Bardzo trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, od ilu lat dziecko może zostać samo w domu. Istnieją aż trzy różne przepisy (kodeks karny, administracyjny i cywilny), które granicę wieku ustalają na ukończony 7., 8. lub 13. rok życia dziecka. Przepisy te nie precyzują, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu na noc. Dodatkowo eksperci zajmujący się rozwojem dzieci również nie potrafią jasno określić tej granicy wiekowej. Odpowiadają wymijająco.
Więcej informacji związanych z dzieckiem znajdziecie na naszej stronie głównej Gazeta.pl.
Dziecko samo w domu - od kiedy? Jaki wiek jest dopuszczalny?
Art. 106 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Sprawę komplikuje prawo administracyjne i ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jej zapisy (art. 32 ust. 1) brzmią następująco:
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza.
Można więc na tej podstawie wnioskować, że dziecko samo w domu może zostać od ukończonego 8. roku życia. Ale to nie koniec zawiłości prawnych. Mamy jeszcze kodeks cywilny, który zupełnie inaczej podchodzi do tematu. Tutaj ta granica wynosi 13sty rok życia.
W art. 12 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeksu cywilnego (art. 426) ustanowiono:
Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.
W sensie prawnym ma to ważne znaczenie, gdyż: "Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę". Z tego zapisu można więc wyciągnąć wniosek, że dopiero od ukończenia 13. roku życia dziecko może zostać samo w domu.
Prawo prawem, a co na to eksperci?
Wiele zależy od samego dziecka i jego dojrzałości emocjonalnej. Niektóre pociechy szybciej stają się odpowiedzialne, dzięki czemu rodzic wie, że może na nich polegać. Nawet wtedy jednak konieczne jest przedsięwzięcie odpowiednich przygotowań, dzięki którym pociecha będzie mogła czuć się bezpiecznie we własnym domu.
Dziecko samo w domu – o czym pamiętać?
Zgodnie z prawem nie można pozostawić bez opieki dziecka poniżej 7 roku życia. Dzieci do lat 7 mogą korzystać z wyłącznie pod opieką osoby, która ukończyła co najmniej 10 lat. Wiek nie może stanowić jedynego kryterium, należy także zwrócić uwagę na dojrzałość emocjonalną dziecka. Trzeba uczulić je także na kontakt z nieznajomymi. Nie powinno otwierać drzwi żadnej osobie, której nie zna. Choć może się wydawać, że dziecko rozumie przekazywane mu wiadomości, należy upewnić się, czy rzeczywiście wszystko jest dla niego zrozumiałe. Lepiej jest powtórzyć się kilkukrotnie. Warto porozmawiać z dzieckiem i o tym jakie są najczęstsze przyczyny wypadków drogowych.
Kluczowe w kwestii pozostawienia dziecka samego w domu na noc, jak i na dzień, powinna być jego dojrzałość - nie tylko ta fizyczna - ale również, a może przede wszystkim - emocjonalna.