Na oficjalnej stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zamieszczono informator dotyczący zmian, które będą obowiązywały na egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2022/2023. Maturzyści będą musieli przystąpić obowiązkowo do jednego egzaminu w części pisemnej na poziomie rozszerzonym, a w przypadku języków obcych nowożytnych – na poziomie rozszerzonym. Istotna zmiana dotyczy między innymi progu zdawalności, bo od 2023 roku, aby zdać maturę, uczniowie będą musieli uzyskać co najmniej 30 proc. punktów z pisemnego egzaminu z jednego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Do tej pory progi zdawalności dotyczyły jedynie egzaminów na poziomie podstawowym.
Matura 2023 to powrót do starego, poczciwego egzaminu
Zmiany będą dotyczyć także zadań egzaminacyjnych. W przypadku matury z języka polskiego uczniowie będą losować zestawy dwóch zadań (do tej pory zdających obowiązywało tylko jedno) sprawdzających ich umiejętności tworzenia wypowiedzi na dany temat, w tym wypowiedzi inspirowanej utworem literackim lub jego fragmentem albo innym tekstem kultury. W przypadku egzaminu pisemnego z języka polskiego, maturzyści zamiast jednego arkusza, otrzymają aż dwa. Pierwszy będzie testem historyczno-literackim, a drugi będzie miał formę wypracowania, nie krótszego niż 400 wyrazów w przypadku matury na poziomie podstawowym (obecnie minimalna liczba słów to 250) oraz nie krótszego niż 500 wyrazów w przypadku matur na poziomie rozszerzonym (obecnie minimalna liczba słów to 400), odnoszącego się do dwóch utworów literackich (w tym przynajmniej jednej lektury obowiązkowej) i dwóch kontekstów (np. historycznego, społecznego, kulturowego oraz politycznego).
Wprowadzenie zmian na egzaminie maturalnym skomentowała w liście do redakcji edziecko.pl polonistka Judyta Słowikowska. Zdaniem nauczycielki test w takiej formie prezentuje znacznie wyższy poziom, niż obowiązująca dotychczas matura.
List do redakcji - zmiany na maturze 2023
"Matura w formule od 2023 roku w moim odczuciu w pewnym stopniu przypomina starą, poczciwą, jak ją nazywam, maturę, którą uczniowie pisali na zakończenie czteroletniego liceum i pięcioletniego technikum. Przede wszystkim kładzie nacisk na wiedzę, językowe obycie i oczytanie. Ogranicza więc od lat trwającą testomanię.
Należy zauważyć, że obecnie, w trzyletnim liceum, kanon lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym jest bardzo wąski i, przyznaję, od lat stanowi moją polonistyczną bolączkę. Lista lektur mieści się bowiem na jednej stronie komputeropisu, jeśli włączy się zarówno lektury obowiązkowe, tzw. gwiazdkowe, jak i te dodatkowe, dla poziomu podstawowego. Można w obecnych czasach zakończyć szkołę średnią i zdać maturę, przeczytawszy teoretycznie zaledwie osiem pozycji z listy lektur obowiązkowych.
To wszystko oczywiście ma swoje realne konsekwencje. Obecny wąski zakres lektur skutkuje dużą stratą mentalną, a poziom nauczania niestety od lat wykazuje tendencję spadkową. Uliczne sondy z cyklu 'Matura To Bzdura' sprawiają, że nie wiadomo w zasadzie, czy z poziomu wiedzy maturzystów śmiać się, czy płakać.
Dlatego też nadzieję niesie właśnie powrót do czteroletniego liceum, bo nauczyciele, siłą rzeczy, ponownie znajdą czas, by omówić z uczniami perełki i położyć większy nacisk na merytoryczny poziom nauczania. To zaś nieodzownie będzie się wiązało z odpowiednim przygotowaniem do nowej matury.
Opublikowany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną nowy informator daje już pewne widoki na przyszłość. Na zdecydowanie dłuższej liście obowiązkowych lektur maturalnych znalazła się m.in. znakomita powieść Józefa Mackiewicza 'Droga donikąd', a na poziomie rozszerzonym nawet komedia Arystofanesa 'Chmury'. Zadania na maturze pisemnej będą przebiegać w trzech etapach, z których nowością co najmniej od czasu nowej matury z 2005 roku są polecenia dotyczące stricte wiedzy historycznoliterackiej. Będzie trzeba się też wykazać większą niż dotychczas znajomością gramatyki i nauki o języku. Wypracowanie, pisane w osobnym arkuszu, będzie zawierać większy próg minimalny objętości: 400 zamiast 250 słów i 500 zamiast 400 słów na poziomie rozszerzonym. Przy pisaniu wypracowania obowiązkowo należy uruchomić odpowiednie konteksty, np. historycznoliteracki lub filozoficzny. Na poziomie rozszerzonym nie zostanie narzucony gatunek wypracowania.
W części ustnej również uczniów czeka zmiana: dwa etapy, zamiast jednego. W jednym z nich, to jest w prezentacji podanego zagadnienia, widać powrót do przeszłości, kiedy zagadnienia do matury ustnej były dostarczane wcześniej przez szkołę, i z których trzeba się było wcześniej przygotować, by w trakcie losowania zestawu nie być zaskoczonym. To również zmiana na lepsze, choć nie duża, w porównaniu z maturą ustną w formule od 2015 roku, kiedy powróciły losowane tematy. Natomiast na pewno zaowocuje przyswojeniem dużego zakresu wiedzy polonistycznej.
Próg zaliczeniowy nie zmienia się na dawny, pięćdziesięcioprocentowy, co oznacza, że nadal egzamin maturalny można zdać, uzyskując wynik 30 proc. Twórcy nowej matury położyli za to nacisk na kształcenie specjalistyczne, bo z wybranego przedmiotu dodatkowego, który należy obowiązkowo zdać na poziomie rozszerzonym, trzeba uzyskać minimum 30 proc., kiedy dawniej można było równie dobrze uzyskać 1 proc. i z takim wynikiem wziąć udział w rekrutacji na wybrany kierunek studiów. Jak wiadomo, to właśnie prawdziwych specjalistów w swoim fachu potrzebuje każdy kraj.
Jednym słowem, nowa matura po czteroletnim liceum może nie jest tak samo wymagająca jak ta sprzed reformy z początku lat 2000, ale z pewnością prezentuje wyższy poziom niż nowa matura z 2005 i 2015 roku i takiż poziom będą musieli zaprezentować przyszli abiturienci."
