Badanie krwi i moczu dziecka: jak się przygotować i jakie są normy?

Badanie krwi i moczu u dziecka to, podobnie jak w przypadku osób dorosłych, jedne z podstawowych badań, które pozwalają poznać ogólny stan zdrowia pacjenta. Dzięki nim możemy zidentyfikować z jaką chorobą mamy do czynienia, gdy objawy są niejednoznaczne. Wykonywane profilaktycznie pomagają zapobiegać rozwojowi różnego rodzaju niedoborów. 

Badanie krwi u dziecka: wyniki mogą pomóc ustalić wiele schorzeń

Morfologia krwi to najczęściej zalecane małym dzieciom badanie, które daje obraz tego, czy organizm funkcjonuje prawidłowo i nie rozwija się w nim żaden stan zapalny. Aby wyniki były miarodajne, dziecko powinno przystąpić do badania na czczo - ostatni posiłek można spożyć najpóźniej na osiem godzin przed pobraniem. Dziecko nie powinno w dniu poprzedzającym badanie jeść słodyczy i ciężkostrawnych potraw, gdyż może to zaburzyć wyniki. Przed pobraniem można za to wypić szklankę wody. Zalecane jest wykonywanie badań krwi rano - nie tylko ze względu na konieczność bycia na czczo, ale też ze względu na to, że w tym momencie możemy uzyskać najbardziej miarodajne wyniki. 

Badanie krwi dziecka: normy

Normy badania krwi u dziecka i u osoby dorosłej znacząco się różnią. Niemniej jednak pamiętajmy, że nie należy sugerować się tylko i wyłącznie książkowymi normami - zawsze wyniki badań należy skonsultować z lekarzem specjalistą, który zinterpretuje wyniki w oparciu o jego kompleksową wiedzę na temat konkretnego pacjenta. 

Za prawidłowe przyjmuje się następujące normy morfologii krwi u dzieci:

• liczba erytrocytów (RBC): u noworodka - 4,5-6,5 mln/ml, w kolejnych miesiącach spada (najniższe wartości to około 3,2-4,3 mln/ml);
• liczba leukocytów (WBC): u noworodka - 9-30 x 103/ml, później następuje wzrost do ok. 18x103/ml w pierwszym roku życia, po czym stopniowo maleje - w okresie dojrzewanie uzyskuje normy właściwe dla dorosłych;
• liczba trombocytów (PLT): ich ilość powinna mieścić się w zakresie 150-300 tys./mm3 krwi;
• hemoglobina (HGB): u noworodka - 16-23 g/dl, później stopniowo obniża się (9,5-13 g/dl); po 13. roku życia stężenie zaczyna się różnicować w zależności od płci;
• hematokryt (HCT): u noworodka 44-62 proc., u niemowląt i małych dzieci 30-45 proc., później jak u dorosłych.

Oczywiście są to tylko podstawowe wskaźniki - wyniki będą obejmowały jeszcze znacznie więcej pozycji, których interpretacji dokona lekarz i wskaże na co poszczególne z nich mogą wskazywać.

Badanie moczu dziecka: po co je robimy?

Badanie moczu jest kolejnym po morfologii krwi podstawowym badaniem, które pozwala poznać stan zdrowia dziecka. Często zleca się je w wypadku, gdy dziecko ma wysoką gorączkę i inne niejednoznaczne objawy. Dzięki niemu można wykryć różnego typu infekcje, a także poważniejsze schorzenia. 

W badaniu ogólnym moczu sprawdza się:

• odczyn pH moczu,
• barwę,
• ciężar właściwy,
• obecność białka,
• obecność cukru,
• obecność krwi,
• występowanie ciał ketonowych,
• obecność bakterii,
• liczbę leukocytów.

Badanie moczu dziecka: co zrobić, by wyniki były wiarygodne?

Badanie moczu u małych dzieci może nastręczyć nie lada kłopotu. Aby wynik był miarodajny, podczas pobierania moczu należy przestrzegać reguł i jak najszybciej dostarczyć próbkę do laboratorium. Jak przygotować się do pobrania moczu niemowlakowi i małemu dziecku? Okolice intymne dziecka powinny zostać starannie umyte wodą z mydłem. Pobrać należy pierwszy poranny mocz, który jest najbardziej wartościowy pod kątem badania. U niemowląt stosujemy w tym celu specjalne woreczki na mocz, które przyklejamy do skóry (nie nakładamy dziecku pampersa, gdyż może to zaburzyć wynik). U starszych dzieci zbieramy próbkę do jałowego pojemnika (najlepiej aby był to tzw. środkowy strumień). 

Badanie moczu dziecka: normy

Normy badania moczu dziecka nie odbiegają tak mocno od norm u dorosłych, tak jak w przypadku badania krwi. Prawidłowe wyniki badania moczu u dziecka powinny prezentować się następująco:

• barwa: żółta lub odcienie żółtego (np. słomkowa);
• przejrzystość: przejrzysty;
• ciężar właściwy: u małych dzieci - 1,001-1,012 g/cm³, zaś u starszych 1,015-1,025 g/cm³;
• odczyn PH: kwaśny, czyli poniżej 7,0;
• białko: brak;
• cukier: brak;
• urobilinogen: nie powinien przekraczać normy laboratoryjnej;
• bilirubina: brak;
• ciała ketonowe: brak;
• azotyny: brak.

Każdy wynik należy zawsze skonsultować ze specjalistą, nawet jeśli wydaje nam się, że jest on zgodny z podanymi przez laboratorium normami.