Chrapanie u dziecka zwykle jest objawem, który skłania rodziców do konsultacji z lekarzem. Czy zawsze powinno niepokoić? Niekoniecznie. Jeżeli "efekty dźwiękowe", jakie wydaje dziecko podczas snu, pojawiają się sporadycznie, na przykład podczas infekcji, nie trzeba się martwić. Jeżeli jednak dziecko chrapie bez kataru, niezależnie od stanu zdrowia, co negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, wizyta u lekarza jest konieczna. Szczególnie niepokojącą sytuacją są dodatkowo występujące przerwy w oddychaniu. Należy jak najszybciej ustalić przyczynę zaburzenia.
Chrapanie u dziecka - przyczyny
Chrapanie u dziecka często wywołują migdałki. Chrapiące dziecko może mieć wady anatomiczne w ich budowie, najczęściej jest to ich przerost lub tzw. trzeci migdał. Wówczas mogą również pojawiać się problemy z przełykaniem pokarmów, bezdechy nocne, częste infekcje, a czasem nawet astma oskrzelowa.
Inną przyczyną chrapania u dziecka może być wiotkość krtani, która jest spowodowana niepełnym rozwinięciem elementów chrzęstnych w krtani. W takiej sytuacji mogą dokuczać duszności, świszczący oddech, jak również często pojawiające się infekcje górnych dróg oddechowych. Zaburzenie często zanika z biegiem czasu - samoistnie, kiedy elementy chrzęstne odpowiednio się wykształcą i wzmocnią.
Inne przyczyny chrapania u dziecka to:
- alergia. Obrzęk błon śluzowych nosa i gardła znacząco utrudniają przepływ powietrza,
- niedrożność nosa, która pojawia się w przypadku infekcji wirusowej i bakteryjnej. Zaburzenie współistnieje z katarem, kaszlem, chrypką, a także podwyższoną temperaturą i ogólnym osłabieniem oraz rozbiciem,
- krzywa przegroda nosowa, co utrudnia przepływ powietrza przez drogi oddechowe,
- nadwaga i otyłość,
- wady genetyczne.
Chrapanie u dziecka - diagnostyka
Gdy rodzice zaobserwują chrapanie u dziecka, powinni skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny dolegliwości i podjęcia leczenia. Obecnie istnieje wiele metod diagnostycznych, które pozwalają obiektywnie ocenić stopień zwężenia dróg oddechowych w okolicy nosogardła. To na przykład badanie laryngologiczne, badanie endoskopowe, badanie przeprowadzone w czasie snu farmakologicznego, polisomnografia oraz CT trójwymiarowe.
Chrapania u dziecka nie wolno lekceważyć. Przewlekłe i nieleczone może wywołać wiele komplikacji zdrowotnych w przyszłości, na przykład prowadzić do powstania bezdechu śródsennego. Ta najcięższa forma zaburzeń oddychania w czasie snu polega na kilkusekundowym zatrzymaniu oddechu, co prowadzi do niedotlenienia organizmu i w rezultacie skutkuje komplikacjami zdrowotnymi. Chrapanie zaburza jakość snu, a ponieważ w czasie nocnego odpoczynku ma miejsce intensywny rozwój mózgu, niska jakość snu przekłada się na możliwości i zdolności poznawcze dziecka.
Zwykle kosztują niewiele, nie wymagają skierowania ani żadnych przygotowań. Nie bolą i nie kradną zbyt wiele czasu, a mogą właśnie czas ci ofiarować. Proste badania na wagę zdrowia:
Chrapanie u dziecka - jak pomóc. Leczenie
Leczenie chrapania u dziecka zależy od jego podłoża. Czasem wystarczy przyjęcie przez malucha odpowiedniej pozycji w czasie snu. W takiej sytuacji zaleca się spanie na boku, odradza zaś spanie na plecach, ponieważ sprzyja to zapadaniu się wiotkich tkanek i blokowaniu dróg oddechowych przez język. Czasem jednak niezbędny jest zabieg chirurgiczny. Wymaga go krzywa przegroda nosowa i wady anatomiczne w obrębie migdałków.
Jeżeli przyczyną chrapania u dziecka jest przerośnięty migdałek gardłowy, lekarz proponuje leczenie. To najczęściej tonsillektomia, czyli wyłuszczenie migdałków podniebiennych u dzieci z przerostem migdałków podniebiennych czy adenotomia, czyli usunięcie migdałka gardłowego u pacjentów z tzw. trzecim migdałem. Zabiegi można przeprowadzić tradycyjnymi metodami chirurgicznymi, jak i nowoczesnymi w podglądzie endoskopowym. Metody te cechują się małą inwazyjnością, minimalnym ryzykiem krwawienia, poza tym pozwalają na szybki powrót do zdrowia.
Leczenie chrapania u dziecka może także polegać na:
- leczeniu infekcji dróg oddechowych,
- łagodzeniu objawów alergii: obrzęku ścian dróg oddechowych czy niedrożności nosa,
- stosowaniu aparatów wysuwających żuchwę,
- redukcji masy ciała w przypadku nadwagi,
- operacji leczenia skrzywienia przegrody nosa.
A co z takimi sposobami jak stosowanie sprayu do gardła, maści do smarowania śluzówek nosa i podniebienia, plastrów do nosa czy listków do podniebienia? Ponieważ nie udowodniono ich skuteczności, a i mogą okazać się szkodliwe, nie są dzieciom zalecane.
