Gdy dziecko ma ciągle katar

Wielu rodziców może podpisać się pod stwierdzeniem: moje dziecko ciągle jest zakatarzone. Jakie mogą być przyczyny takiego przewlekłego kataru?

Z jednej strony katar nie jest niepokojącym objawem. Z drugiej strony - katar u niemowlaka potrafi być naprawdę dokuczliwy. Maluchy oddychają przez nos, a katar skutecznie im to utrudnia. Naczynia krwionośne śluzówki "rozszczelniają" się, przepuszczając na zewnątrz płyn, który zasycha i gromadzi się na śluzówce. Ta na dodatek ulega obrzękowi. Wszystko to razem bardzo utrudnia przepływ powietrza. Maluch nie może jeść, spać, jest rozdrażniony i marudny. Często pokasłuje, bo spływająca po tylnej ścianie gardła wydzielina podrażnia górne drogi oddechowe.

Przyczyny kataru: infekcja

U dzieci, które chodzą do żłobka lub przedszkola, normalne jest wielokrotne w ciągu roku przechodzenie infekcji wirusowych z katarem. 8-10 infekcji w okresie od września do wakacji nie powinno nikogo dziwić. Jeśli przyjmiemy, że katar może utrzymywać się około tygodnia, a pokasływanie po nim jeszcze parę tygodni, nietrudno jest o sytuację, gdy dziecko właściwie z jednej infekcji przechodzi w drugą po zaledwie kilkudniowej przerwie. Może się wtedy wydawać, że jest non stop zakatarzone.

Niewiele można z tym zrobić, poza łagodzeniem przykrych objawów. Nos trzeba regularnie oczyszczać, by wydzielina nie zalegała i nie sprzyjała namnażaniu się bakterii (u małych dzieci nieleczony katar często przechodzi w zapalenie ucha). Maluchowi, który jeszcze nie umie sam wydmuchiwać nosa, trzeba usuwać wydzielinę aspiratorem (to proste urządzenie można kupić w aptece). Przed oczyszczeniem nosa warto zakroplić do każdej dziurki po kropelce soli fizjologicznej lub izotonicznego roztworu wody morskiej.

Domowe sposoby na katar u niemowlaka

Przy dużym obrzęku śluzówki i kłopotach z oddychaniem warto (po konsultacji z lekarzem) zastosować odpowiednie do wieku dziecka krople obkurczające śluzówkę nosa. Nie wolno ich jednak stosować dłużej niż trzy dni, nawet jeśli zakraplamy preparat tylko raz dziennie, na noc. Jeżeli maluch przez katar nie może spać, można zapytać pediatrę, czy zaleca tymczasowe podawanie leku przeciwhistaminowego.

Wraz z upływem czasu i przechodzeniem kolejnych infekcji dziecko nabiera odporności i choruje rzadziej. Pod koniec okresu przedszkolnego, a na pewno w szkole nie będzie już tak często się przeziębiać. Aby zapewnić mu optymalne warunki do nabierania odporności, warto dbać, by jego dieta była zdrowa (powinna zawierać świeże warzywa i owoce), często wychodzić z dzieckiem na spacery, rozsądnie oswajać je z chłodem, ubierać stosownie do pogody (nie za ciepło!). W hartowaniu może też pomóc trwający 2-3 tygodnie pobyt nad morzem lub w górach.

Przyczyny kataru: alergia

U dzieci powyżej 4. roku życia przyczyną przewlekłego kataru może być alergia wziewna. Powodować ją może reakcja na alergeny takie jak pyłki roślin, roztocze kurzu domowego, pierze, sierść i wydzieliny zwierząt, pleśnie, grzyby.

Katar alergiczny różni się nieco od wywołanego infekcją, choć rozróżnienie ich wymaga wnikliwej obserwacji. Przede wszystkim przy alergii wydzielina jest rzadka, przejrzysta, nie gęstnieje w miarę upływu czasu, niemal leje się z nosa. Towarzyszy jej napadowe kichanie, dziecko może mieć także spuchnięte powieki, zaczerwienione spojówki i łzawić. Alergiczny nieżyt nosa ma też ścisły związek z występowaniem alergenu. Trzeba zatem przeanalizować, kiedy i w jakich okolicznościach występują objawy. Może po spacerze? W okresie pylenia konkretnych roślin? Podczas domowych porządków? Gdy idziecie z wizytą do znajomych, którzy mają kota? Rano, po przebudzeniu? A może przez cały rok? Szczególnie trudne do wytropienia są alergeny wszechobecne i występujące przez cały rok, takie jak kurz.

Warto wiedzieć, że dziecko, które jest narażone na ciągły kontakt z alergenem lub na jego duże stężenie (jak w okresie pylenia), może zareagować podwyższoną temperaturą, obrzękiem gardła, złym samopoczuciem, silnym łzawieniem - a to są objawy, które łatwo pomylić z przeziębieniem.

By postawić odpowiednią diagnozę (czy to kolejne przeziębienie, czy też reakcja alergiczna), potrzeba doświadczonego lekarza, który zna małego pacjenta i historię jego chorowania, a także przeprowadzenia dodatkowych badań.

Przyczyny kataru: ciało obce

Przyczyną przewlekłego kataru może być wreszcie... zatkanie nosa przez wepchnięte tam ciało obce. Dzieci mają wyjątkowy talent do pakowania do dziurek nosa rozmaitych małych przedmiotów: koralików, klocków, fragmentów zabawek, ziaren, chusteczek. Jeśli dziecko ma katar z ropną wydzieliną o brzydkim zapachu, trzeba z nim prędko wybrać się do lekarza (najlepiej laryngologa), by sprawdzić, czy nos jest drożny.

Do lekarza!

Idź z dzieckiem do lekarza, jeśli katar:

pojawił się u noworodka lub małego niemowlęcia;

towarzyszy mu gorączka powyżej 38°C;

zamiast ustępować, nasila się;

się inne niepokojące objawy - ból ucha, obrzęk oka, zapalenie spojówek, męczący kaszel, ropna wydzielina w nosie.

@ Inhalacja z soli fizjologicznej pomoże na kaszel? Lekarz odpowiada

Przyczyny kataru: podrażnienie śluzówki

Czasem przyczyną pokasływania, "ciągania" nosem, podrażnienia i wysuszenia śluzówki dróg oddechowych jest suche powietrze w mieszkaniu lub narażenie dziecka na dym papierosowy.

W pierwszym wypadku wystarczy regularnie nawilżać powietrze w mieszkaniu, często wietrzyć pokoje, utrzymywać w nich temperaturę nie wyższą niż 21°C. Dodatkowo warto zadbać, żeby dziecko często miało okazję pić niegazowaną niskomineralizowaną wodę mineralną. Można mu również aplikować do nosa izotoniczny roztwór wody morskiej.

Dużo gorzej dzieje się, gdy dziecko ma kontakt z dymem tytoniowym (wystarczy nawet, że ciągle przebywa z nałogowymi palaczami, także jeśli wychodzą na papierosa i nie palą przy malcu). Taki maluch jest znacznie bardziej narażony na częste infekcje, alergie i schorzenia dróg oddechowych. Dla dobra dziecka (i nie tylko jego) najlepiej byłoby rozstać się z nałogiem.

Lekarze odpowiadają na pytania o kaszel u dziecka

Więcej o:
Copyright © Agora SA