"Gloria victis" - opowieść drzew i wiatru o walce, śmierci i nadziei. Lektura w pigułce

"Gloria victis" to nowela autorstwa Elizy Orzeszkowej, autorki, która była zaangażowana w powstanie styczniowe. Ciekawy sposób, w jaki przedstawia wydarzenia w tym utworze, pokazuje czytelnikowi zupełnie inne podejście do tematu. Dzięki niemu łatwiej go zrozumieć i spojrzeć na poruszaną problematykę w nieco inny sposób.

"Gloria victis": streszczenie, które jest bardzo pomocne podczas nauki

Streszczenie "Gloria victis" pomoże Ci w lepszym zrozumieniu treści i usystematyzowaniu informacji zgromadzonych podczas czytania. Za jego sprawą odświeżysz sobie przebieg akcji i przeanalizujesz wszystkie wątki występujące w utworze.

Narrację w "Gloria victis" prowadzi las, który przedstawia wiatrowi szereg wydarzeń, które mógł obserwować. Ten chętnie ich słucha i puszcza dalej w świat. Sam powrócił na Polesie po wielu latach i na miejscu dowiedział się o tragicznych zdarzeniach, które echa wciąż słyszy. Ciekawi go niewielki pagórek usypany z ziemi, na którym postawiono krzyż. Dowiaduje się, że ma przed sobą wspólną mogiłę zapomnianych bohaterów – ci zginęli właśnie w tym miejscu.

Opowieść rozpoczyna dąb. Mówi o młodych ludziach, którzy mają na głowach rzucające się w oczy granatowe czapki. Grupą dowodzi Romuald Traugutt. Dąb skupia się jednak na innym bohaterze – Marysiu Tarłowskim. Chłopak przybywa do miasta wraz z siostrą, Anielą, oboje natomiast przyjaźnią się z Jagminem. Kiedy mężczyźni muszą ruszyć do walki, Aniela prosi Jagmina, by opiekował się jej bratem, ponieważ ten nie jest urodzonym wojownikiem. Nim wyruszają, między Jagminem i Anielą dochodzi do miłosnego wyznania.

Historię opowiada dalej świerk. Mówi o początkowych sukcesach grupy, a także o bohaterskim czynie Marysia, który uratował Traugutta przed utratą życia. Chłopak jednak najlepiej czuje się pośród natury, bo to przyroda go fascynuje. Brzoza przyznaje, że Maryś wielokrotnie wymykał się z obozu, by spędzić czas wśród drzew.

Później znów mówi dąb, opisując, jak ogromna rosyjska armia otoczyła obóz. Młodzi ludzie nie potrafili poradzić sobie z przeciwnikami, a napastnicy przysłali posiłki, które dobiły żywych. Maryś, który zostaje zraniony już wcześniej, żegna się jeszcze z przyjacielem, ale ani jeden, ani drugi nie uchodzi z życiem. Maryś natomiast nie zdążył przeczytać listu od Anielki i nigdy nie poznał jego treści.

Na mogiłę przybywa Anielka. Pozostawia po sobie krzyż na jej szczycie i odchodzi na zawsze. Las opłakuje poległych Polaków, a wiatr ich upamiętnia.

"Gloria victis": opracowanie dla tych, którzy lubią wiedzieć więcej

Opracowanie "Gloria victis" pomoże lepiej zrozumieć tematykę utworu, a także zrozumieć okoliczności jego powstania. Nowela przedstawia problematykę powstania styczniowego. Robi to dla upamiętnienia tych, którzy podczas niego zginęli. Orzeszkowa posługuje się baśniową stylizacją, by przekazać najważniejsze informacje. Używa patetycznego języka, licznych personifikacji roślin, stosuje metafory oraz porównania. W noweli pojawia się również motyw walki i bohaterstwa, które okazują się dla autorki szczególnie ważne.

"Gloria victis": bohaterowie, których musisz znać

Bohaterowie "Gloria victis" są dość zróżnicowani i przedstawiają sobą różne cechy. Wyróżnić należy:

• drzewa – to one prowadzą narrację i opowiadają o wydarzeniach, które miały miejsce w przyszłości;
• wiatr – słuchacza, który poznaje całą historię przedstawioną w utworze;
• Marysia Tarłowskiego – postać pierwszoplanową, naturalistę, który chce żyć w zgodzie z przyrodą. Nie ma duszy wojownika i nie widzi sensu w wojnie. Można uznać go za postać tragiczną, ponieważ znajduje się w sytuacji i rzeczywistości, która nie tylko nie pozwala mu się rywalizować, ale też prowadzi do jego nieuchronnej klęski;
• Jagmina – urodzonego wojownika, przyjaciela Marysia. Jagmin dysponuje dużą siłą fizyczną, dobrze sprawdza się w walce. Wie jednak, że wojna to złe rozwiązanie i wiąże się z cierpieniem. Za ojczyznę jest skłonny oddać własne życie;
• Traugutta – postać historyczną, przywódcę powstania styczniowego. Ukazanego jako bohatera pełnego charyzmy, gotowego na poświęcenia i bez wahania podejmującego trudne decyzje;
• Anielkę – siostrę Marysia, która martwi się o brata, a jednocześnie zakochuje się w Jagminie.

"Gloria victis" - co to znaczy? Wyjaśniamy 

Nie rozumiesz tytułu "Gloria victis"? Co to znaczy? Słowa "gloria victis" tłumaczy się jako "chwała poległym". Słowa te wypowiada pod koniec utworu wiatr w odpowiedzi na zawołanie drzew – "vae victis" – "biada zwyciężonym".

Zobacz też: 

• Maturalne wypracowanie z historii - co pisać, i jak pisać, by zdobyć maksimum punktów?
• Charakterystyka bohatera - krok po kroku wyjaśniamy, jak napisać dobrą, logiczną i ciekawą pracę
• "Balladyna" - bardzo szczegółowy plan wydarzeń najsłynniejszej tragedii romantycznej Słowackiego
• "Dziady, część II" - pełne opracowanie dramatu dla ósmoklasistów. Przyda się przed egzaminem
• Jak napisać dobry plan wydarzeń lektury? Krok po kroku tworzymy plan ramowy i szczegółowy [przykłady]
• "Kamienie na szaniec" - opracowanie z opisem postaci i szczegółowym skrótem fabuły

Przystępujesz w tym roku do matury lub egzaminu ósmoklasisty? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.