• Link został skopiowany

Jak napisać dobry esej po polsku lub angielsku na maturze? Najważniejsze zasady i uniwersalne wytyczne

Ta forma wypowiedzi pisemnej może pojawić się na egzaminie lub sprawdzianie, dlatego warto wiedzieć, jak napisać esej? Esej uchodzi za jedną z najtrudniejszych do napisania prac. Jest to prezentacja rozważań autora na dany temat. Wyróżniamy m.in. esej filozoficzny, naukowy i publicystyczny.
Matura (zdjęcie ilustracyjne)
Fot. Tomasz Pietrzyk / Agencja Wyborcza.pl

Esej jest formą wypowiedzi ukierunkowaną na ukazanie przemyśleń i refleksji autora na dany temat. Zazwyczaj ma charakter subiektywny i przedstawia problem z punktu widzenia danej osoby, ale nie zawsze tak jest. Pisząc esej naukowy, musimy poprzeć naszą tezę bibliografią, zawierającą np. badania naukowe lub dane statystyczne. 

Zobacz wideo Sztuczna inteligencja robi zadania z egzaminu ósmoklasisty. "Jestem w szoku"

Jak napisać esej krok po kroku? Konstrukcja wypowiedzi  

Esej cechuje się dużą dowolnością, jednak aby nasz przekaz był jasny i zrozumiały dla odbiorcy, należy go uporządkować. Jak napisać esej krok po kroku? Można zastosować typowy podział pracy pisemnej, czyli wstęp, rozwinięcie i zakończenie:

  • wstęp - tu wprowadzamy odbiorcę w omawiane zagadnienie, zadając np. pytanie retoryczne, które zaciekawi czytelnika tematem. Na końcu formujemy swoją tezę na temat prezentowanego zagadnienia;
  • rozwinięcie - to tutaj omawiamy argumenty, które potwierdzają naszą opinię na dany temat. Możemy posługiwać się np. cytatami, dowodami, przykładami, które uzasadniają nasze stanowisko i świadczą o znajomości tematu. Argumenty powinny być opisane w sposób przejrzysty, dlatego warto zadbać o płynne przejście między poszczególnymi akapitami;
  • zakończenie - w tym miejscu parafrazujemy tezę i podsumowujemy nasze argumenty. Wyciągamy wnioski i skłaniamy czytelnika naszej wypowiedzi do refleksji, np. zadając na końcu pytanie.  

Jak napisać esej? Przykład z innego tekstu wzbogaci Twoją pracę 

Sposób pisania eseju potwierdza umiejętności i warsztat autora. Warto zadbać o stylistykę, prezentując rozbudowane zdania, a także środki stylistyczne, które wzbogacą przekaz. Jak napisać esej? Przykład z innego tekstu, filmu, dzieła literackiego itp. jest bardzo wskazany, ponieważ wspiera argumentację naszej tezy i przemyśleń. Odwołanie do innych dzieł potwierdza także umiejętność łączenia różnych źródeł i wyciągania wniosków.   

Zobacz też: "Kamienie na szaniec" - opracowanie z opisem postaci i szczegółowym skrótem fabuły

Jak napisać esej naukowy? Pamiętaj o dowodach i argumentacji 

Esej naukowy różni się od eseju literackiego przede wszystkim brakiem subiektywizmu. Tutaj nacisk jest położony na dowody i analizę obiektywną. Nasza wypowiedź musi być poparta obszerną bibliografią. Należy odwoływać się do źródeł takich jak np. książki naukowe, czasopisma, przeprowadzone badania. O czym jeszcze należy pamiętać? 

  • język wypowiedzi powinien być formalny i obiektywny, pozbawiony zabarwienia emocjonalnego;
  • warto operować fachowymi terminami;
  • przekaz powinien być jasny i precyzyjny, oparty na logicznych argumentach.

Jak napisać esej po angielsku? Użyj charakterystycznych zwrotów 

Warto wspomnieć przy okazji, jak napisać esej po angielsku. Poniżej kilka wskazówek, które ułatwią to zadanie:

  • wypowiedź można podzielić na wstęp, rozwinięcie i zakończenie, podobnie jak w języku polskim
  • należy unikać języka potocznego i skrótów
  • we wstępie można użyć wyrażeń typu "Many people believed that…" ("Wiele osób wierzy, że...")
  • w rozwinięciu można posłużyć się następującymi sformułowaniami:
    - "To begin with..." - "na początek…"
    - "Secondly…" - "po drugie…"
    - "What is more…" - "ponadto…"
    - "Besides…" - "oprócz tego…"
    - "Finally…" - "w końcu…"
  • typowymi zwrotami dla zakończenia są:
    - "All things considered…" - "biorąc to wszystko pod uwagę…"
    - "In my opinion…" - "według mnie…"
    - "From my point of view..." - "z mojego punktu widzenia..."

Esej powinien potwierdzać naszą znajomość języka. Warto stosować urozmaicone słownictwo oraz używać poprawnych form gramatycznych. 

Przystępujesz w tym roku do matury? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.

Więcej o: