Atopowe zapalenie skóry u dzieci (AZS) - czym jest
Atopowe zapalenie skóry to zapalna choroba skóry związana z reakcją na alergen. AZS trwa całe życie, ma charakter przewlekły i nawracający. Rozpoczyna się zazwyczaj w dzieciństwie (u ponad połowy dzieci zmiany skórne pojawiają się w okresie niemowlęcym). Choroba może się wyciszyć i latami nie dawać objawów, jednak w każdej chwili może powrócić.
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą alergiczną, nie zakaźną, o co bywa podejrzewane ze względu na specyfikę objawów.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci - objawy
Najbardziej charakterystycznymi objawami atopowego zapalenia skóry są:
- bardzo silny, dokuczliwy świąd skóry (jest tak uporczywy, że wywołuje kłopoty z koncentracją, rozdrażnienie i problemy ze snem - dziecko nie może zasnąć, wybudza się),
- wysuszenie i wrażliwość skóry na działanie czynników zewnętrznych, skłonność do podrażnień (drażni wiele rzeczy, od alergenów po wełnę w ubraniach),
- wysypka na twarzy i owłosionej skórze głowy oraz czerwone, szorstkie i "lakierowane" policzki u niemowląt i małych dzieci,
- charakterystyczne zmiany skórne, umiejscowione w obrębie zgięć kończyn, ale i za uszami, na grzbietach rąk i stóp. Często skóra staje się szorstka,
- suche, zaczerwienione placki na skórze, które przypominają liszaj - wyglądają mało estetycznie, swędzą, a drapanie pozostawia ślady (zwane przeczosami).
Umiejscowienie i rodzaj zmian skórnych zależą od wieku dziecka oraz od nasilenia procesu zapalnego skóry (faza ostra lub przewlekła).
W przebiegu AZS rozróżnia się trzy fazy, w zależności od wieku dziecka:
- Pierwsza pojawia się w wieku niemowlęcym aż do drugiego roku życia dziecka,
- Druga może rozwinąć się z fazy pierwszej bądź uaktywnić się między trzecim a 12. rokiem życia dziecka,
- Trzecia faza jest charakterystyczna u młodzieży. Wówczas wysypka może obejmować dużą powierzchnię ciała.
Atopowe zapalenie skóry u dzieci (AZS) - przyczyny
Atopowe zapalenie skóry ma różne przyczyny. To przede wszystkim podłoże genetyczne, zarówno jeśli chodzi o funkcjonowanie układu immunologicznego, jak i budowę naskórka. Istotną rolę odgrywa również układ hormonalny, a także nerwowy - np. silny stres może wywołać nawrót choroby bądź nasilenie objawów. Nie bez znaczenia jest sterylny tryb życia oraz przesadna higiena, które prowadzą do wyeliminowania z otoczenia drobnoustrojów. W konsekwencji układ immunologiczny nadmiernie reaguje na różne czynniki środowiskowe.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci - diagnostyka
Jeśli dziecko ma objawy sugerujące atopowe zapalenie skóry, należy udać się do dermatologa. Specjalista AZS stwierdza na podstawie obrazu klinicznego, wywiadu lekarskiego (także rodzinnego i w kierunku atopii) oraz badań, w których obserwuje się:
- dodatnie wyniki skórnych testów punktowych,
- podwyższony poziom IgE w surowicy krwi.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci - leczenie
Leczenie AZS zależy od wieku dziecka oraz nasilenia i rozległości zmian skórnych. Kluczowe jest:
- wyeliminowanie alergenów - tak z diety, jak i otoczenia dziecka,
- prawidłowa pielęgnacja skóry dziecka. Trzeba stosować emolienty – specjalne emulsje do kąpieli, kremy, maści przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej. Preparaty te nie tylko nawilżają i natłuszczają skórę dziecka, ale i łagodzą dolegliwości świądowe,
- stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwhistaminowych,
- w cięższych przypadkach fototerapia, czyli naświetlanie promieniami ultrafioletowymi lub odczulanie, czyli immunoterapia swoistą.
AZS trzeba leczyć, ponieważ zmiany skórne nie tylko nieestetycznie wyglądają, są dokuczliwe i wywołują dyskomfort, ale choroba może prowadzić do zaostrzeń i powikłań. Drapanie skóry uszkadza ją, przez co może dojść do nadkażeń bakteryjnych, co pogłębia stan zapalny, komplikuje sytuację i prowadzi do nasilenia objawów.
Nie bez znaczenia jest, że im cięższy przebieg ma atopowe zapalenie skóry, tym większe jest prawdopodobieństwo, że dziecko będzie miało inne postaci alergii (włącznie z astmą oskrzelową).
To także może cię zainteresować:
