owsiane lub na bazie otrąb, galaretki owocowe, ciasta domowe, np. szarlotka, sernik, placek z owocami).

Staraj się nie dodawać soli ani cukru. Używaj naturalnych przypraw i ziół.

Unikaj smażenia i wędzenia, preferuj produkty surowe, gotowane, gotowane na parze, duszone, pieczone lub grilowane w zamkniętej formie, np. w folii aluminiowej.

Konsultacja: dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek

Więcej o: