Objawy porodu nie zawsze muszą od razu przybrać postać intensywnych skurczów i bólu. Subtelne symptomy zbliżającej się akcji porodowej zaobserwować można dużo wcześniej. Jak ich nie przegapić? Co może zwiastować rychłe rozwiązanie?
Zagadnienie, jak rozpoznać poród, jest szczególnie ważne dla kobiet, które spodziewają się dziecka po raz pierwszy. Końcówka ciąży to czas, kiedy przyszłe mamy z niecierpliwością oczekują narodzin malucha i pierwszego wspólnego spotkania. Organizm kobiety jest tak zaprogramowany, że na kilka dni (czasem tygodni) przed porodem, zaczyna wysyłać pewne sygnały, określane jako objawy porodu. Ważne jest, aby potrafić je dostrzec i mieć wiedzę na temat tego, na co zwrócić uwagę. Choć objawy porodu, o których będzie mowa poniżej, są w pewien sposób "uniwersalne", to należy mieć na uwadze, że zarówno ciąża, jak i przebieg akcji porodowej w przypadku każdej kobiety ma charakter indywidualny. Nie zawsze wszystkie wymienione objawy porodu pojawią się u każdej kobiety. Mało tego — zdarza się, że kobiety, które rodziły więcej niż jeden raz przyznają, że zarówno objawy porodu, jak i sam poród w każdym przypadku miały zgoła inny przebieg.
Kobiety, które zastanawiają się, kiedy poród, zazwyczaj bacznie obserwują jeden z najbardziej charakterystycznych objawów porodu, czyli odpadnięcie czopa śluzowego. Czop śluzowy to gęsta, zbita masa, która powstaje z wydzieliny pochwowej. Czop śluzowy zamyka kanał szyjki macicy. Odgrywa on bardzo ważną rolę w przebiegu ciąży. Jego podstawową funkcją jest ochrona macicy przed przedostaniem się do jej wnętrza szkodliwych patogenów chorobotwórczych. Wypadnięcie czopa śluzowego następuje na skutek rozluźnienia szyjki macicy, które ma miejsce zazwyczaj na kilka dni przed porodem (choć nie jest to regułą). Kobieta może zaobserwować wówczas zwiększoną ilość gęstej wydzieliny na bieliźnie, a niekiedy zdarza się tak, że czop śluzowy wypada od razu w całości. Samo wypadnięcie czopa śluzowego nie jest jeszcze objawem porodu, który powinien skłonić do zgłoszenia się do szpitala (chyba że towarzyszą mu inne niepokojące symptomy jak np. duża ilość krwi w czopie). Jeżeli wypadnięcie czopa połączone jest jednak z regularną akcją skurczową, to znak, że poród zbliża się wielkimi krokami.
Kiedy zaczyna się poród? Jak rozpoznać skurcze i czy natychmiast trzeba udać się do szpitala? Te pytania często spędzają sen z powiek przyszłym mamom. Kobieta w ciąży może odczuwać dwa rodzaje skurczów — przepowiadające i porodowe. Skurcze przepowiadające mogą pojawić się nawet kilka tygodni przed przewidywaną datą rozwiązania, a ich zadaniem jest przygotowanie macicy do porodu. Wyróżniają się tym, że są nieregularne i niezbyt intensywne. Skurcze porodowe są natomiast bezpośrednio związane z początkiem akcji porodowej. Ich cechą charakterystyczną jest to, że są zazwyczaj intensywne i pojawiają się regularnie. Na początku odczuwanie ich może następować co ok. 10-20 minut, ale wraz z rozwieraniem się szyjki macicy systematyczność skurczów porodowych wzrasta. Przyjmuje się, że jeżeli skurcze występują krócej niż co 5 minut, a ponadto kobieta obserwuje inne objawy (o czym niżej), to należy udać się do szpitala.
Co przepowiada poród? Oprócz wymienionych wyżej objawów, do objawów porodu zaliczane są również objawy ze strony pokarmowego. Gdy organizm kobiety przygotowuje się do porodu, często dochodzi do jego samoistnego oczyszczenia. W efekcie pojawiają się wymioty, którym zazwyczaj towarzyszy biegunka. Kolejnym objawem porodu jest zwiększona częstotliwość oddawania moczu, co ma związek z uciskiem macicy i główki dziecka na pęcherz. Mówiąc o objawach porodu, nie należy pominąć także odejścia wód płodowych, będącego wynikiem pęknięcia pęcherza płodowego. Niekiedy wody płodowe nie uwalniają się od razu w całości, tylko następuje ich stopniowe sączenie.
Nietypowe oznaki porodu niekiedy nie są nawet zauważane przez przyszłe mamy, ale ich obecność również może świadczyć o tym, że rozwiązanie jest blisko. Wśród nietypowych objawów porodu można wymienić np. silne bóle kręgosłupa, które obejmują zwłaszcza odcinek lędźwiowy. Wiele przyszłych mam narzeka na zgagę w ciąży. Jeżeli kobieta zaobserwuje, że zgaga zniknęła lub nie pojawia się tak często jak wcześniej, a ponadto łatwiej się jej oddycha — to również mogą być oznaki przepowiadające poród. Powyższe symptomy mają związek z obniżaniem się dna miednicy, które kobieta może zaobserwować jako potoczny "opadający brzuszek". Obniżenie się dna miednicy sprawia, że kobieta przestaje odczuwać ucisk na przeponę, a przez to czuje się "lżejsza".
Zobacz też: Poród naturalny a poród drogami natury. Czym się różnią?