Bóle brzuszka u niemowląt

U małego niemowlęcia układ pokarmowy jest jeszcze niedojrzały. W życiu płodowym nie miał okazji przetrenować umiejętności, które teraz są mu nieustannie potrzebne. Płód połyka wprawdzie wody płodowe, ale odżywiany jest poprzez pępowinę. Dopiero po urodzeniu dziecko zaczyna ssać, połykać i trawić pokarm, którego niestrawione resztki przesuwają się w jelitach, by na końcu swej wędrówki trafić do pieluszki. Cały ten proces może przebiegać mniej lub bardziej sprawnie. I zwykle, gdy coś zaczyna szwankować, niemowlę szybko i głośno daje nam o tym znać. Wystarczy tylko zrozumieć, o co mu chodzi.

Nie chce leżeć na brzuchu

Położone na brzuchu niemowlę denerwuje się, płacze. Przyczyn niechęci może być kilka, wśród nich dolegliwości związane z refluksem żołądkowo-przełykowym. Objawia się on nasilonym ulewaniem. U niemowląt w pierwszych sześciu miesiącach życia ulewanie jest zjawiskiem naturalnym. Jeśli tylko dziecko prawidłowo przybiera na wadze, wszystko jest w porządku.

Co możesz zrobić

Po karmieniu potrzymaj dziecko w pozycji zbliżonej do pionu i poczekaj, aż mu się odbije. Po posiłku zapewnij mu taką pozycję, by brzuch nie był uciśnięty, a głowa znajdowała się wyżej niż pupa. Kładź malca na brzuchu, ale przynajmniej pół godziny po jedzeniu. Jeśli nie chce leżeć na twardym podłożu, kładź go na sobie - na swoim brzuchu, w poprzek ud, gdy siedzisz (głowa dziecka powinna być wtedy nieco wyżej niż brzuch i pupa).

Popłakuje, jest niespokojne, ma napięty i twardy brzuch

Czasem wzdęcia czy ból brzucha nie powodują klasycznej kolki. Rodzice jednak widzą, że malca "coś męczy" i chcą mu pomóc.

Co możesz zrobić

Wypróbuj niefarmakologiczne sposoby stosowane przy kolce. Jeśli niemowlę jest karmione piersią, zaobserwuj, czy dolegliwości nie mają związku z jakimś składnikiem w diecie mamy. Jeśli malec jest karmiony butelką, porozmawiaj z pediatrą o zmianie mieszanki, np. na taką o obniżonej zawartości laktozy lub z dodatkiem składników korzystnych dla mikroflory jelitowej.

Pręży się przy karmieniu

Podczas ssania maluch najpierw łapczywie je, po czym puszcza pierś lub smoczek i zaczyna płakać. Czasem znów ssie i znów robi przerwę, pręży się, wygina, płacze. Prawdopodobnie dziecko połknęło sporo powietrza. Dzieje się tak, gdy niemowlę je łapczywie, gdy mleko z piersi lub smoczka butelki wypływa zbyt szybko i pod dużym ciśnieniem.

Co możesz zrobić

Karm dziecko, gdy widzisz u niego pierwsze oznaki głodu (malec szuka buzią, ssie paluszki, wybudza się).

Jeśli karmisz piersią, a mleko na początku karmienia wypływa bardzo szybko, spróbuj przed karmieniem odciągnąć ręcznie nieco pokarmu. Przystawiaj dziecko tak, by jego buzia była na wysokości piersi (nie pochylaj się nad dzieckiem) lub karm na leżąco (półleżąco), gdy dziecko leży brzuszkiem na twoim brzuchu.

Jeśli karmisz butelką, zmień smoczek na taki o wolniejszym przepływie i pilnuj, by mleko wypełniało smoczek.

Gdy malec zaczyna się prężyć, płakać, przerwij karmienie i potrzymaj dziecko chwilę w pozycji do odbicia. Gdy bąbel powietrza się uwolni, wróć do karmienia.

Płacze histerycznie i nie daje się uspokoić

Popołudniami i wieczorami niemowlę (zwykle między 3. tygodniem a 3. miesiącem życia) zaczyna histerycznie płakać i nie daje się uspokoić.

Nie pomaga przystawianie do piersi. Tak objawia się kolka, na którą nie ma jednego skutecznego lekarstwa. Kolka wynika prawdopodobnie z niedojrzałości układu pokarmowego, ale i nerwowego. Czasami bywa objawem alergii pokarmowej.

Co możesz zrobić

Zadbaj o to, by dziecko ssąc, nie łykało powietrza. Po każdym karmieniu potrzymaj malca do odbicia.

Ureguluj rytm dnia dziecka, zapewnij mu spokój.

Spróbuj nosić niemowlę w chuście. Możesz też nosić dziecko położone na brzuchu na twoim przedramieniu.

Wypróbuj masaż antykolkowy (nie w czasie napadu kolki).

Przyłóż do brzuszka dziecka ciepły okład.

Włącz urządzenie, które wydaje ciągły monotonny szum.

W porozumieniu z pediatrą użyj jednego z preparatów przeciwkolkowych.

Jeśli karmisz butelką, zapytaj lekarza, jaką mieszankę mleczną zastosować przy kolce.

konsultacja dr hab. Piotr Albrecht