Jakie są grupy krwi? Krótki zarys historyczny
Grupa krwi to jedna z podstawowych kwestii medycznych, którą znać powinien każdy człowiek. Wiedzę o tym, jakie są grupy krwi, posiadamy od stosunkowo niedługiego czasu. Historia rozróżniania poszczególnych grup krwi sięga początku XX w. i jest związana z nazwiskiem austriackiego lekarza Karla Landsteinera. W 1901 r. odkrył on, że erytrocytach można wyróżnić dwa antygeny, które powodują zlepianie się ze sobą krwinek. W kilkanaście lat później, badacze Ludwik Hirszfeld i Emil von Dungern zapoczątkowali rozwój nauki o grupach krwi, wyróżniając grupy: A, B, AB oraz 0. W 1928 r. oznaczenia poszczególnych grup krwi zostały wprowadzone na całym świecie.
Jak sprawdzić grupę krwi?
Sposób na to, jak sprawdzić grupę krwi, jest bardzo prosty. Oznaczanie grupy krwi odbywa się na podstawie próbki krwi pobranej z żyły. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania i nie ma zastrzeżenia, że należy być na czczo.
Grupa krwi: tabela z charakterystyką poszczególnych grup krwi
Czym wyróżnia się każda grupa krwi? Tabela grup krwi informuje o tym, jakie antygeny są obecne na erytrocytach i przeciwciała znajdują się w osoczu krwi. Zgodnie z tą wiedzą, każdą grupę krwi możemy scharakteryzować w następujący sposób:
- grupa krwi A posiada antygen A oraz przeciwciała anty-B
- grupa krwi B posiada antygen B oraz przeciwciała anty-A
- grupa krwi AB posiada zarówno antygen A, jak i antygen B, natomiast w osoczu nie występują żadne przeciwciała
- grupa krwi 0 nie posiada żadnych antygenów na erytrocytach, natomiast w osoczu krążą przeciwciała anty-A oraz anty-B
Najrzadsza grupa krwi w Polsce. Określanie Rh w krwi
Która z wyżej wymienionych to najrzadsza grupa krwi w Polsce? Zanim do tego przejdziemy, warto zaznaczyć, że określenie grupy krwi wiąże się również z oznaczaniem czynnika Rh. Jeżeli w błonie komórkowej erytrocytów jest obecny antygen D, to mówimy wówczas, że dana osoba ma Rh dodatni (Rh+). Gdy antygen D nie występuje, wówczas osoba badana ma Rh ujemny (Rh-). W związku z powyższym możemy wyróżnić następujące grupy krwi:
- A (Rh+)
- A (Rh-)
- B (Rh+)
- B (Rh-)
- AB (Rh+)
- AB (Rh-)
- 0 (Rh+)
- 0 (Rh-)
Rzadkie grupy krwi w Polsce i na świecie. Kto może być dawcą, a kto biorcą?
Najrzadsza grupa krwi, zarówno w Polsce, jak i na świecie, to AB (Rh-). Inne rzadkie grupy krwi to: B (Rh-), A (Rh-), 0 (Rh-) oraz AB (Rh+). Warto wspomnieć w tym miejscu, że uniwersalnym dawcą są osoby z grupą krwi 0, przy czym mogą one być biorcą tylko od osoby o tej samej grupie krwi. Uniwersalnym biorcą są natomiast osoby z grupą krwi AB. Jeżeli chcą oddać krew, to mogą to zrobić wyłącznie w odniesieniu do osób o tej samej grupie krwi. Osoby mające grupę krwi A, mogą oddać krew osobom z grupą krwi A lub AB. Osoby z grupą krwi B mogą natomiast być dawcą dla osób o grupie krwi B lub AB.
Grupy krwi: w Polsce najrzadziej występuje grupa krwi AB (Rh-), a jaka jest najczęstsza?
Wiemy już, jakie są najrzadsze grupy krwi w Polsce i na świecie. A jakie są najpopularniejsze? Okazuje się, że jest pewna rozbieżność między najczęściej występującą grupą krwi w Polsce i na świecie. Najpopularniejszą grupą krwi w Polsce jest A (Rh+). Na świecie najczęściej występuje z kolei grupa krwi 0 (Rh+).
Badanie grupy krwi: kiedy wykonywane jest obowiązkowo?
Kiedy obowiązkowo jest wykonywane badanie grupy krwi? Wiedza na temat grupy krwi jest niezbędna w następujących sytuacjach:
- w przypadku, gdy osoba chce zostać dawcą krwi
- w przypadku konieczności poddania się przeszczepowi lub transfuzji krwi
- u kobiet w ciąży w celu ustalenia ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego
Dziedziczenie grupy krwi w przypadku, gdy oboje rodziców ma tę samą grupę krwi
Grupę krwi dziecka można stosunkowo łatwo przewidzieć. Dziedziczenie grupy krwi w sytuacji, gdy oboje rodziców ma tę samą grupę krwi, wygląda następująco:
- jeżeli oboje rodziców ma grupę krwi A, to dziecko będzie miało grupę krwi A lub 0
- jeżeli oboje rodziców ma grupę krwi B, to dziecko będzie miało grupę krwi B lub 0
- jeżeli oboje rodziców ma grupę krwi AB, to dziecko będzie miało grupę krwi A, B lub AB
- jeżeli oboje rodziców mają grupę krwi 0, to dziecko będzie miało grupę krwi 0
Grupa krwi dziecka a różne grupy krwi rodziców
Jaka może być grupa krwi dziecka, jeżeli grupy krwi obojga rodziców są różne?
- jeżeli jedno z rodziców ma grupę krwi A, a drugie grupę krwi 0, to dziecko będzie miało grupę krwi A lub 0
- jeżeli jedno z rodziców ma grupę krwi B, a drugie 0, to dziecko będzie miało grupę krwi B lub 0
- jeżeli jedno z rodziców ma grupę krwi 0, a drugie grupę krwi AB, to dziecko będzie miało grupę krwi A lub B
- jeżeli jedno z rodziców ma grupę krwi A, a drugie grupę krwi AB, to dziecko będzie miało grupę krwi A, B lub AB
- jeżeli jedno z rodziców ma grupę krwi B, a drugie grupę krwi AB , to dziecko będzie miało grupę krwi A, B lub AB.
Zobacz też: Grupa krwi 0, czyli jak grupa krwi wpływa na życie
