Pokrzywka ma różne przyczyny, dlatego stosuje się też wiele sposobów jej leczenia. Pokrzywką określa się charakterystyczną, swędzącą wysypkę na skórze, która przypomina bąble powstające po poparzeniu pokrzywą. W większości przypadków (70-80 proc.) lekarzom nie udaje się ustalić konkretnej przyczyny zmian na skórze – wówczas pokrzywkę określa się jako pokrzywkę idiopatyczną (samoistną).
Pokrzywka u dzieci
Pokrzywka u dzieci przeważnie związana jest z reakcją alergiczną albo reakcją na bodźce fizyczne, szybko się pojawia i szybko znika. Może być efektem uczulenia na leki lub określone produkty spożywcze (najczęściej na mleko, jajka, kakao, owoce cytrusowe, środki konserwujące, barwniki, pyłki roślin). Pokrzywka u dzieci może też być związana z innymi chorobami, m.in. pasożytniczymi, albo infekcją – jest wtedy tylko dodatkowym objawem.
Szukając przyczyn pokrzywki u dziecka, lekarz może zlecić testy alergiczne, morfologię z rozmazem lub badanie kału w poszukiwaniu pasożytów jelitowych. Jeśli wyniki wskazują na alergię, może wystarczyć podanie leków antyhistaminowych lub unikanie alergenu (co jest stosunkowo łatwe przy alergiach pokarmowych). Po 10-14 dniach objawy powinny ustąpić.
Pokrzywka - objawy
Przy pokrzywce na skórze dziecka lub dorosłego pojawiają się bąble lub wypukłe guzki – to efekt przedostawania się osocza z rozszerzonych naczyń krwionośnych w obręb skóry. Zmiany związane z pokrzywką mogą mieć zabarwienie różowe lub białe. Bąble mają zwykle kilka milimetrów średnicy, ale zdarza się też, że zajmują znacznie większą powierzchnię. Pokrzywka blednie pod naciskiem palca.
Swędząca wysypka może pojawić się w dowolnym miejscu na całym ciele, po kilku godzinach zniknąć, a potem pojawić się zupełnie gdzie indziej. W niektórych przypadkach (np. przy znacznym ochłodzeniu skóry) zajmuje nawet całe ciało. W ok. 50 proc. przypadków pokrzywce towarzyszy obrzęk tkanki podskórnej. Inne objawy, które mogą towarzyszyć pokrzywce u dzieci i dorosłych, to:
- gorączka i ból głowy,
- ból i obrzęk stawów,
- ogólne złe samopoczucie i zmęczenie,
- duszności, ucisk w klatce piersiowej,
- trudności w przełykaniu.
W niektórych przypadkach rozwijająca się na twarzy i szyi pokrzywka może doprowadzić nawet do obrzęku krtani, dlatego w takiej sytuacji trzeba koniecznie wybrać się do szpitala.
Pokrzywka – alergiczna czy bez alergii?
Pokrzywka może mieć dużo różnych przyczyn. Lekarze szacują, że konkretny powód jej występowania udaje się określić zaledwie w 20 proc. przypadków. Podstawowy podział to:
- pokrzywka alergiczna (reakcja na pokarmy lub leki, najczęściej penicylinę i jej pochodne), inaczej określana jako pokrzywka zależna od przeciwciał IgE;
- pokrzywka niealergiczna (reakcja fizyczna na ciepło, zimno, promienie UV, ucisk lub reakcja na zadrapanie);
- pokrzywka objawowa, syndrom poważniejszych schorzeń takich jak choroby tarczycy, wątroby oraz infekcje, choroby pasożytnicze itp.
Lekarze stosują też podział ze względu na długość trwania objawów:
- pokrzywka ostra (utrzymująca się od kilku godzin do kilku dni);
- pokrzywka przewlekła (utrzymującą się powyżej 6 tygodni; niektórzy chorzy zmagają się z objawami całymi latami);
- pokrzywka nawracająca, czyli zmiany utrzymujące się ponad 6 tygodni z dłuższymi etapami remisji.
Pokrzywka idiopatyczna, cholinergiczna i inne określenia
Możemy się zetknąć z wieloma określeniami pokrzywki. Różnorodność wynika z tego, że pokrzywka nie jest odrębną chorobą, lecz jedynie objawem innych schorzeń lub reakcją organizmu na zewnętrzne czynniki. Co się kryje pod różnymi określeniami pokrzywki?
Pokrzywka idiopatyczna (samoistna) – tak określa się pokrzywkę, kiedy nie udało się ustalić przyczyny jej powstawania. Może przyjmować różne formy, być ostra lub – zwykle – przewlekła. Częściej diagnozuje się ją u dorosłych kobiet niż mężczyzn i dzieci. W pokrzywce idiopatycznej stosuje się tylko leczenie objawowe z podawaniem leków przeciwhistaminowych, ewentualnie środków ograniczających świąd. Określenie „pokrzywka idiopatyczna” nie powinno zniechęcać lekarza i pacjenta do szukania konkretnych przyczyn choroby.
Pokrzywka cholinergiczna – uczulenie na acetylocholinę, substancję aktywującą wydzielanie się potu w skórze. Pokrzywka cholinergiczna ujawnia się w momencie, gdy chory się poci, dlatego w terapii stosuje się środki ograniczające potliwość, a także leki przeciwhistaminowe.
Pokrzywka naczyniowa – to dodatkowy objaw jednej z chorób tkanki łącznej o podłożu immunologicznym. Może się pojawić m.in. przy takich schorzeniach jak toczeń układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów.
Pokrzywka słoneczna – reakcja skóry na ekspozycję na słońce.
Pokrzywka barwnikowa – ma postać czerwonawych, żółtych lub brunatnych plam. Po ich potarciu pojawiają się charakterystyczne dla pokrzywki bąble. Jako leczenie stosuje się naświetlanie zmian promieniami UV lub lampami naśladującymi światło słoneczne. Można także podawać leki przeciwhistaminowe. Pojawia się u dzieci, może zniknąć samoistnie w wieku dorosłym.
Pokrzywka dermograficzna – związana z nietypową reakcją skóry na mechaniczne bodźce, np. pocieranie. Pokrzywka dermograficzna pojawia się mniej więcej u 5 proc. osób.
To także może cię zainteresować:
