"Żywot człowieka poczciwego" - o czym jest ta lektura? Opracowanie, streszczenie i interpretacja

"Żywot człowieka poczciwego" to lektura, którą warto sobie przypomnieć przed egzaminami. Sięgnij po jej opracowanie i powtórz najważniejsze informacje dotyczące tego dzieła.

O czym jest "Żywot człowieka poczciwego"?

O czym jest "Żywot człowieka poczciwego"? To część większej całości, która nosi tytuł "Zwierciadło". Jednocześnie można go odczytywać jako podsumowanie dotychczasowej działalności autora, czyli Mikołaja Reja.

Utwór ten stanowi podsumowanie życia chłopa ziemiańskiego, a zarazem zbiór prawd i zasad, jakimi powinni się kierować wszyscy.  Jednocześnie życie, zaprezentowane w dziele, ma być zgodne z naturą oraz własnym, ludzkim sumieniem.

"Żywot człowieka poczciwego": opracowanie

Analizujesz "Żywot człowieka poczciwego"? Opracowanie przyda Ci się, żeby przypomnieć sobie podstawowe kwestie związane z tym utworem.

To właściwie fragment innego dzieła, którego pełny tytuł brzmi "Zwierciadło albo kształt, w którym każdy stan snadnie się może swoim sprawom jako we zwierciadle przypatrzeć". Powstało ono w 1568 roku. Wszelkie powinności poczciwego człowieka, opisane w utworze, autor poparł wieloma przykładami z historii, filozofii, a także z Biblii. Poświęcił on uwagę całemu cyklowi żywota: od narodzin do późnej starości. Najwięcej zainteresowania okazał życiu w wiejskich realiach.

"Żywot człowieka poczciwego" wyróżniał się też specyficznym sposobem narracji. W utworze znajdują się bardzo plastyczne, barwne i skupione na wielu szczegółach opisy. Z ich pomocą przedstawiane są krajobrazy, czynności, pojęcia.

Sam utwór zdradzał renesansowy charakter, o czym świadczy chociażby tematyka poświęcona ludzkim sprawom. Mikołaj Rej skupiał się na szlachcie, opisując jej problemy, troski, wzloty i upadki.

Zobacz wideo Czy sztuczna inteligencja jest w stanie poradzić sobie z maturą?

"Żywot człowieka poczciwego": streszczenie

Nie każdy pamięta, o czym dokładnie opowiada utwór "Żywot człowieka poczciwego". Streszczenie pozwoli Ci przypomnieć sobie, co i w jakiej kolejności zostało napisane w tym dziele.

"Żywot człowieka poczciwego" został podzielony na trzy części, stanowiące trzy odrębne księgi.

Księga Pierwsza

Na początku tej części przedstawiony zostaje opis powstania świata i stworzenia człowieka, stanowiący parafrazę obrazu znanego z Biblii. Następnie narrator wyjaśnia sposób, w jaki wypadałoby, by zachowywało się szlachetnie urodzone dziecko. Nauka religii powinna się odbywać w duchu protestanckim, kalwińskim. Mały człowiek ma się również uczyć funkcjonowania w codziennym życiu i rzeczy, które się w nim przydadzą, takich jak chociażby pisanie.

Akcent pada na podróżowanie, którego uczestnikiem powinno stać się dziecko. To dzięki niemu nauczy się właściwych wzorców zachowań, a także sposobu nawiązywania relacji z innymi osobami. W ten sposób młody człowiek ma również okazję do utrwalania zdolności językowych. To, czego się nauczy, pozwoli mu się odnaleźć na dworze lub w wojsku. Młody mężczyzna powinien następnie powrócić do domu rodzinnego, gdzie miałby reprezentować ziemską szlachtę.

Księga Druga

Księga ta stanowi opis życia nienazwanego w żaden sposób człowieka poczciwego. Zgodnie z radą narratora, powinien on dążyć do stabilizacji i założyć rodzinę. Pojawiają się tam również wskazówki odnośnie sposobu prowadzenia gospodarstwa ziemskiego, a także spędzania wolnego czasu w taki sposób, by pozostawać w zgodzie z naturą. Przedstawione zostają też obowiązki względem kraju i szlachty, o których poczciwy człowiek powinien pamiętać. Udzielona zostaje więc wskazówka odnośnie sprawowania władzy poselskiej oraz senatorskiej.

Człowiek poczciwy powinien również być dobry dla swoich sąsiadów, jednocześnie stanowiąc dla nich wzór do naśladowania. Autor podpowiada też, w jaki sposób musi dysponować swoim majątkiem, nie tylko pieniężnym, ale i ziemskim, by robić to z oczekiwaną od niego odpowiedzialnością. Najlepiej, by człowiek pozostał szlachetny, dobry, prawdomówny i empatyczny.

Bohater opisywany przez autora ma więc żyć z umiarem, stronić od używek i trwonienia majątku. Jako ogromne wady wskazane są także pijaństwo, obżarstwo, pycha, a także przesadna porywczość. Za uczciwe życie człowiek poczciwy ma się natomiast doczekać sławy.

Księga Trzecia

W tej części przedstawiona została starość oraz same przygotowania do śmierci. Zgodnie z przesłaniem autora, pomimo wszelkiego rodzaju trosk i chorób, związanych z podeszłym wiekiem, należy zadbać o duszę. Konieczne będzie także poświęcanie sporej ilości czasu swoim bliskim. A wszystko to dlatego, że gotowość na śmierć objawi się w towarzystwie przyjaciół (nie chodzi tu przecież o cierpienie w samotności).

"Żywot człowieka poczciwego": interpretacja

Chcesz wiedzieć, jakie przesłanie niósł ze sobą "Żywot człowieka poczciwego"?  Interpretacja na pewno pomoże Ci odpowiedzieć sobie na to pytanie.

Utwór ten wyróżnia parenetyczny charakter. Jednocześnie pochwala on życie rodzinne oraz wiejskie. Autor często uderza w moralizatorski ton i dba o to, by popierać swoje słowa przykładami. "Poczciwy żywot" ma więc polegać na umiarkowaniu, które nie pozwala ulegać słabościom ani marnować czasu na naukę rzeczy zupełnie nieprzydatnych w codziennym życiu. Z treści można wynieść wiele informacji na temat życia tamtejszego ziemiaństwa, jak na przykład przeczytać o zbiorze owoców lub zimowych polowaniach.

Zobacz też: "Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią" - opracowanie i interpretacja lektury. Co musisz z niej zapamiętać?

Więcej o:
Copyright © Agora SA