Zaburzenia krzepliwości krwi oznaczają nieprawidłowości związane z krzepnięciem krwi, które jest naturalnym procesem fizjologicznym, zapobiegającym utracie krwi w wypadku przerwania ciągłości tkanek.
Na czym polega krzepnięcie? Pod wpływem trombiny rozpuszczalne białko znajdujące się osoczu (fibrynogen), zmienia się w fibrynę (białko nierozpuszczalne). Tym samym tworzy się skrzep, który "łata" uszkodzone naczynie krwionośne.
Zaburzenia krzepliwości krwi - rodzaje
Zaburzenia krzepnięcia mogą być dwojakiego rodzaju:
- objawiające się nadmiernym krwawieniem (skazy krwotoczne),
- związane z nadkrzepliwości krwi, przebiegające z nadmierną aktywacją układu krzepnięcia, wiążące się z powikłaniami zatorowo-zakrzepowymi (trombofilie).
Powikłania skazy krwotocznej związane są ze skłonnością do częstych i obfitych krwawień. Natomiast powikłania zatorowo-zakrzepowe narażają na powstanie zakrzepów. Zarówno skazy krwotoczne, jak i trombofilie mogą być tak wrodzone, jak i nabyte.
Zaburzenia krzepliwości krwi u dzieci - niska krzepliwość krwi
Zdarza się, że u niektórych dzieci krwawienia występują w większym nasileniu niż u innych, a krwawienia się przedłużają. Wówczas mówimy o niskiej krzepliwości krwi.
Działaniom profilaktycznym w tym zakresie poddawane są np. wszystkie noworodki, choć zaburzenia krzepnięcia zdarzają się rzadko, a jeśli już - najczęściej mijają po kilku dniach po porodzie. Zaburzenia krzepnięcia mogą mieć postać:
- wczesną - objawy pojawiają się po kilku dniach od urodzenia, a przyczyną jest najczęściej niedobór witaminy K,
- późną - objawy pojawiają się w okolicach drugiego lub trzeciego miesiąca życia, a przyczyną są zaburzenia wchłaniania witaminy K.
Niska krzepliwość krwi - przyczyny
Przyczyny zaburzenia krzepliwości i zwiększonej skłonności do krwawień są różne i dotyczą trzech obszarów. To:
- płytki krwi, czyli trombocyty - skazy płytkowe (małopłytkowość, zaburzenia czynności płytek)
- ściany naczyń krwionośnych - skazy naczyniowe, powstałe najczęściej wskutek infekcji lub urazu. U dzieci często pojawia się poinfekcyjne zapalenie naczyń (plamica Schonleina-Henocha). Manifestuje się w postaci krwotocznej wysypki w okolicy pośladków i nóg, bólów brzucha, stawów oraz zajęciem nerek.
- czynniki krzepnięcia krwi w osoczu (osoczowy czynnik krzepnięcia krwi) - skazy osoczowe, wynikające np. z niedoboru czynników krzepnięcia
Aby układ krzepnięcia dział sprawnie, konieczne jest, by żaden z jego elementów i czynników biorących udział w procesie krzepnięcia krwi nie szwankował. W przeciwnym wypadku, jeśli pojawią się nieprawidłowości, zatrzymanie krwawienia może być zaburzone.
Niska krzepliwość krwi najczęściej jest schorzeniem nabytym. Wrodzone choroby krzepliwości krwi to np. hemofilia (ma ciężki przebieg, a krwotoki zwłaszcza śródstawowe pojawiają się już przed pierwszym rokiem życia) i choroba von Willebranda.
Po czym poznać, że dziecko może mieć zaburzenia krzepliwości krwi? Wskazywać na to może:
- ciągła obecność siniaków,
- nasilone i długie krwawienia po niewielkich stłuczeniach,
- nawracające, obfite krwawienia z nosa, zębów i dziąseł,
- po przebytej infekcji na skórze dziecka u dziecka pojawią się wybroczyny wielkości główki od szpilki,
- obfite miesiączki u dziewcząt.
Nadmierna krzepliwość krwi
Warto wspomnieć o nadmiernej krzepliwość krwi, która sprzyja tworzeniu się zakrzepów, utrudniających lub blokujących przepływ krwi. Dzieci, z racji młodego wieku, są wykluczane z grupy ryzyka.
Zaburzenie krzepnięcia - diagnostyka i profilaktyka
Aby zdiagnozować zaburzenie krzepnięcia należy wykonać laboratoryjne badanie krwi. Badanie na krzepliwość krwi wykonuje się z krwi żylnej, pobranej po kilkunastominutowym odpoczynku. Badanie oceniające krzepliwość krwi to koagulogram:
- czas częściowej tromboplastyny po aktywacji APTT (norma to 27–40 s.),
- znormalizowany czas protrombinowy INR (norma to 0,85–1,15).
Jeśli chodzi o profilaktykę, to warto wiedzieć, że do produkcji czynników krzepnięcia krwi niezbędna jest witamina K, ponieważ:
- zapobiega zaburzeniom krzepnięcia,
- tamuje krwawienie,
- odgrywa znaczącą rolę w gospodarce wapniowej.
- jest ważna dla produkcji protrombiny, czynnika krzepnięcia.
Witaminy K najwięcej jest w zielonych roślinach: brokułach, szpinaku, jarmużu, sałacie.
To dlatego profilaktyka zaburzeń krzepliwości krwi wśród noworodków polega na podawaniu maluchom w pierwszej dobie życia witaminy K. Ma to zapobiec wystąpieniu zaburzenia krzepnięcia.
To także może cię zainteresować:
