Geny do poprawki

Na geny nie ma rady - mówią niektórzy. Nie mają racji. Na genotyp - swój albo dziecka - możemy realnie wpływać i go ulepszać. Dowodzi tego nauka zwana epigenetyką.

Dowodów jest wiele. Ot, weźmy pszczoły. Każdy, kto oglądał Pszczółkę Maję wie, że w pszczelim świecie jest ustalony ład. Jest królowa, są opiekunki, robotnice, strażniczki. Różnią się od siebie wyglądem, różnie funkcjonują. Ale na wstępie są larwami o takim samym genotypie. Zanim królowa stanie się królową, objada się dłużej niż zwykłe robotnice mleczkiem pszczelim. Naukowcy odkryli, że właśnie taka dieta wycisza pewien gen. Gen, który zmienia pszczołę miodną w robotnicę. Dieta pszczelego dziecka może zdecydować o tym, czy czeka je życie pełne pracy, czy królewskie.

Dzięki odkryciom naukowców badających wpływ różnych czynników na genotyp można dziś leczyć niektóre poważne wady wrodzone i poprawiać jakość życia chorych.

ECHO W GENOTYPIE

Liczne badania na zwierzętach pokazują, że czynniki środowiskowe mogą znacząco zmienić wygląd, zachowanie, sposób reagowania na zagrożenie. Np. myszki, które po narodzeniu pozbawiono matczynej opieki, wyrastały na poważnie zaburzone myszy, które w obliczu niebezpieczeństwa, zamiast walczyć o przetrwanie, wycofywały się niezdolne do żadnego działania. Taką "skazę" genetyczną przekazywały także swoim dzieciom. Trauma z dzieciństwa wpływała na następne pokolenia mysiej rodziny.

ZOSTAJE W RODZINIE

Co wpływa na geny ludzkiego dziecka? Cała masa czynników, w dużej mierze nieznanych. Z pewnością dieta i prawidłowa masa ciała (także u ciężarnej mamy). Dieta powinna być możliwie naturalna - jedzone z umiarem mało przetworzone pokarmy - i oparta o produkty jadane przez naszych przodków. Np. te populacje, w których od wieków hodowano bydło na mleko, dobrze radzą sobie z trawieniem laktozy. Aktywność fizyczna to kolejny ważny czynnik. Wzmacniane są te geny, które mają zastosowanie, a tracimy to, z czego nie korzystamy. Jeśli dziecko ma wyrosnąć na silnego człowieka, musi się ruszać, nie wystarczy, że odziedziczy atletyczną sylwetkę.

Zobacz wideo

DNA POD OCHRONĄ

Z całą pewnością zły wpływ na geny ma kontakt z dymem papierosowym, promieniowanie rentgenowskie, niektóre leki i substancje chemiczne zanieczyszczające nasze otoczenie, a także stres.

Wychodzi na to, że zdrowy styl życia popłaca każdemu. I może poprawić życie nawet tych pechowców, którzy odziedziczyli nie najlepszy komplet genów.

Przy pisaniu tekstu korzystałam z książki "Dziedzictwo" Sharona Moalema (Wyd. Galaktyka).

Jaki kolor oczu będzie mieć wasze dziecko? Te grafiki pokazują prawdopodobieństwo

Więcej o:
Copyright © Agora SA