Zatkany nos, czyli ograniczenie przepływu powietrza przez jamy nosowe, zwykle jest związane z obrzękiem błony śluzowej nosa. Może również dojść do nadmiernej produkcji śluzu, który zatyka drogi oddechowe. Niedrożność i towarzyszący jej dyskomfort zwykle wywołują takie same objawy, choć za pojawienie się problemu może odpowiadać wiele rożnych czynników.
Przeziębienie czy grypa? Zobacz, jak je odróżnić:
Zatkany nos - przyczyny
Nos może być zatkany z różnych przyczyn. To najczęściej:
- infekcja górnych dróg oddechowych, przeziębienie lub grypa, zapalenie zatok przynosowych. Z powodu kataralnych infekcji wirusowych najczęściej cierpią dzieci w związku ze słabiej wykształconą odpornością organizmu,
- powiększenie migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdałka - to najczęstsza przyczyna zatkanego nosa u dzieci,
- alergia,
- suche powietrze, klimatyzowane pomieszczenie,
- astma,
- ciało obce w nosie,
- zaburzenia hormonalne, stres, niektóre leki na nadciśnienie, przewlekłe stosowanie leków zwężających naczynia krwionośne, czynniki drażniące, na przykład dym tytoniowy. Czynniki te wywołują naczynioruchowy (niealergiczny) nieżyt nosa, który jest związany z zaburzoną kontrolą nerwową rozszerzania się i zwężania naczyń krwionośnych,
- ciąża. Uczucie zatkanego nosa może mieć podłoże hormonalne,
- polipy, zniekształcenie nosa lub przegrody nosowej, nowotwory nosa, inne zmiany strukturalne.
Zatkany nos - objawy
Zatkany nos uprzykrza życie i wywołuje dyskomfort, ponieważ uniemożliwia swobodne oddychanie. Wiąże się z tym:
- trudności z oddychaniem przez nos,
- obecność wydzieliny w nosie, której nie można usunąć,
- uczucie spływania wydzieliny w gardle,
- ból głowy,
- osłabienie zmysłu węchu i smaku.
Zatkany nos - leczenie
Na zatkany nos pomogą zarówno domowe sposoby łagodzenia dolegliwości, jak i specyfiki z apteki. Wiele zależy od przyczyny pojawienia się dolegliwości. Innego leczenia będzie wymagał zatkany nos przy infekcji, a innego, gdy dokucza alergia. Obecność ciała obcego bądź polipów, a także zniekształcenie nosa lub przegrody nosowej zwykle wymaga interwencji specjalisty.
Na leczenie zatkanego nosa u dzieci i dorosłych stosuje się leki obkurczające naczynia krwionośne. Ważne jest, by nie stosować ich dłużej niż kilka dni, ponieważ mogą wysuszać śluzówkę, a w rezultacie przynosić więcej szkody niż pożytku. Zatkany nos wywołany alergią powinien wymusić działania dążące do wyeliminowania czynnika drażniącego w otoczeniu. Leczenie zatkanego nosa w tym przypadku polega na podawaniu leków przeciwhistaminowych, zarówno w formie tabletek przyjmowanych codziennie, jak i doraźnie, w formie sprayu do nosa. Pomocne jest podawanie glikokortykosteroidów donosowych.
Domowe sposoby na zatkany nos obejmują wiele metod. Warto sięgać po preparaty, które zawierają sól fizjologiczną bądź wodę morską. Pomagają rozpuścić wydzielinę blokującą nos i umożliwiają oczyszczenie go. Pomocne są inhalacje. Wystarczy pochylić głowę nad miską z parującą wodą. Wdychanie pary powinno trwać co najmniej pięć minut.
Bardzo ważne jest, by pić duże ilości płynów. To nie tylko nawadnia organizm, ale i pomaga w rozrzedzeniu wydzieliny i zapobiega blokowaniu nosa. Nie mniej istotne jest utrzymywanie optymalnej temperatury oraz stopnia nawilżenia powietrza w mieszkaniu.
U dzieci na zatkany nos sprawdzą się olejki eteryczne w postaci plasterków na katar. W przypadku zatkanego nosa u niemowlaka i małego dziecka warto stosować aspiratory (lub gruszki, ważne, aby można je było umyć w środku) do nosa. Ich działanie jest proste i bardzo skuteczne. Wystarczy wprowadzić do nosa wąską rurkę, która wysysa wydzielinę z nosa. Warto układać jak najczęściej malucha na brzuchu - w ten sposób wydzielina ma szansę samoistnie wypłynąć z nozdrzy.
Nie podawaj leków (nawet tych dostępnych bez recepty) na własną rękę, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Zatkany nos - kiedy do lekarza
Choć zwykle zatkany nos nie jest objawem poważnej choroby, czasem należy odwiedzić lekarza. Na wizytę u specjalisty trzeba się umówić, gdy:
- pojawia się wysoka gorączka,
- dokucza nasilający się ból gardła,
- obserwuje się wysięk na migdałkach,
- pojawia się krwisto podbarwiony wyciek z nosa,
- obserwuje się stałe wyciekanie cieczy z przewodów nosowych po niedawno przebytym urazie,
- wydzielina z nosa ma barwę żółtą, brązową bądź zieloną, pojawia się ból zatok i gorączka (co może wskazywać na bakteryjne, ostre zapalenie zatok przynosowych),
- objawy zatkanego nosa nie mijają po 10 dniach,
- zatkany nos z towarzyszącą wysoką gorączką trwa dłużej niż trzy dni,
- w nosie tkwi ciało obce.
