Pieluszkowe zapalenie skóry - czym jest i jak się objawia?
Pieluszkowe zapalenie skóry, znane także jako rumień pieluszkowy, to nic innego, jak odparzenia skóry w przykrytych pieluszką miejscach. Skóra noworodka jest niezwykle wrażliwa, a najbardziej podatne na podrażnienia są właśnie okolice pieluchy, do których nie dociera powietrze, a do tego jeszcze dochodzi duża wilgoć.
Pieluszkowe zapalenie skóry objawia się zaczerwieniem w miejscu, gdzie skóra miała kontakt z pieluszką. Pupa dziecka może być nie tylko czerwona, ale i gorąca w dotyku, a nawet nieco opuchnięta. Skóra w tym miejscu może się łuszczyć. Oprócz zaczerwienienia i podrażnienia skóry, niekiedy widoczne są krostki oraz pęcherze. Jeśli są one wypełnione ropą, najprawdopodobniej doszło do zakażenia bakteryjnego lub grzybiczego - w takim wypadku koniecznie skonsultuj się z pediatrą (im szybciej, tym lepiej). W niektórych przypadkach zaleci on wizytę u dermatologa.
Pieluszkowe zapalenie skóry - przyczyny powstawania
Trudno jednoznacznie opisać, jak wygląda mechanizm powstawania pieluszkowego zapalenia skóry. Generalnie, za przyczynę uważa się ciągły kontakt wrażliwej skóry niemowlaka z mokrą pieluszką. Często w okolicy pośladków skórę podrażnia również ubranie, np. śpioszki, a także substancje pochodzące z moczu i kału. Wszystko razem wzięte sprawia, że powierzchnia ciała jest idealnym miejscem do rozwoju bakterii.
Przez pewien czas za przyczynę wystąpienia rumienia pieluszkowego uznawano amoniak, znajdujący się w moczu. Potwierdzono, że faktycznie może on podrażniać skórę, ponieważ wysypka występuje najczęściej tam, gdzie ciało styka się z mokrą pieluszką. U chłopców są to okolice prącia, a u dziewczynek pośladki.
Pieluszkowe zapalenie skóry - wietrzenie w ramach leczenia
Najlepszym sposobem leczenia odparzeń jest wietrzenie. Jak to robić w przypadku małych dzieci? Trzeba zdjąć pieluchę i pozwolić dziecku leżeć nago najdłużej, jak to jest możliwe (kilka godzin dziennie, ale krótszy czas również przyniesie korzyści). Oczywiście, łatwiej jest wykonać ten zabieg w przypadku dziecka, które się jeszcze nie przemieszcza i nie zmienia samodzielnie pozycji, ponieważ takiego malucha wystarczy położyć na podkładzie higienicznym lub złożonej pieluszce tetrowej - dzięki temu można uniknąć zabrudzenia kocyka czy pościeli. Na wietrzenie pupy najlepiej wybrać moment, gdy dziecko się akurat wypróżniło.
Pieluszkowe zapalenie skóry - co jeszcze przyspieszy leczenie?
Na pewno warto zamiast chusteczek do pielęgnacji używać wody - czystej, bez dodatku mydła (a jeśli już nie można obejść się bez mydła, niech będzie to chociaż mydło przeznaczone dla niemowląt). Zbyt częste i agresywne mycie skóry mydłem, czy też zakładanie dziecku za małych (lub za ciasno zapinanych) pieluszek powoduje brak właściwego przepływu powietrza. W efekcie problem się jedynie zaostrza.
Dziecku, które zmaga się z pieluszkowym zapaleniem skóry, należy często przewijać, by jak najmniej czasu spędzało w mokrej pielusze; rób to nawet w środku nocy, gdy ocenisz, że pielucha nie jest sucha. Warto również przetestować różnego rodzaju pieluszki; czasem dobrze jest sprawdzić, czy dziecko tak samo toleruje pieluszki jednorazowe innej firmy.
Na podrażnioną skórę można nałożyć maść na odparzenia dla niemowląt. Skuteczne maści, chroniące przed wnikaniem w skórę mocznika, to m.in.: maść cynkowa, wazelina. Ważne jest, by przed posmarowaniem skóry którymkolwiek preparatem dobrze ją oczyścić, a dopiero następnie osuszyć.
Na odparzenia dobrze działa również mąka ziemniaczana. Ma ona także trzy dodatkowe zalety: po pierwsze jest całkiem naturalna, nie zawiera żadnych chemicznych substancji, po drugie jest tania, a po trzecie łatwo dostępna (najprawdopodobniej znajduje się w każdej kuchni, a nawet jeśli nie, to można ją wszędzie kupić). Odradza się stosowanie pudrów na bazie talku.
Pieluszkowe zapalenie skóry - co robić po leczeniu?
Jeśli udało nam wyleczyć pieluszkowe zapalenie skóry, trzeba uważać, by ponownie nie doszło do jej podrażnienia. Rumień pieluszkowy ma tendencje do nawrotów. Niemowlęta z alergią, z wrodzoną skłonnością do odparzeń, z zachwianą równowagą pH (niewłaściwą równowagą między kwasowością a zasadowością), czy dzieci z wyższą niż normalnie zawartością amoniaku w moczu, są szczególnie narażone na powracanie tej dolegliwości. Raz podrażniona, a zarazem niezwykle wrażliwa skóra dziecka, jest bardziej podatna na kolejne odparzenia.
U większości małych dzieci co jakiś czas pojawia się niewielka wysypka. Jeśli jest ona mało widoczna, nie drażni zbyt mocno niemowlaka i szybko znika - w tym wypadku higiena i wietrzenie powinny wystarczyć.
