Dziecko samo w domu. Od kiedy, w świetle prawa, można zostawić dziecko bez opieki?

Od kiedy możemy zostawić naszą pociechę samą w domu bez żadnych nieprzyjemnych konsekwencji prawnych? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pozostawienie dziecka do lat 7 bez niczyjej opieki można uznać za wykroczenie zagrożone karą grzywny lub nagany. Jak to jednak z przepisami prawnymi bywa, konstruowane są tak, że pozostawiają spore pole do interpretacji. Dlatego warto przyjrzeć się im bliżej.

Dziecko samo w domu - od kiedy można zostawić je bez opieki? Zgodnie z ogólnymi przepisami prawa zdrowe dziecko samo w domu może pozostawać po ukończeniu 7. lub 13. roku życia. Jednakże specjaliści są zgodni, że sam wiek nie jest wystarczającym czynnikiem, który powinien o tym decydować. Każde dziecko rozwija się przecież w indywidualnym tempie i zdobywa samodzielność. Sam fakt, że istnieją aż trzy różne przepisy, które granicę wieku ustalają na ukończony 7., 8. lub 13. rok życia dziecka pokazuje, że bardzo trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie.

Zobacz wideo Cieszyn. Refleks matki uratował dziecko przed potrąceniem

Przeczytaj więcej na stronie głównej Gazeta.pl.

Dziecko samo w domu: podstawa prawna, która nie rozwiewa wielu wątpliwości

Odpowiedź na owo zagadnienie robi się jeszcze bardziej zawiła, ponieważ przepisy te nie precyzują, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu na noc. Sami eksperci zajmujący się rozwojem dzieci również nie potrafią jasno określić tej granicy wiekowej.

Art. 106 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń głosi:

Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać, lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.

Nie precyzuje jednakże, czym jest okoliczność niebezpieczna dla zdrowia. Ogólnie więc przyjmuje się, że jest to sytuacja, gdy pozostawione samo w domu dziecko doznaje uszczerbku na zdrowiu, albo gdy doszło do groźnych zdarzeń.

Inaczej do tego zagadnienia odnosi się prawo administracyjne i ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Brzmi  następująco:

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza (art. 32 ust. 1).

Można więc wysnuć wniosek, że dziecko samo w domu może zostać od ukończonego 8. roku życia. Jednak na tym nie kończą się zawiłości prawne.

Jeszcze inaczej podchodzi do tej sprawy prawo cywilne. W art. 12 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeksu cywilnego ustanowiono bowiem, że:

Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie’’ [...] „Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę’’ (art. 426).

Czy zatem dopiero dziecko, które ukończyło 13 lat, może zostać pozostawione samo w domu?

Dodatkowo prawo karne, cywilne, administracyjne nie rozgraniczają zostawiania dziecka samego w domu na noc od zostawiania go samego w ciągu dnia. 

Jeśli nie podstawa prawna, to co? Jak przygotować dziecko do bycia samemu w domu?

Jak widać więc, przepisy prawa nie udzielają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, do którego roku życia dziecko musi bezwzględnie pozostawać w domu pod opieką innej osoby. Czym więc się kierować, kiedy stoimy przed taką decyzją? Najlepiej, oczywiście, własnym zdrowym rozsądkiem oraz świadomością, co dla naszych dzieci jest dobre. Musimy też odpowiednio się do tego przygotować, przede wszystkim poprzez uświadomienie dziecka w następujących kwestiach:

  • Dziecko ma wiedzieć, że drzwi zawsze muszą być zamknięte na zasuwkę/zamek i że nie może ich nikomu otwierać ani przed nikim zdradzać, że jest bez opieki;
  • Dziecko musi mieć świadomość, ile czasu będzie samo w domu;
  • Ma wiedzieć, co mu wolno robić, a czego nie pod nieobecność opiekunów;
  • Ma wiedzieć, jak się zachować w razie wypadku;
  • Ma mieć możliwość zaalarmowania o wypadku (przez telefon, aplikację);
  • Musi wiedzieć, że nie może korzystać samo z kuchenki gazowej oraz mieć dobrze zorganizowany czas przy zajęciach takich jak odrabianie lekcji, czytanie, oglądanie telewizji, i tym podobne.

Edziecko.pl jest dla Was i dla Was piszemy o życiu rodzinnym. Nie oznacza to jednak, że nie pamiętamy i nie myślimy o Ukrainie. Wszystkie najważniejsze informacje znajdziecie w tych miejscach: wiadomości.gazeta.pl, kobieta.gazeta.pl/ukraina.

Więcej o:
Copyright © Gazeta.pl sp. z o.o.