Tiki nerwowe u dzieci to najczęściej nadmierne mruganie, drganie powieki czy potrząsanie głową. Poza wymienionymi już formami, tikami mogą być także: mimowolne i nieskoordynowane unoszenie ramion lub chrząkanie, które regularnie się powtarza. Tiki nerwowe dzieli się według branżowej literatury na:
Ostatnie sprawiają choremu najwięcej trudności, bo trwają dłużej i często tworzą wrażenie celowych zachowań. Najbardziej ostrym typem występowania tików nerwowych jest zespół Gillesa de la Tourette'a (GTS). Jest to schorzenie neurologiczne polegające na znacznym nasileniu objawów głosowych i ruchowych, którym często towarzyszy mimowolne wypowiadanie niecenzuralnych słów. Jest on wrodzony i nieuleczalny. Skąd biorą się tiki nerwowe u dzieci? Powody mogą być liczne. Zaliczyć do nich należy:
Od wieku dojrzewania do przyczyn tików nerwowych należy również zaklasyfikować:
To główne czynniki ryzyka. Lekarze są zgodni, że lekkie tiki nerwowe nie wymagają leczenia, chociaż różne formy terapii są możliwe. W przypadku nasilonych stanów stosuje się zarówno terapię behawioralną, jak też leczenie farmakologiczne i neurochirurgiczne. Kryterium podjęcia terapii jest to, czy tiki nerwowe powodują u pacjenta urazy lub jakiś rodzaj ciężkiego dyskomfortu psychicznego.
Tiki u dzieci w wieku szkolnym to złożony problem. Często jest to okres największego nasilenia zjawiska, które z wiekiem słabnie. Kluczowe jest jednak normalne funkcjonowanie dziecka w środowisku. Mimowolne ruchy lub wydawane dźwięki mogą być źle odbierane przez szkolne otoczenie danego dziecka. Młodzież w wieku szkolnym często nie rozumie lub nie chce rozumieć tego, że tiki nerwowe są mimowolne i osoba nimi dotknięta nie ma wpływu na swoje odmienne zachowanie. Kluczowe staje się edukowanie młodzieży i monitorowanie sytuacji ze strony rodziców i pedagogów szkolnych.
Mruganie oczami to jeden z najczęściej występujących tików nerwowych u dzieci. Jeśli dostrzeżemy je u naszego dziecka - przede wszystkim nie możemy panikować. Nie trzeba w takim przypadku reagować nerwowo, bo upominanie może skończyć się dodatkowym stresem dla dziecka, który może być źródłem zaburzeń. W celu ustalenia przyczyny powstania tiku nerwowego konieczna jest obserwacja, później konsultacja z lekarzem i terapeutą. Warto zastanowić się, czy dziecko nie jest narażone na stres i przyjrzeć się jego diecie.
Drżąca powieka może, ale wcale nie musi być związana z tikiem nerwowym. U dorosłych jej przyczyną może być niedobór magnezu, stres czy nadmiar używek. W takich przypadkach warto wyeliminować kawę i uzupełnić magnez i wapń w organizmie, a przede wszystkim odpocząć. W przypadku dzieci, drżąca powieka również może wynikać z niskiego poziomu magnezu, często razem z jej drganiem mogą się pojawiać skurcze mięśni w nocy. Zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych, jeśli drżenie powieki pojawia się nagle i utrzymuje się dłużej niż tydzień, należy skonsultować się z lekarzem. Jego przyczyną może być:
Jeśli drżąca powieka to nie jedyna zmiana w funkcjonowaniu organizmu i towarzyszą jej dodatkowo objawy takie jak zaczerwienienie, łzawienie lub ból oczu, zaburzenie widzenia, bóle lub zawroty głowy, opadanie kącika ust, należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą.
Drganie powieki dolnej. Czy to powód do niepokoju?
Drganie powieki dolnej również bywa postrzegane jako tik nerwowy. Jeśli faktycznie tak się dzieje - nie jest to powód do zmartwień. Bywa jednak tak, że w ten sposób objawiają się groźniejsze choroby. Mowa tutaj choćby o chorobach okulistycznych (jaskra wrodzona, zapalenie powiek), połowicznym skurczu twarzy, zapaleniu nerwu twarzowego i innych. Jeśli powieka drga dłużej niż kilka dni, również należy skonsultować się z lekarzem i wykonać niezbędne badania, np. morfologię, czy badania wzroku.
Jeśli za drganiem powieki czy nadmiernym mruganiem nie stoją przyczyny chorobowe, warto skonsultować się z psychologiem i upewnić, że za tikami nie stoi stres. Dziecko może być zestresowane sytuacją w domu czy w szkole, z czego często możemy nie zdawać sobie sprawy, a konsultacja ze specjalistą i zajęcia terapeutyczne mogą być pomocne. W przypadku zdiagnozowania jednostki chorobowej przez lekarza konieczne jest podjęcie leczenia.