Co to jest nebulizacja?
Nebulizacja z definicji jest metodą rozpraszania roztworów lub zawiesin stosowaną w leczeniu inhalacyjnym chorób układu oddechowego. Może także służyć do podawania leków o działaniu pozapłucnym, jak również w diagnostyce chorób układu oddechowego.
Nebulizacja to forma inhalacji. Od tradycyjnej metody różni ją to, że wdycha się nie gorące opary substancji leczniczej, ale chłodną mgłę, w której unosi się lek - rozbity na małe cząsteczki. To bardzo skuteczna metoda leczenia schorzeń dróg oddechowych. Inhalacja jest pojęciem o szerszym znaczeniu niż nebulizacja.
Nebulizator - rodzaje
Do wykonania zabiegu nebulizacji niezbędny jest lek (to antybiotyki, mukolityki, glikokortykosteroidy, leki rozszerzające oskrzela) lub sól fizjologiczna, w zależności od zaleceń. Niezbędny jest także nebulizator, czyli pojemnik na lek, w którym następuje przekształcenie leku w mgiełkę. Nebulizator rozbija cząsteczki płynu na dużo mniejsze rozmiary niż kropla pary. W zależności od tego, co odpowiada za powstanie i rozpylanie leczniczego aerozolu, wyróżnia się kilka rodzajów nebulizatorów. Do nebulizacji można wybrać:
- nebulizator pneumatyczno-tłokowy,
- nebulizator elektryczny: nebulizator ultradźwiękowy i nebulizator membranowy (siateczkowy).
Nebulizator pneumatyczno-tłokowy jest stosowany najczęściej. To zestaw do nebulizacji, który składa się z elektrycznego kompresora i nebulizatora (pojemnika na lek), połączonych ze sobą przewodem. Do nebulizatora podłącza się ustnik lub maseczkę. Aerozol powstaje w nich pod wpływem sprężonego gazu, najczęściej powietrza.
Nebulizator elektryczny (ultradźwiękowy i membranowy) nie ma kompresora (sprężarki). W nebulizatorze ultradźwiękowym aerozol powstaje dzięki fali akustycznej, której źródłem jest głowica ultradźwiękowa. W inhalatorze membranowym wibrująca membrana przepycha płynny lek przez mikrometrowe otworki, zamieniając go w aerozol o bardzo precyzyjnym rozmiarze kropli. Elektryczne urządzenia do nebulizacji pracują ciszej, są mniejsze i bardziej poręczne. Ich wadą jest wysoka cena oraz ograniczenia w podawaniu niektórych leków.
Ile trwa nebulizacja? Jak ją stosować?
Nebulizacja jest zabiegiem, który sprawdza się nie tylko u dorosłych. Ta metoda podawania leków jest szczególnie wygodna i często wykorzystywana w chorobach górnych dróg oddechowych u dzieci. Dlaczego? Ponieważ zadaniem osoby inhalowanej w ten sposób jest wyłącznie oddychanie przez ustnik lub maskę. Sam zabieg jest krótki, trwa od kilku do kilkunastu minut.
Jak często należy stosować nebulizację? Roztworami soli należy inhalować się 3 razy dziennie. W przypadku inhalacji lekami na receptę częstotliwość i dawki ustala lekarz. Jak wykonać nebulizację? Nebulizację należy wykonać zgodnie z instrukcją, wskazówkami lekarza oraz informacjami zawartymi na ulotce stosowanego preparatu.
Nebulizacja - kiedy ją stosować? Wskazania
Czy nebulizacja pomaga? Tak, dlatego jest zalecana przez lekarzy zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu chorób układu oddechowego. Ponieważ urządzenie do nebulizacji rozdrabnia płynny lek i zamienia go w mgiełkę, jego mikroskopijne cząsteczki są w stanie dotrzeć do najgłębszych struktur układu oddechowego.
Wskazaniami do nebulizacji są choroby górnych dróg oddechowych, takie jak przewlekły nieżyt nosa i gardła, zapalenie zatok przynosowych, przewlekłe lub ostre zapalenie krtani, bakteryjne zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli.
Z pomocą nebulizacji można leczyć choroby dróg oddechowych. To między innymi:
- astma,
- POChP,
- mukowiscydoza z objawami płucnymi,
- zapalenie oskrzeli (przewlekłe lub nawracające),
- zapalenie oskrzelików,
- rozstrzenie oskrzeli,
- zespół nieruchomych rzęsek,
- nawilżenie dróg oddechowych u chorych wentylowanych mechanicznie.
Nebulizacja - przeciwwskazania i zastrzeżenia
Do nebulizacji stosuje wyłącznie płyny, które można stosować w ten sposób. Absolutnie nie należy używać olejków eterycznych, ponieważ podane w tej formie mogą być niebezpieczne. Istnieją też przeciwwskazania do stosowania nebulizacji. To:
- niewydolność oddechowa, która nie jest związana z mechanizmem obturacji oskrzeli,
- przewlekłe, ciężkie choroby układu oddechowego (np. gruźlica, nowotwory),
- ciężka niewydolność serca,
- krwotok z dróg oddechowych.
