Z listy lektur obowiązkowych w dużej mierze znikają te tytuły, które zdaniem resortu oświaty były dla ucznia zbyt trudne do zrozumienia ze względu na tematykę czy też archaiczny język. Cześć z nich będzie np. tylko omawiana we fragmentach, a nie w całości. I tu przykładem może być epopeja narodowa "Pan Tadeusz". Co wycięto z tej opowieści?
Zobacz wideo Dni wolne w roku szkolnym 2024/25. Czeka nas rekord. 17 dni laby w grudniu
"Pan Tadeusz" bez opisów zwyczajów, bo były zbyt trudne do zrozumienia przez uczniów?
Z listy krótkich utworów literackich omawianych w klasach IV-VI szkoły podstawowej usunięto np. z "Pana Tadeusza" - opis zwyczajów i obyczajów, w tym polowanie i koncert Wojskiego. Czy to słuszna decyzja? Wszak utwór ten jest epopeją narodową o życiu naszej szlachty, a niektóre zwyczaje są wręcz niezbędne do zrozumienia realiów tamtej epoki, chociaż język jest faktycznie trudny, a użyte słowa archaiczne.
Jednak np. słynny koncert Wojskiego, który rozpoczyna grę na rogu, tym samym informuje o zakończeniu polowania - jest ważny, by zrozumieć cały kontekst polowania. Nie będzie też opisu szlacheckich zwyczajów, jak np. wspólne zasiadanie do stołu (wg oczywiście starszeństwa), grzybobranie czy gotowanie słynnego bigosu.
Zmiany nie dotyczą tylko "Pana Tadeusza", bo z kanonu lektur w szkole podstawowej znikają także:
- "Powrót taty" Adama Mickiewicza,
- "Katarynka" Bolesława Prusa,
- "W pamiętniku Zofii Bobrówny" Juliusza Słowackiego,
- wybrane mity greckie - mit o Orfeuszu i Eurydyce,
- Biblia - przypowieść o siewcy, przypowieść o pannach roztropnych,
- wybrane wiersze Władysława Bełzy,
- pieśni i piosenki patriotyczne,
- propozycje zmian: wykreślenie wybranych wierszy Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza i Tadeusza Różewicza.
Natomiast "W pustyni i w puszczy" Henryka Sienkiewicza proponuje się omawiać we fragmentach.
W przypadku dzieci starszych – również będzie dość sporo zmian. W klasach VI-VIII wypadło sporo pozycji z listy utworów poetyckich. Nie będzie:
- trenu I i V Jana Kochanowskiego,
- "Żony modnej" Ignacego Krasickiego,
- "Reduty Ordona" i "Śmierci Pułkownika" Adama Mickiewicza,
- "Pan Tadeusz" - zamiast całości zaproponowano analizę wybranych fragmentów, innych niż te, które już omawiano w klasach IV-VI,
- z listy wybranych utworów poetyckich - poezje Cypriana Kamila Norwida, Mariana Hemara, Jarosława Marka Rymkiewicza, Jana Lechonia, Jerzego Lieberta oraz fraszki Jana Sztaudyngera.
Najwięcej zmian w liceach i technikach?
W szkole średniej uczniowie będą czytać mniej? Okazuje się, że tych zmian w liście lektur faktycznie będzie najwięcej. Z prekonsultacji wynika, że usunięte zostaną:
- biblijne "Pieśni nad Pieśniami",
- fragmenty "Legendy o św. Aleksym",
- fragmenty "Kroniki polskiej" Galla Anonima,
- Psalm 13 i 47 Jana Kochanowskiego,
- fragmenty "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska,
- "Romeo i Julia" Williama Szekspira,
- "Hymn do miłości ojczyzny" Ignacego Krasickiego,
- "Konrad Wallenrod" Adama Mickiewicza,
- "Z legend dawnego Egiptu" Bolesława Prusa,
- "Rozdziobią nas kruki, wrony…" Stefana Żeromskiego,
- wiersze Kazimiery Iłłakowiczówny i Tadeusza Gajcego,
- opowiadanie "Ludzie, którzy szli" Tadeusza Borowskiego,
- wybrane wiersze Stanisława Balińskiego, Czesława Miłosza (tom "Ocalenie"), Jana Polkowskiego i Wojciecha Wencla,
- fragmenty "Drogi donikąd" Józefa Mackiewicza,
- opowiadanie z "Raportu o stanie wojennym" Marka Nowakowskiego,
- wybrane teksty Kabaretu Starszych Panów, a także utwory w wykonaniu Ewy Demarczyk,
- wybrane utwory okresu stanu wojennego.