Próchnica zębów mlecznych to problem, którego nie można bagatelizować!

O zęby malucha trzeba pieczołowicie dbać nie tylko w trosce o piękny uśmiech na zdjęciach z przedszkola. Zdrowie zębów mlecznych to podstawa zdrowia zębów stałych.

Jeszcze niedawno do pielęgnacji i leczenia zębów mlecznych podchodzono z pobłażaniem, jakby nie miały specjalnego znaczenia skoro za parę lat zostaną zastąpiono przez "docelowe" zęby stałe.

Jak często zdarza się próchnica u dzieci?

Próchnica jest chorobą, na którą w Polsce cierpią niemal wszyscy dorośli, ale problem zaczyna się we wczesnym dzieciństwie. Wśród 3-latków próchnicę ma już 64% dzieci a u każdego z nich chore są średnio 4 zęby (na 20 które mają w tym wieku). W wieku sześciu lat dzieci oprócz zębów mlecznych mają też część zębów stałych, a już ponad trzy czwarte z nich ma próchnicę. Choroba zębów mlecznych może rozprzestrzenić się na stałe szóstki.

Dlaczego próchnica zębów mlecznych może zaważyć na zdrowiu zębów stałych?

Próchnica zębów mlecznych rozwija się bardzo szybko i może z kilku powodów mieć wpływ na  kondycję zębów stałych. Ubytki mogą zacząć tworzyć się również w stałych zębach. Łatwo przegapić moment, gdy mleczny ząb można jeszcze wyleczyć i konieczne jest usunięcie go. Ekstrakcja zęba mlecznego oznacza, że nie "trzyma" on miejsca dla odpowiedniego zęba stałego, co prowadzi u dziecka do wad zgryzu. Może też dojść do nieprawidłowości w rozwoju kości żuchwy.

To czy u dziecka rozwinie się próchnica zależy od różnych czynników:

  • Czy zęby są podatne na powstawanie ubytków, jak mocno są uwapnione -  mocne lub często się psujące zęby zależą od czynników genetycznych i nie mamy na ten czynnik wpływu;
  • Czy na zębach tworzy się dużo płytki bakteryjnej, w której znajdują się bakterie wytwarzające kwasy niszczące powierzchnię zębów - zapobiegać odkładaniu się płytki można poprzez prawidłowa higienę, której powinniśmy uczyć dziecko od pierwszych miesięcy życia;
  • Jak często bakterie dostają pożywkę w postaci cukrów zawartych w słodyczach i innych pokarmach - częste przekąski, duże ilości słodyczy i słodkich napojów w diecie to podstawowe błędy, które sprzyjają rozwojowi próchnicy u dzieci.

Czy zęby trzeba myć po każdym posiłku? [NaZdrowie]

Jak przebiega rozwój próchnicy w zębach mlecznych?

Wielu rodziców sprawdzając stan zębów dzieci zwraca uwagą na to, czy nie widać na nich typowych ciemnych plam i wgłębień, ale nie zauważa innych niepokojących zmian na szkliwie. Początkowe stadium rozwoju próchnicy na zębach mlecznych przybiera formę matowych, śnieżnobiałych plam próchnicowych odcinających się od żółtawo-beżowego koloru zęba.

Na tym etapie uszkodzenia dotyczą tylko szkliwa zęba a nie jego wewnętrznej części - zębiny. Stomatolog może wyleczyć dotknięte plamami próchnicowymi zęby mleczne przy pomocy specjalnych preparatów remineralizujacych i zawierających fluor.

Nieleczona próchnica zacznie się pogłębiać obejmując zębinę i tworząc coraz większe i ciemniejsze plamy. Na tym etapie konieczne jest leczenie - oczyszczenie ubytku i uzupełnienie go plombą.

Ze względu na specyfikę budowy zębów mlecznych (cieńsze warstwy zewnętrzne zęba - szkliwo i zębinę) próchnica szybciej dochodzi do położonej wewnątrz miazgi niż w przypadku zębów stałych. Dziecko odczuwa ból chorego zęba. Konieczne jest wówczas leczenie kanałowe lub ekstrakcja zęba.

Leczenie kanałowe zębów mlecznych niestety nie zawsze przynosi pożądany skutek. Nieco inaczej niż w przypadku zębów stałych, polega ono na wprowadzeniu do wnętrza zęba preparatu, który doprowadza do obumarcia nerwu.

Najczęstsze mechanizmy powstawania próchnicy zębów mlecznych

Próchnica butelkowa to postać choroby, która występuje u niemowląt. Najczęściej rozwija się u dzieci, które zasypiają w czasie karmienia. Podczas snu zmniejsza się wydzielanie śliny, która oczyszcza powierzchnię zębów z resztek mleka. Duże ilości cukrów zawartych w pokarmie są doskonałą pożywką dla bakterii.

U najmłodszych dzieci próchnica może być spowodowana przez przeniesienie bakterii od dorosłego opiekuna, który ma niewyleczone zęby. Między innymi z powodu ryzyka zarażenia próchnicą nigdy nie powinno się całować dziecka w usta ani oblizywać przedmiotów, które później będzie ono brało do buzi, np. smoczka, i używać wspólnych sztućców lub butelek.

Profilaktyka próchnicy u dzieci

By uchronić zęby mleczne dziecka przed próchnicą powinniśmy zadbać o prawidłowe nawyki żywieniowe. Im później maluch pozna smak słodyczy tym lepiej. Nie podawajmy soków i słodkich napojów przed snem, po umyciu zębów.

Jeszcze przed pojawieniem się pierwszych zębów mlecznych dobrze jest przyzwyczajać niemowlę do przecierania dziąseł wilgotną gazą.

Zęby mleczne trzeba zacząć regularnie myć dziecku gdy tylko się wyżną. Później maluch nauczy się samodzielnie szczotkować zęby, ale przez pewien czas powinien to robić pod kontrolą dorosłego, który w razie potrzeby skoryguje i dokończy czyszczenie.

Regularnie odwiedzajmy z dzieckiem dentystę, nawet jeśli nie zaobserwujemy niczego niepokojącego. Dzięki wizytom kontrolnym maluch oswoi się z sytuacją i gdy przyjdzie konieczność leczenia sama procedura badania dentystycznego nie będzie dla niego stresująca. Lekarz stomatolog skontroluje stan zębów znacznie dokładniej niż rodzice. Może też zaproponować dla wzmocnienia szkliwa pokrycie zębów specjalnym preparatem zawierającym duże stężenie fluoru.

W bruzdach szóstek często pojawiają się pierwsze ślady próchnicy u dziecka. Warto rozważyć profilaktyczne zalakowanie tych zębów.

Więcej o:
Copyright © Agora SA