Infekcje dróg moczowych to coś, co nie jest łatwo zdiagnozować. Maluchy mogą nie być w stanie powiedzieć, co im dolega, starsze dzieci często wstydzą się i starają ukrywać kłopotliwe objawy. Dlatego bardzo ważne jest, abyś potrafiła rozpoznać, że coś złego dzieje się z układem moczowo-płciowym dziecka i wiedziała, kiedy konieczna jest interwencja lekarza.
Najczęstsze dolegliwości ze strony dróg moczowych to ból w czasie siusiania i częste oddawanie moczu. Pamiętaj jednak, że nie wszystkie groźnie wyglądające objawy muszą świadczyć o czymś groźnym. Pęcherz dziecka jest dużo mniejszy niż osoby dorosłej, dlatego naturalne jest, że dziecko siusia dużo częściej niż ty. Częste siusianie może być też efektem zdenerwowania lub po prostu picia większych niż zwykle ilości płynów. Zmieniony kolor moczu może, ale nie musi być objawem choroby, ciemniejszy niż zwykle mocz może świadczyć o jego zagęszczeniu w następstwie picia przez dziecko zbyt małej ilości płynów i mija, kiedy poziom nawodnienia wróci do normy. Mocz podbarwiony na czerwono może być efektem zjedzenia buraczków. Jeśli dziecko zgłasza ból w czasie oddawania moczu, obejrzyj jego okolice płciowe - być może jest on następstwem stanu zapalnego np. w wyniku odparzenia. W razie wątpliwości, zawsze kontaktuj się z lekarzem. Pamiętaj, że lepiej trzy razy zapytać niepotrzebnie, niż raz przegapić groźny objaw.
Potrzeba częstego oddawania moczu połączona z silnym bólem w dole brzucha, zwłaszcza w trakcie lub tuż przed siusianiem, może świadczyć o infekcji w drogach moczowych dziecka. Infekcje układu moczowego powstają, kiedy bakterie, normalnie obecne w układzie pokarmowym dostają się do dróg moczowych. W czasie infekcji bakterie mnożą się w pęcherzu i podrażniają jego ściany, co powoduje ból, kiedy w pęcherzu zgromadzi się nawet niewielka ilość moczu. Dziecko stara się zmniejszyć dolegliwości często oddając siusiając. Jednak ilość moczu jest zazwyczaj bardzo mała, bo pęcherz dziecka nie zdążył się jeszcze wypełnić od poprzedniego siusiania.
U noworodków i dzieci młodszych niż 2-letnie, objawy infekcji dróg moczowych często są niecharakterystyczne. Częstsze niż zwykle oddawanie moczu i brzydki zapach pieluszek może naprowadzić nas na podejrzenie infekcji, ale u małych dzieci objawy te są trudne do wyłapania i nie zawsze występują. Dziecko może być niespokojne, rozdrażnione, odmawiać jedzenia, wymiotować. Infekcję dróg moczowych może też sugerować gorączka bez objawów takich jak katar czy kaszel.
U starszych dzieci łatwiej zdiagnozować infekcję dróg moczowych. Dziecko zwykle skarży się na piekący ból w trakcie lub tuż przed oddaniem moczu, duże parcie na mocz, często oddaje jego małe ilości, może pojawić się moczenie nocne lub nawet popuszczanie moczu w ciągu dnia. Objawom tym zazwyczaj towarzyszy gorączka, ból brzucha a czasem także ból w dole pleców.
Powtarzające się infekcje w drogach moczowych mogą być objawem wady w układzie moczowym dziecka a nieleczone mogą prowadzić do groźnych powikłań. Dlatego nigdy nie lekceważ ich objawów i szybko zgłoś się z dzieckiem do lekarza.
Właściwe postępowanie po zauważeniu pierwszych objawów infekcji dróg moczowych może zapobiec rozwojowi choroby, pomóc w złagodzeniu jej objawów a w łagodniejszych przypadkach nawet spowodować zahamowanie jej rozwoju. Przede wszystkim zachęcaj dziecko, aby piło jak najwięcej od momentu dostrzeżenia objawów infekcji i przez kolejne 24 godziny. Pomoże to rozcieńczyć mocz, wypłukać bakterie z pęcherza i tym samym zmniejszyć podrażnienie. Dobrym wyborem będzie sok z żurawiny, który dodatkowo pomaga zwalczyć infekcję. Unikaj podawania dziecku napojów z kofeiną i gazowanych, które mogą dodatkowo podrażnić pęcherz. Zachęcaj dziecko do częstego oddawania moczu i siusiania do końca, zalegający mocz sprzyja, bowiem namnażaniu bakterii odpowiedzialnych za infekcję. Ciepła kąpiel może pomóc złagodzić ból i rozluźnić mięśnie unikaj jednak stosowania płynów do kąpieli i perfumowanych mydeł, które mogą podrażniać skórę okolic płciowych dziecka. Jeśli, na skutek rozluźnienia w czasie ciepłej kąpieli, dziecko odczuwa potrzebę oddania moczu, nie zabraniaj mu tego, może to pomóc zmniejszyć ból.
Podrażnienie skóry może nasilić dolegliwości u małych dzieci. Dokładnie oglądaj okolice płciowe dziecka przy każdej zmianie pieluszki. Zaczerwienienie może oznaczać podrażnienie skóry. Często zmieniaj pieluszki dziecka, aby uniknąć nasilania dolegliwości. Kiedy tylko to możliwe zostawiaj dziecko bez pieluszki, aby wietrzyć podrażnioną skórę. Przyczyną podrażnień może też być alergia na mydło lub proszek do prania. Jeśli podejrzewasz, że taka może być przyczyna problemu, zmień używane przez siebie produkty na łagodniejsze, hipoalergiczne, pozbawione dodatków barwników i środków zapachowych. Płucz skórę dziecka dwukrotnie, aby dokładnie usunąć wszystkie pozostałości detergentów.
Najpopularniejsze pytania o układ moczowy dziecka i odpowiedzi lekarzy:
Popuszczanie moczu w ciągu dnia u 3,5 latki może być wynikiem sklejania warg sromowych?
Zakażenie dróg moczowych u niemowlaka? Przecież dziecko siusia do pieluszki...
Cofanie się moczu to refluks pęcherzowo-moczowodowy?
Krew w moczu dziecka powinna niepokoić?
Moczenie nocne u dziecka - kiedy zgłosić się do lekarza?
Moczenie nocne - jak długo podawać Minirin?
Dziwny zapach moczu dziecka świadczy o chorobie?