Eozynofile (eozynocyty, granulocyty kwasochłonne, EOS) to rodzaj białych krwinek, czyli leukocytów. Zalicza się do nich także neutrofile, bazofile, monocyty i limfocyty B i T. Eozynocyty stanowią czwarty co do wielkości składnik leukocytów. W zależności od przyjętych norm, ich optymalny procentowy udział (jako składnika leukocytów) oscyluje w granicach jednego-pięciu procent. Za wysoki poziom eozynofili we krwi obwodowej to eozynofilia. Obniżenie ich liczby nazywa się eozynopenią. Stale wysokie EOS w badaniu krwi to zespół hipereozynofilowy.
Eozynocyty powstają w szpiku kostnym z komórek macierzystych. Pełną dojrzałość osiągają po mniej więcej 5 dniach. Wówczas trafiają do krwi, a następnie do tkanek docelowych. Swą nazwę zawdzięczają eozynie, czerwonemu barwnikowi, którym komórki te barwią się podczas oznaczania. Eozynofile zostały odkryte we krwi obwodowej w 1879 r. przez Paula Ehrlicha, jednak dopiero w połowie lat 70. XX wieku zaczęto je stopniowo odkrywać, poznawać budowę, funkcje oraz znaczenie.
Dojrzały eozynofil produkuje tzw. mediatory, czyli substancje odpowiedzialne za wywoływanie i podtrzymywanie stanu zapalnego. Tym samym eozynocyty odpowiadają za utrzymanie bariery immunologicznej, a także regulowanie odpowiedzi alergicznej. Podczas kontaktu z alergenami wydzielają związki aktywujące inne komórki układu odpornościowego. Mają również zdolności żerne. Do aktywacji granulocytów kwasochłonnych przyczyniają się także patogeny, czyli bakterie, pasożyty i grzyby. Eozynocyty wspomagają również procesy gojenia się ran. W zależności od właściwości bodźca, czasu i intensywności narażenia, działanie eozynofilów może być korzystne, obojętne lub szkodliwe dla organizmu człowieka
Eozynofile oznaczane są w ramach morfologii krwi, które jest podstawowym i najczęściej wykonywanym badaniem krwi. Na wyniku badania eozynocyty są oznaczane skrótem EOS.
Morfologia krwi wskazuje bezwzględną ilość eozynofilów we krwi. Wykonywany jest również rozmaz, który podaje zawartość EOS w procentach względem całkowitej zawartości neutrofilów (morfologia EOS%).
Norma dla eozynofilów we krwi wynosi około 35–350 w mm³ (normy EOS u dzieci są nieco wyższe). W rozmazie krwi, w którym liczone są eozynofile, norma w procentach to od jednego do pięciu procent (EOS%).
Najniższy poziom eozynofili we krwi obserwuje się rano, największy wieczorem. W przypadku kobiet ich poziom jest wyższy podczas miesiączki, najniższy tuż przed owulacją.
Zwiększenie liczby eozynofili we krwi obwodowej nazywa się eozynofilią i klasyfikuje się jako eozynofilę:
Na co wskazują eozynofile podwyższone? Eozynocyty podwyższone we krwi u dziecka czy dorosłego najczęściej wskazują na:
Zdarza się, że eozynocyty powyżej normy odpowiadają:
Zwykle podwyższenie eozynofili we krwi ustępuje po niedługim czasie. Nie stanowi powodu do niepokoju.
Niski poziom eozynofilów (EOS poniżej normy) określany jest mianem eozynopenii. Obniżone eozynocyty nie mają znaczenia klinicznego i zazwyczaj nie wymagają dalszej diagnostyki.
Na co wskazują eozynocyty poniżej normy? Zwykle jest to: