Mama 4-latki z Warszawy: W przedszkolu córki jest odra. Czy moje zaszczepione dziecko jest bezpieczne?

Od 1975 r. odra jest w Polsce szczepieniem obowiązkowym. Z roku na rok rośnie jednak liczba dzieci niezaszczepianych. Czy tylko one są narażone na zachorowanie? Pytamy lekarza, co robić, kiedy dowiemy się, że ktoś z naszego otoczenia ma odrę.
Dwa razy się upewniałam, czy to na pewno odra, a nie ospa. Odra. Czterolatka z grupy przedszkolnej mojej córki ma odrę. Córka chodzi do państwowego przedszkola w Warszawie. I od razu sobie myślę: to rodzice nie zaszczepili tego dziecka? A co z moim dzieckiem? Czy córka może być chora, mimo że dostała pierwszą dawkę szczepionki przeciw odrze?

– zastanawia się mama dwójki dzieci, która opowiedział nam o sytuacji w przedszkolu swojej córki. Dyrekcja przesłała wszystkim rodzicom przedszkolaków wiadomość e-mail, z informacją, że jedno z dzieci ma odrę.

W ramach przypomnienia

Przed odrą, świnką, różyczką chroni szczepionka skojarzona MMR. Jeśli szczepionka zostanie przyjęta zgodnie z zaleceniami (tzn. w dwóch dawkach), są duże szanse, że choroba nas nie dopadnie. Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce w polskim kalendarzu szczepień obowiązuje w 13-14 m.ż., a druga dawka, tzw. przypominająca, w 10 r.ż.

Skuteczność szczepionek to:

różyczka - 97–99 proc.
odra - >90 proc.
świnka - około 69–81 proc (dane za Medycyna Praktyczna/ Pediatria)

Pediatra, dr Bartosz Pawlikowski tłumaczy, na ile szczepionki chronią nas przed chorobami.

Wśród wszystkich zgłoszonych przypadków odry w Polsce w 2017 roku, które wystąpiły u osób o znanym statusie zaszczepienia, aż 87 proc. to osoby niezaszczepione. Tak więc ryzyko zachorowania na odrę po pierwszej dawce szczepionki MMR wynosi około 23 proc. Ale to nie jest kluczowy czynnik. Przyjęcie szczepionki wiąże się z tym, że w przypadku zachorowania objawy choroby będą mniej nasilone, a organizm lepiej przygotowany na jej odparcie, bo zna już patogen i ma arsenał na taką ewentualność

Czy szczepionki wywołują autyzm? [NaZdrowie]

Łatwo złapać odrę

Zakaźność odry jest bardzo duża. Chory na odrę może zakażać trzy-pięć dni przed pojawieniem się wysypki i przez pierwsze trzy dni po jej wystąpieniu.

Kto zachoruje?

Odra to choroba zakaźna wieku dziecięcego. Najczęściej chorują niemowlęta, w wieku 6-12 miesięcy, czyli przed pierwszą dawką szczepionki. Odra "dopada" również piętnastolatków. Chorują dzieci niezaszczepione oraz te, które nie dostały dawek przypominających szczepionki.

Dziecko, a potem osoba dorosła, jeśli nie ma kontaktu z chorobą, może nie zachorować nawet przez całe życie, mimo niezaszczepienia. O ile w dzieciństwie środowisko, w którym dziecko ma kontakt z chorobą, jest ograniczone do rodziny, przedszkola, szkoły i studiów, to później niestety nie mamy pewności, czy dorosłe już dziecko nie zechce być wolontariuszem lub na stałe nie podejmie pracy gdzieś za granicą lub po prostu nie będzie miało kontaktu z chorobą podczas wakacji. Analizując dane o występowaniu odry wiemy, że choroba nie jest najczęstsza w krajach egzotycznych, łatwo zarazić się nią na terenie Europy

- przypomina dr Pawlikowski

Z danych ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) wynika, że w 2017 roku zgłoszono 14 451 zachorowań na odrę w 30 krajach. Oznacza to ponad trzykrotny wzrost zachorowań w porównaniu do roku 2016, kiedy zgłoszono 4 643 zachorowania. 

Najwięcej zachorowań w 2017 roku odnotowano w Rumunii (5 560), we Włoszech (5 004), Grecji (967) i Niemczech (929). Więcej zachorowań odnotowano również we Francji, Wielkiej Brytanii i Szwecji. Na początku maja tego roku w Czechach ogłoszono epidemię odry.

Od początku 2016 roku w Europie odnotowano 49 zgonów z powodu tej choroby (dane za szczepienia.pzh.gov.pl).

Zachorowania najczęściej pojawiają się w okresie wiosennym. Na 1000 chorych dzieci umiera średnio jedno lub dwoje.

Odra idzie jak burza

Wirus odry to najbardziej zakaźny ze wszystkich znanych pediatrom wirusów. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie pozostawia wątpliwości - odra wróciła do Europy. Wśród krajów zagrożonych epidemią jest Polska.

W Polsce przed wprowadzeniem obowiązkowych szczepień przeciw odrze w 1975 r. liczba zachorowań wynosiła rocznie 70-130 tys. (w latach epidemii nawet 200 tys.). Umierało wówczas 200-300 dzieci rocznie, a tysiące miało ciężkie powikłania wymagające długotrwałej hospitalizacji – (za Wyborcza, Odra wraca. Jak się chronić przed jedną z najbardziej zakaźnych chorób?)

Bądźmy realistami, wirus odry czyha

Szacowano, że dzięki obowiązkowym szczepieniom, uda się całkowicie wyeliminować odrę w Europie. Dziś wiadomo, że to się nie udało. Wraz z coraz popularniejszym ruchem antyszczepieniowym w krajach rozwiniętych, odra w ostatnich latach, coraz częściej o sobie przypomina.

W Polsce rośnie liczba niezaszczepionych na odrę dzieci. Według danych z Zakładu Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny w 2013 roku ponad 7 tysięcy dzieci nie otrzymało szczepień obowiązkowych, a w 2016 r. już ponad 23 tys. rodziców nie zdecydowało się na szczepienia ochronne swoich dzieci. Szacuje się, że w 2017 r. ponad 30 tys. rodziców w Polsce nie podjęło się szczepienia dzieci.

Według WHO odra pozostaje jedną z głównych przyczyn śmierci małych dzieci na świecie. W 2013 roku zmarło na nią 145 700 osób - w większości dzieci poniżej 5. roku życia.

Jak rozpoznać, że to odra?

Pierwsze objawy odry to wysoka gorączka, katar, łzawienie, światłowstręt, obrzęk powiek. Potem pojawia się charakterystyczna wysypka - najpierw drobne różowe plamki, potem ciemnoróżowe, zlewające się. Powikłaniami odry może być: zapalenie płuc, oskrzeli, krtani, ucha środkowego oraz biegunka.

Najpoważniejsze jednak powikłania to te neurologiczne czyli zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu (około 1 na 1000 zachorowań). Bardzo poważnym w skutkach, odległym powikłaniem odry jest podostre stwardniające zapalenie mózgu (LESS - łac. leukoencephalitis subacuta scleroticans),

Więcej o tym jak przebiega choroba, jakie są jej charakterystyczne objawy, czym się ją leczy, o powikłaniach, czytaj w naszym poradniku: Odra: nadal można się nią zarazić

Warto wiedzieć

Szczepienie szczepionką MMR jest zalecana także:

  • dorosłym, którzy nie byli szczepieni przeciw odrze w dzieciństwie
  • osobom, które w przeszłości otrzymały tylko jedną dawkę szczepionki
  • młodym kobietom, zwłaszcza pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie) Źródło: www.szczepienia.pzh.gov.pl

Powinno cię również zainteresować:

Więcej o:
Copyright © Agora SA