Po więcej ciekawych wiadomości zajrzyj na Gazeta.pl >>>
4 maja o godzinie 9 rozpoczęły się matury 2023. Tradycyjnie stawkę otworzył język polski. W tym roku egzamin dojrzałości uczniowie mogli pisać w dwóch formułach: nowej 2023 (uczniowie po czteroletnim liceum) oraz starej tzw. 2015 (uczniowie z poprzednich roczników, z trzyletniego liceum). Nowa matura miała być nieco bardziej wymagająca. Miała skłaniać abiturientów do bardziej przekrojowego myślenia. Czy tak było w istocie? Jak dowiadujemy się z pierwszych pomaturalnych relacji na Twitterze, uczniowie mogli wybrać jeden z dwóch tematów. O skomentowanie ich poprosiliśmy wieloletnią egzaminatorkę maturalną i nauczycielkę języka polskiego Iwonę Iwińską.
Temat numer jeden: Człowiek, istota pełna sprzeczności
Pierwszym tematem, na który mogli pisać tegoroczni maturzyści, był: "Człowiek - istota pełna sprzeczności". Egzaminatorzy dali piszącym wytyczne. Mieli się odwołać do lektury obowiązkowej (z indeksu lektur dostępnych w arkuszu) i innej lektury oraz odwołać się do kontekstów. Praca miała mieć przynajmniej 300 słów. Zdaniem naszej rozmówczyni "temat numer jeden jest wspaniały dla ucznia na każdym poziomie. Tak naprawdę każdy, kto, choć troszkę liznął wiadomości na lekcji języka polskiego, będzie umiał coś napisać".
Ja bym tutaj dała np. "Makbeta" albo "Króla Edypa". Przedstawiłabym to w kontekście fatum. Czy to fatum decyduje o zbrodniczych czynach człowieka, czy może jednak zło, które w nas drzemie. W "Makbecie" to czarownice oraz Lady Makbet były katalizatorami zła, a nie fatum, jak w "Królu Edypie". Inną taką postacią pełną sprzeczności z "Makbeta"będzie Lady Makbet. Z pozoru kobieta jak skała, wyrachowana, zdeterminowana w walce o władzę i pozycję, jednak pod wpływem zbrodni załamuje się, traci kontakt ze światem.
Na tym jednak nie koniec przykładów podanych przez nauczycielkę. Jej zdaniem większość omawianych podczas lekcji polskiego lektur będzie można wykorzystać w rozprawce. "Jeżeli ktoś choć trochę uważał na lekcjach, zda" - uważa polonistka.
Inną lekturą, która świetnie wpisuje się w temat, będzie "Zbrodnia i kara" albo "Wesele", w których każdy praktycznie z bohaterów ma swoje alter ego. Można też powołać się np. na "Dziady". Walka Konrada i Gustawa. Przykładem wręcz idealnym jest też Kordian. Bohater, który jest kwintesencją wewnętrznej sprzeczności. W zasadzie każdą lekturę będzie można podciągnąć pod ten temat.
Temat numer 2: Co sprawia, że człowiek staje się bohaterem dla drugiego człowieka
Drugi temat zdaniem naszej rozmówczyni wymaga nieco więcej przemyślenia. Uczeń powinien zastanowić się, co znaczy bycie bohaterem i w jakim kontekście ktoś może się nim stać.
Jeżeli będziemy interpretować bohaterstwo w kontekście patriotycznym, możemy powołać się na wszelkie lektury związane z powstaniami, np. "Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanny Krall. Uczeń powinien uzasadnić, dlaczego wybrał taki, a nie inny kontekst. Innym bohaterem mógłby być też Konrad Wallenrod, który poświęcił osobiste szczęście dla dobra ojczyzny.
Bohaterstwo możemy interpretować także w kontekście moralnym.
Jeżeli bohaterem zostaje się przez nieskazitelną postawę moralną, można powołać się np. na Hioba, biblijne fragmenty są w kanonie lektur, poza tym większość uczniów zna tę historię.
