Katar u noworodka zdarza się często. Zwykle pojawia się w wyniku zarażenia infekcją wirusową od któregoś z domowników. Nie jest o to trudno, ponieważ drobnoustroje przenoszą się drogą kropelkową. Zdarza się, że katar u noworodka wywołany jest przez alergię lub zbyt suche powietrze w mieszkaniu (sprzyjają temu rozgrzane kaloryfery i niska wilgotność).
Bywa i tak, że zatkany nosek nie świadczy o katarze. Być może to sapka, objawiająca się charakterystycznym sapaniem, które jest wywołane przez obrzęk błony śluzowej nosa lub zaleganie w nim cofniętego pokarmu. Kiedy maluszek często kicha i ma sapkę, być może reakcję wywołał alergen. Inną możliwością jest obecność pozostałości wód płodowych w nosie maluszka po porodzie - wówczas dziecko kicha, próbując go oczyścić.
O katarze u noworodka mówi się dopiero wówczas, gdy pojawia się wydzielina wywołująca trudności w oddychaniu, spaniu czy jedzeniu. Jej charakter wskazuje na podłoże infekcji. Jeśli jest przezroczysta i wodnista, świadczy to o zakażeniu wirusowym. Jeśli staje się gęsta, zmienia kolor na zielony, można podejrzewać infekcję bakteryjną.
Katarowi u noworodka często towarzyszy rozdrażnienie, złe samopoczucie, a także ból głowy. Zatkany nos uniemożliwia dziecku swobodne oddychanie, zasypianie i spanie, a i jedzenie. Noworodek, który ma katar, ssie pierś mamy lub smoczek butelki mniej chętnie, a że jest tym zmęczony, je mniej. Zdarza się, że noworodek w ogóle wykazuje niechęć do ssania.
Ponieważ malutkie dziecko nie umie wydmuchać nosa, należy mu pomóc w jego oczyszczaniu. O czym pamiętać, kiedy pojawi się katar u noworodka?
Warto mieć na uwadze, żeby nie przegrzewać dziecka. Ważne jest zarówno utrzymywanie optymalnej temperatury powietrza w mieszkaniu, jak i odpowiednie ubieranie maluszka. Noworodek powinien mieć na sobie o jedną warstwę ubrań więcej niż dorosły. Warto również używać nawilżaczy powietrza, by zapewnić jego optymalną wilgotność.
Nie mniej ważne jest, by maluszka często przystawiać do piersi. Przeciwciała zawarte w mleku mamy pomagają zwalczyć wirusy. Noworodek, który ma katar, powinien dużo pić.
Jak leczyć katar u noworodka? Najczęściej wyłącznie objawowo, ponieważ wiele leków można stosować dopiero powyżej 3. miesiąca życia dziecka. Najważniejsze jest oczyszczanie i udrażnianie nosa dziecka - dzięki temu będzie mogło swobodnie oddychać, a zalegająca wydzielina nie stanie się pożywką dla bakterii.
Jeśli wydzielina z nosa jest gęsta, oczyszczanie nosa należy rozpocząć od rozrzedzenia jej. W tym celu należy do dziurek noska wprowadzić kilka kropli roztworu wody morskiej. Kolejną czynnością jest oczyszczenie przewodów nosowych za pomocą gruszki do nosa lub aspiratora do nosa.
Jeśli noworodek ma katar, można smarować jego nosek maścią majerankową, która ma działanie przeciwbakteryjne, ułatwia też oddychanie.
Katar, który nie jest uciążliwy i bardzo nasilony nie jest przeciwwskazaniem do spaceru - zwłaszcza jeśli jest ładna pogoda. Kiedy jest wietrznie, pada bądź jest chłodno, lepiej zostać w domu.
Katar wydaje się błahą sprawą - ale nie w przypadku maleńkich dzieci. Choć najczęściej nie zwiastuje nic poważnego i mija samoistnie, nie wolno go bagatelizować. Nie chodzi wyłącznie o to, że wydzielina i zatkany nos mogą wywoływać kłopoty z jedzeniem czy spaniem. Katar u noworodka szybko może doprowadzić do powikłań, na przykład zapalenia ucha. To dlatego należy trzymać rękę na pulsie i reagować.
Jeśli katar u noworodka jest nasilony i wyjątkowo uciążliwy, wymaga wizyty u lekarza. Być może konieczne będzie podanie kropli do nosa, które zmniejszają przekrwienie i obrzęk błon śluzowych. Konsultacja pediatryczna jest również wskazana, gdy:
Powyższe sytuacje mogą wskazywać na: rozwinięcie i rozprzestrzenienie się infekcji, nadkażenie bakteryjne lub pojawienie się powikłań (np. zapalenia ucha środkowego czy zapalenia płuc).