Zawroty głowy - czym są?
Większości z nas hasło "zawroty głowy" prawidłowo kojarzy się z uczuciem braku stabilnego poczucia własnego ciała. A jak brzmi definicja tego stanu rzeczy? Zdefiniowanie pojęcia "zawroty głowy" to trudne zadanie. To określenie najczęściej odnosi się do dwóch rodzajów dolegliwości. Pierwsze dotyczy złudzenia ruchu wirowania, kołysania własnego ciała w stosunku do tego, co się dzieje dookoła. Takie zawroty głowy nazywane są zawrotami układowymi. W przypadku ich pojawienia nie da się jednoznacznie wskazać przyczyny, pojawiają się nagle, bez ostrzeżenia. Bardzo często towarzyszą im wymioty, nudności, zaburzenia w chodzeniu. Osoba, której przydarzają się takie dolegliwości jest w stanie opowiedzieć dokładnie o swoich objawach.
Drugi rodzaj zawrotów głowy - tak zwane zawroty nieukładowe różnią się tym od poprzednich, że pacjent nie potrafi opisać dopadających go dolegliwości. Charakteryzują się one problemami z utrzymaniem równowagi, uczuciem niestabilności, chwiejnością chodu, strachu przed możliwym upadkiem.
Zawroty głowy - najczęstsze przyczyny
Zawroty głowy mogą pojawiać się nagle i bez przyczyny lub wysyłać wcześniej sygnały sugerujące, że za chwilę może się wydarzyć coś niepokojącego (np. uczucie nagłego gorąca, mroczki przed oczami, rozmazujący się obraz). Zazwyczaj trwają bardzo krótko, ale jest to również indywidualna sprawa w przypadku każdego człowieka. Wszystko zależy od tego, co je powoduje.
Za najczęstsze przyczyny wywołujące zawroty głowy uważa się zaburzenia związane z funkcjonowaniem błędnika. Mogą powodować je różnego rodzaju infekcje, stany zapalne lub uszkodzenia ucha zewnętrznego. Wśród innych przyczyn wymienia się:
- Choroba Ménière’a (tzw. idiopatyczny wodniak błędnika). Jest to schorzenie związane z zaburzeniami ucha wewnętrznego, najczęściej atakuje osoby w wieku powyżej 40 lat. Towarzyszą mu wymioty, nudności, szum w uszach, kłopoty ze słuchem, osłabienie. Napady choroby powtarzają się latami, powodując upośledzenie słuchu. W przypadku ataku nie dochodzi do utraty przytomności, ale kontakt z chorym jest mocno utrudniony.
- Niskie stężenie glukozy we krwi,
- Spadek ciśnienia krwi występujący podczas gwałtownej zmiany pozycji z siedzącej lub leżącej na stojącą (tzw. hipotonia ortostatyczna). Ten problem zazwyczaj dotyczy osób starszych, a także kobiet w ciąży,
- Guz mózgu, udar mózgu, krwotok do mózgu,
- Dolegliwości powstające w wyniku jazdy samochodem - tzw. choroba lokomocyjna,
- Inne choroby, takie jak miażdżyca, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia pacy serca,
- Zaburzenia związane z dopływem krwi do mózgu, czasowy napad niedokrwienia mózgu,
- Zatrucie organizmu tlenkiem węgla, do którego mogło dojść z powodu niedrożności przewodów wentylacyjnych w domach z instalacją gazową,
- Nadużycie alkoholu albo efekt działania narkotyków,
- Przyjmowanie niektórych leków (np. tych obniżających ciśnienie).
Zawroty głowy - leczenie
Czy można leczyć zawroty głowy? Zanim zaczniemy szukać uniwersalnego leku na pojawiające się zawroty głowy, warto zastanowić się nad tym, dlaczego i w jakich okolicznościach występują.
Jeśli zdarzają się bardzo rzadko i łączymy je np. z osłabieniem spowodowanym chorobą lub przemęczeniem, to najprawdopodobniej jest sygnał, że organizm potrzebuje więcej odpoczynku. Jeżeli zawroty dopadają nas w dusznym, gorącym miejscu, może to byś sygnał, że lepiej unikać takich miejsc. Starajmy się jak najszybciej z niego wyjść, odetchnąć i napić wody. Zawroty głowy mogą pojawiać się także w wyniku odwodnienia, zatem należy pamiętać o przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów.
Zawroty głowy - kiedy warto udać się do lekarza?
Generalnie, sporadyczne zawroty głowy nie są powodem do obaw. Niepokój mogą jednak wzbudzić częste, pojawiające się w różnych, nie powiązanych ze sobą okolicznościach, w przypadku których nie jesteśmy w stanie wskazać przyczyny. Konsultację z lekarzem powinni odbyć również wszyscy, u których pojawiają się dodatkowe objawy, takie jak:
- silny ból głowy,
- ból w klatce piersiowej,
- wymioty, nudności,
- osłabienie w kończynach,
- drętwienie, mrowienie różnych części ciała,
- uczucie sztywności w karku,
- wysoka temperatura, która nie jest spowodowana stanem chorobowym,
- kłopoty z chodzeniem oraz z mówieniem,
- opadnięcie powieki.
Pamiętajmy, że po pierwszej wizycie i nawet najbardziej szczegółowym wywiadzie lekarskim bardzo trudno jest specjaliście postawić jednoznaczną diagnozę. Lekarz, do którego trafimy, najprawdopodobniej skieruje pacjenta na dodatkowe badania (np. badanie audiometryczne (słuchu), badanie ENG i VNG wykonywane za pomocą elektrod oraz próby błędnikowe (metodą Hallpike’a) lub do innego specjalisty (np. do neurologa, jeśli najpierw udamy się do internisty).
Zawrotów głowy nie wolno bagatelizować, mogą bowiem w wyniku niekontrolowanego upadku doprowadzić do poważnych uszkodzeń ciała. Starajmy się zatem znaleźć przyczynę i unikać czynników ryzyka.
