Badanie EEG u dziecka - dlaczego się je wykonuje i jak się do niego przygotować

Badanie EEG u dzieci często wykonywane jest we śnie, stąd wymaga szczególnego przygotowania, jeśli ma się udać. Elektroencefalografia pozwala ocenić czynność elektryczną mózgu, a zarazem jest nieinwazyjna. Drobny dyskomfort nie powinien mieć wpływu na jego wykonywanie.

Badanie EEG, czyli elektroencefalografia, może być wykonywane wielokrotnie. Nie powoduje żadnych szkód w organizmie, nie wymaga (a wręcz wyklucza) znieczulenie dziecka. Jego nieinwazyjność i fakt, że jest bezbolesne, nie oznacza jeszcze, że jest proste do przeprowadzenia. Szczególnym wyzwaniem okazuje się wykonanie badania eeg we śnie. Elektroencefalografię wykonuje się też w czuwaniu, ale zazwyczaj lekarz chce zobaczyć zachowanie fal mózgowych w obu tych stanach.

Kiedy wskazane jest badanie EEG

Badanie EEG kojarzone jest (słusznie zresztą) z diagnozowaniem padaczki (epilepsji) i często wykonywane po zaobserwowaniu drgawek różnego rodzaju. Pozwala jednak wyjaśnić więcej problemów, a u małych dzieci w przypadku padaczki drgawki wcale nie muszą wystąpić. Badanie EEG zazwyczaj zleca lekarz neurolog także w przypadku diagnozowania:

  • omdleń, zaburzeń przytomności lub świadomości
  • bólów głowy
  • zaburzeń zachowania (nadpobudliwości, trudności z koncentracją)
  • stanów lękowych
  • zaburzeń psychoruchowych
  • zaburzeń mowy (np. jąkania) i jej opóźnienia
  • po urazach głowy
  • zapaleń/nowotworów mózgu
  • niektórych chorób metabolicznych
  • problemów z widzeniem
  • zaburzeń snu.

Jak długo powinno spać dziecko?

Jak wygląda zapis elektroencefalograficzny?

Badanie EEG (elektroencefalografia) służy skontrolowaniu czynności bioelektrycznej mózgu, która odzwierciedla aktywność neuronów (komórek nerwowych) kory mózgowej. Można ją rejestrować na powierzchni skóry głowy.Dlatego na głowę zakładany jest specjalny czepek z elektrodami.

Na wydruku z badania zaznaczona jest aktywność różnych fal mózgowych, oznaczanych greckimi literami (np. alfa, beta).

Na prawidłowy wynik EEG składa się rytm alfa oraz beta. Pojawienie się fal patologicznych (np. theta, delta bądź iglic) wymaga konsultacji neurologa i niekiedy wykonania badań dodatkowych.

Nie ma sensu próba samodzielnej Interpretacji EEG u dzieci. Zdarza się, że wynik EEG w granicach normy nie wyklucza występowania określonej jednostki chorobowej (a raczej informuje o jej przebiegu, aktualnych konsekwencjach). Bywa też, że zapis odbiegający od normy nie świadczy o chorobie, zwłaszcza, że normy zależą od wielu czynników, choćby wieku dziecka i uniwersalny wzorzec, którym mógłby posłużyć się rodzic, nie istnieje.

Przygotowanie do badania

Kluczowe jest ustalenie, jakiego rodzaju badanie będzie miało wykonywane dziecko, bo ma to zasadniczy wpływ na przygotowania.

Generalnie są trzy możliwości:

  1. EEG we śnie (najczęściej wykonywane u dzieci do 5. roku życia, ale bywa, że takie wskazanie ma nawet osoba dorosła),
  2. EEG w czuwaniu,
  3. EEG po deprywacji snu, wykonywane u dzieci starszych.

Generalnie w diagnostyce i terapii to celowe usuwanie, bądź ograniczanie pewnych bodźców. W przypadku EEG może oznaczać zakaz spania nawet przez całą noc.

Osoby wykonujące badanie najpewniej uprzedzą, jak optymalnie się do niego przygotować. Warto im zaufać. Rodzicom zazwyczaj wydaje się, że wiedzą najlepiej, jak dziecko zareaguje w określonej sytuacji ("ono i tak nie zaśnie", "w nowym miejscu i jeszcze na wznak? To nie przejdzie", itp.). Tymczasem, jeśli postępujemy zgodnie z instrukcją, opartą o doświadczenie (inne dzieci też znajdują się w sytuacji ekstremalnej), zazwyczaj wszystko się udaje, bez niepotrzebnych nerwów i straty czasu.
 
Niezależnie od rodzaju badania na co najmniej dobę przed nim zazwyczaj wskazane jest odstawienie wszelkich leków hamujących lub pobudzających czynność układu nerwowego. Najpewniej poinformuje o tym lekarz kierujący na badanie. Jeśli jednak nie, a dziecko przyjmuje jakiekolwiek leki, należy go o to dopytać (leków nie odstawiamy samodzielnie).

Dzień przed badaniem dziecko powinno mieć umytą głowę. Na 8 godzin przed badaniem nie należy podawać mu do picia napojów o działaniu pobudzającym (mocna herbata, cola). Dziecko starsze powinno być po lekkostrawnym posiłku. Starszym dzieciom należy przed pojawieniem się na badanie podać lekkostrawny posiłek, natomiast niemowlaka karmimy bezpośrednio przed badaniem, żeby się zrelaksował i usnął. Trzeba zabrać ze sobą butelkę, jeśli jest karmiony sztucznie.w przypadku EEG u niemowląt karmionych butelką posiłek należy podać bezpośrednio przed badaniem, po założeniu czepka z elektrodami – to umożliwi dziecku zrelaksowanie się i zapadnięcie w sen.

Niemowlakom najczęściej umawia się badanie na godzinę, o której najchętniej śpi w ciagu dnia, ale i tak nie należy dopuścić, by spał tuż przed EEG (np. w samochodzie). Dzieci starsze należy wybudzić zgodnie z zaleceniami otrzymanymi przed badaniem.

Czego się spodziewać podczas badania dziecka?

Dziecko podczas badania musi spokojnie leżeć (nieruchomo, nie odzywać się, itp.) lub spać. Jeśli jest niespokojne, rodzic powinien z nim zostać, aby mądrze wspierać (nie rozpraszać).

Badanie EEG trwa ok. godziny. Polega na umieszczeniu na głowie pokrytej żelem przewodzącym elektrod w liczbie 16 do 24. Elektrody są połączone kablami z aparaturą.Samo ich zakładanie czasem budzi niepokój dzieci, więc te starsze warto uprzedzić, a młodszym pokazać, że zachowujemy spokój. To zwykle udziela się dziecku.

W czasie EEG w stanie czuwania stosowane bywają techniki aktywacji zapisu, np. hiperwentylacja czy fotostymulacja. Brzmi obco, a w praktyce oznacza odpowiednie oddychanie dziecka podczas badania czy wykonywanie prostych poleceń (zamknij/otwórz oczy) ewentualnie stosowanie błysków świetlnych o określonej częstotliwości.

Więcej o:
Copyright © Agora SA