Zakrzepica żył głębokich jest chorobą żył, która przejawia się powstawaniem zakrzepu w żyłach głębokich, najczęściej kończyn dolnych (w przypadku kończyn górnych występuje znacznie rzadziej). Dane mówią, że w Polsce co roku występuje około 57 tysięcy przypadków zachorowania na to schorzenie. Jej powikłaniem często jest żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, poważna choroba układu krążenia.
W żyle powstaje skrzeplina, która przylega do ściany żyły. Wprawdzie utrudnia przepływ krwi, ale nie jest niebezpieczna dla zdrowia czy życia. Sytuacja się zmienia, gdy skrzeplina oderwie się i zacznie się przemieszczać z krwiobiegiem. Może to prowadzić do zatorowości płucnej lub zgonu.
Przyczyn powstania zakrzepicy jest wiele. Bezpośrednim powodem tworzenia się skrzepliny jest utrudniony przepływ krwi. Dzieje się tak, gdy dojdzie do długiego unieruchomienia (np. z powodu choroby wymagającej leżenia w łóżku) czy pojawią się choroby krwi ułatwiające jej krzepnięcie. Nie bez znaczenia jest siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej. Istnieje też ścisły związek pomiędzy poważnymi urazami i zabiegami operacyjnymi (zwłaszcza ortopedycznymi i onkologicznymi). Ryzyko choroby żył zwiększają również predyspozycje genetyczne
Do czynników ryzyka zalicza się również:
Ryzyko zakrzepicy żył głębokich rośnie po 40. roku życia.
Na zakrzepicę żył głębokich szczególnie narażone są kobiety w ciąży. Za ten stan odpowiadają przede wszystkim zaburzenia hormonalne, które działają na żyły, ale i zwiększają lepkość krwi, co sprzyja pojawieniu się zakrzepu. Nie bez znaczenia jest ucisk macicy na naczynia krwionośne, co utrudnia odpływ krwi z nóg.
Kobiety w ciąży powinny nosić specjalne rajstopy, które wspomagają krążenie krwi. Może się zdarzyć, że u ciężarnych, które są w grupie ryzyka lub chorowały na zakrzepicę w przeszłości, trzeba stosować farmakologiczną profilaktykę przeciwzakrzepową.
Przebieg zakrzepicy żył głębokich, zwłaszcza w początkowej fazie, może być bezobjawowy. Z kolei jeśli sygnały się pojawią, są niespecyficzne, mogą bowiem towarzyszyć innym chorobom.
Na podejrzenie zakrzepicy mogą wskazywać objawy takie jak:
Jeśli pojawia się podejrzenie zakrzepicy żył głębokich, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Niestety diagnostyka tej choroby nie jest prostą sprawą, ponieważ ani wywiad lekarski, ani badanie często niewiele wnoszą. Aby stwierdzić schorzenie, należy wykonać badania diagnostyczne, takie jak ultrasonografia żył kończyn dolnych - USG dopplerowskie, rezonans magnetyczny czy badanie stężenia D-dimerów w osoczu.
Leczenie zakrzepicy żył głębokich polega na przyjmowaniu heparyny, a także doustnych leków przeciwkrzepliwych.
Osoby, które znajdują się w grupie ryzyka, powinny próbować zapobiegać chorobie. Co robić? Przede wszystkim prowadzić higieniczny tryb życia: zdrowo się odżywiać, dbać o nawodnienie organizmu i optymalną wagę, unikać długiego przebywania w pozycji siedzącej (pracując przed komputerem trzeba co jakiś czas rozprostować nogi), a do codziennego grafiku wprowadzić aktywność fizyczną.
Przeczytaj także: