Co do zasady noworodek donoszony, czyli urodzony po skończonym 37. tygodniu ciąży powinien być gotowy do życia i samodzielnego funkcjonowania. Jeśli w ciąży nie wykryto nieprawidłowości, to mamy podstawę ufać, że tak będzie. Dodatkowo już w pierwszych godzinach życia każde dziecko jest badane przez lekarza neonatologa, a do wyjścia ze szpitala kilkukrotnie, więc ze spokojem możemy ruszać w dalszą już samodzielną, domową drogę. Jednak pierwsze tygodnie bycia rodzicem, zwłaszcza po raz pierwszy to seria dziwnych zdarzeń, które każdorazowo nas stresują.
Stany adaptacyjne noworodka
Proporcje ciała w pierwszych tygodniach życia różnią się znacznie od proporcji dorosłego, siła mięśni, umiejętności też. Stąd niezbędne jest wpieranie dziecka, prawidłowa pielęgnacja podnoszenie, układanie) na każdym etapie. Już w pierwszych dniach zmierzyć się będzie trzeba ze stanami adaptacyjnymi noworodka (czyli tym, co dzieje się z jego ciałem, kiedy zaczyna funkcjonować samodzielnie):
- żółtaczka noworodka;
- poporodowy spadek masy ciała;
- zaburzenia termoregulacji;
- zaburzenia krzepnięcia;
- kryza hormonalna;
- stolce przejściowe.
Każda z tych sytuacji jest naturalna, jednak często wykracza poza nasze wyobrażenie o posiadaniu małego dziecka, dlatego warto przygotować się na takie możliwości. Kolejną nieoczekiwaną często cechą noworodka jest nieustający tryb jedzenia, czyli nie ma różnicy czy dzień, czy noc, noworodek je regularnie. Dziecko karmione piersią przystawia się na żądanie, czyli kiedy ono lub matka potrzebują, a sam akt karmienia trwa tyle, ile noworodek ssie. U dzieci karmionych mieszanką przyjęło się podawać mleko co trzy godziny. Niezależnie od sposobu karmienia przed każdym posiłkiem należy skontrolować zawartość pieluszki i stosownie do sytuacji zmienić. To, w jaki sposób wypróżnia się noworodek, jest istotne dla oceny jego stanu zdrowia, dlatego czasem warto notować ilość pieluch mokrych i brudnych, jak i to kiedy i jakie były posiłki.
Zdrowie noworodka i wybór lekarza
Każde dziecko powinno mieć wybranego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarkę, oraz przez pierwsze tygodnie położną. Ta ostatnia po wyjściu ze szpitala skontroluje stan zdrowia mamy i dziecka w domu, dlatego należy pamiętać o jej wyborze jeszcze w ciąży. Lekarza i pielęgniarkę powinniście również w ciąży wybrać, dowiedzieć się, czy przyjmuje nowych pacjentów, a następnie po narodzinach złożyć stosowną deklarację, by zostać objętym opieką.
Przy wypisie ze szpitala otrzymacie książeczkę zdrowia dziecka, której posiadanie jest obowiązkowe w przypadku wszelakich wizyt lekarskich, jest ona równocześnie dokumentem zawierającym potwierdzenie przyjętych szczepień. Te są obowiązkowe dla każdego dziecka, kalendarz szczepień, czyli schemat przyjmowania preparatów przeciwko konkretnym schorzeniom jest dostosowywany do aktualnej sytuacji epidemiologicznej w kraju, można go znaleźć w książeczce, na stronach Sanepidu czy Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Pierwsze szczepienia noworodek otrzymuje do wyjścia ze szpitala, następne w drugim miesiącu życia. Temat tej profilaktyki powinien zostać omówiony z rodzicem w trakcie pediatrycznej wizyty patronażowej. Oprócz tego w ramach profilaktyki dysplazji stawów biodrowych noworodki kontrolowane mają stawy w poradni preluksacyjnej, również już w drugim miesiącu życia.
Suplementacja witaminowa obejmuje domięśniowe podanie witaminy K w pierwszych godzinach po porodzie, następnie codzienną suplementację witaminy D.
