Moczenie nocne - dotyczy zarówno dzieci, nastolatków, jak i dorosłych

Moczenie nocne dotyczy 15 proc. sześciolatków. Siusiu w łóżku zdarza się już tylko 2-3 proc. nastolatków i 1 proc. dorosłych. Częściej zdarza się u dzieci, których rodzice też mieli w tym samym wieku takie problemy.

Jeśli moczenie nocne przydarzy się czterolatkowi, nie trzeba koniecznie od razu iść do lekarza. Małe dzieci nie mają odpowiednio rozwiniętej kontroli nad swoim pęcherzem, a ich układ hormonalny, który ma wpływ na powstrzymywanie siusiania w trakcie snu, nie działa jeszcze w pełni prawidłowo. Na początku wystarczy zabezpieczenie łóżka i materaca, a także wprowadzenie prostych zasad, które zmniejszą prawdopodobieństwo nocnego wypadku. Pojawiające się bez wcześniejszej historii moczenie nocne u dorosłych jest zawsze sygnałem, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.

Moczenie nocne u dzieci

Jeśli moczenie nocne dotyczy dziecka starszego niż pięć lat, lepiej od razu wybrać się do lekarza na konsultację. Najważniejsze będzie ustalenie przyczyny moczenia nocnego. Nie odkładajmy tego, zakładając, że maluch sam wyrośnie ze swojego problemu. Tylko u części dzieci kłopoty mijają samoistnie. Rozmowa z lekarzem jest niezbędna, by jak najwcześniej zdiagnozować ewentualne przyczyny związane z fizjologią czy budową anatomiczną.

Zdarza się, że dziecko, które nie miało już kłopotów z panowaniem nad nocnym siusianiem, nagle zaczyna moczyć pościel – przyczyną może być bakteryjne zakażenie dróg moczowych. Nietrudno rozpoznać infekcję, bo przeważnie oprócz moczenia nocnego dziecko skarży się na ból przy siusianiu, a sam mocz ma specyficzny zapach. Infekcja często połączona jest z gorączką. Oczywiście w takiej sytuacji niezbędne będą leki przepisane przez lekarza. Takie samo rozwiązanie będzie konieczne, jeśli mamy do czynienia z moczeniem nocnym u dorosłych.

Moczenie nocne - przyczyny

Moczenie nocne może być związane z różnymi czynnikami. Co przeszkadza kontrolować odruch siusiania w nocy? Oto niektóre przyczyny moczenia nocnego u dorosłych, nastolatków i dzieci:

• nadmierna produkcja moczu nocą - związana z niskim poziomem wazopresyny, hormonu, który uwalnia się nocą i powoduje zmniejszenie objętości produkowanego moczu poprzez jego zwiększoną gęstość
• za mały pęcherz moczowy – mały pęcherz moczowy wypełnia się szybciej, a potrzeba siusiania pojawia się zanim nadejdzie ranek
• nadaktywny pęcherz moczowy – parcie na pęcherz zdarza się za często, bywa bardzo gwałtowne, również w nocy
• infekcja układu moczowego – stan zapalny cewki moczowej, pęcherza lub nerek mają wpływ na produkcję moczu i kontrolowanie zwieraczy
• wyjątkowo głęboki sen – dziecko lub dorosły może spać tak głęboko, że potrzeba siusiania w ogóle go nie budzi
• zaparcia – twardy stolec zalegający w jelicie może uciskać pęcherz i zmniejszać jego pojemność, a także powodować silne parcie na pęcherz
• cukrzyca – choroba powoduje zwiększone pragnienie, a co za tym idzie również częstsze siusianie
• zaburzenia neurologiczne – urazy neurologiczne i niektóre choroby układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowych) mogą upośledzać odbieranie bodźców z pęcherza moczowego i przesyłanie sygnałów do mięśni kontrolujących zwieracz

Moczenie nocne u dzieci - leczenie

Moczenie nocne u dziecka można zakończyć, wprowadzając terapię behawioralną. Kilka prostych zasad ułatwi maluchowi naukę panowania nad pęcherzem:

• w ciągu dnia dziecko powinno dużo pić, żeby nauczyć się rozpoznawać parcie na pęcherz
• wieczorem z kolei należy podawać dziecku mniej napojów, zwłaszcza gazowanych, a także zawierających moczopędną kofeinę
• dziecko przed snem powinno skorzystać z toalety
• na noc dobrze zostawić niewielką lampkę w pokoju i światło na drodze prowadzącej do łazienki, żeby maluch nie miał problemów z dotarciem do toalety
• łóżko i materac trzeba zabezpieczyć nieprzemakalnym pokrowcem – to lepsze rozwiązanie niż zakładanie dziecku pieluchy
• dziecko powinno jeść urozmaicone i bogate w błonnik produkty, żeby unikać zaparć

W trudniejszych przypadkach moczenia nocnego może być konieczne wprowadzenie tzw. alarmów nocnych, czyli budzenie dziecka o określonych porach. Jednak ten system wprowadzajmy tylko po konsultacji z lekarzem i tylko na krótki czas. Pamiętajmy też, że nie można karać dziecka za moczenie nocne. Nie można się z niego śmiać, lepiej chwalić je za udaną noc bez niekontrolowanego siusiania. Warto także włączać malucha we wszystkie działania, które mają na celu rozwiązanie problemu.

Operacja to ostateczność, po którą można sięgnąć, jeśli terapia behawioralna nie przynosi efektów. Leczenie chirurgiczne stosuje się np. przy wynicowaniu pęcherza moczowego lub zwężeniu cewki moczowej. Leki będą niezbędne przy infekcji, stosuje się je również przy zbyt niskim poziomie wazopresyny.

Moczenie nocne u dorosłych

Moczenie nocne u nastolatków i dorosłych może być kontynuacją problemów z dzieciństwa. Trzeba wówczas stosować te same zasady dotyczące picia w ciągu dnia i wieczorem. Jeśli problem pojawia się nagle i nie ogranicza się do jednorazowego incydentu, trzeba koniecznie przeprowadzić polecone przez lekarza badania.

Moczenie nocne u dorosłych może być wynikiem infekcji układu moczowego, ale także m.in. cukrzycy i demencji starczej. Moczenie nocne u nastolatków i dorosłych może się też pojawić na skutek urazów i chorób upośledzających obwodowy układ nerwowy, np. stwardnienia rozsianego. 

To także może cię zainteresować:

• Robota dla detektywa. Infekcje dróg moczowych u dzieci
• Częste oddawanie moczu - jakie mogą być przyczyny u dzieci i dorosłych?