Jeśli interesuje cię zagadnienie terapii poznawczo-behawioralnej, poniżej znajdziesz kilka faktów dotyczących tego, jak wygląda ona w praktyce.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna. Na czym polega?
Psychoterapia poznawczo-behawioralna to metoda postępowania w przypadku wystąpienia zaburzeń psychicznych lub trudności emocjonalnych u pacjenta. Została ona opracowana przez amerykańskiego psychiatrę Aarona Becka już w latach 60. ubiegłego wieku. Według niego myśli człowieka, jego emocje i zachowania wpływają na siebie i tworzą wzorce zachowań. Wzorce te nie zawsze są właściwe. Zależy to od różnych czynników. Terapia jest potrzebna wtedy, gdy zachowanie czy przekonania człowieka są niewłaściwe, nieprzystające do rzeczywistości. Tak więc przedmiotem terapii jest problem z zaburzeniem postrzegania świata, który na drodze psychoterapii poznawczo-behawioralnej można wykryć i skorygować.
Metoda behawioralna - kiedy jest stosowana?
Metoda behawioralna nie w każdym przypadku jest w stanie przynieść korzyści pacjentowi. Wskazuje się, że najlepsze wyniki metoda ta osiąga w leczeniu osób cierpiących na zaburzenia lękowe i różnego rodzaju depresje. Dzięki tej metodzie można złagodzić u chorych występowanie różnego typu fobii, nerwic czy lęków. Terapia behawioralna osiąga również dobre efekty u osób zmagających się z zespołem stresu pourazowego, depresją czy bulimią. Co ciekawe oprócz wykorzystywania terapii w typowo medycznych celach, bywa ona także stosowana jako element procesu resocjalizacji więźniów. Metoda behawioralna ma na celu nauczenie pacjenta nowych reakcji, nie skażonych jego dotychczasowymi myślami i emocjami.
Terapia behawioralna dla dzieci - w jakich sytuacjach skorzystać z pomocy?
Terapia behawioralna dla dzieci skierowana jest głównie do małych pacjentów zmagających się z autyzmem, zespołem Aspergera, ADHD czy zaburzeniami okołoporodowymi. Polega na uczeniu dzieci potrzebnych umiejętności oraz eliminowaniu zachowań niewłaściwych. Na podstawie diagnozy terapeuta tworzy plan terapeutyczny - bazując na nim dziecko uczone jest kluczowych umiejętności, adekwatnych do etapu jego rozwoju. W przypadku zachowań niepożądanych, terapeuta ustala sposoby ich eliminowania. Aby terapia odniosła pożądany skutek, musi odbywać się w atmosferze wzajemnego poczucia bezpieczeństwa i szacunku.
Metoda behawioralna - ćwiczenia
Metody wykorzystywane w terapii behawioralnej bazują na różnych technikach uczenia się. W terapii poznawczo-behawioralnej wykorzystywane są różne techniki, mające na celu zmianę reakcji pacjenta. Wśród najbardziej znanych techniki znajdziemy m.in.:
- desensytyzacja - działanie mające na celu sprawianie, że osoba staje się niewrażliwa na bodziec, który dotąd wywoływał u niej np. lęk (np. jeżeli osoba boi się pająków, to w kontrolowany sposób zaczyna się ją oswajać z tymi stworzeniami);
- dialog sokratejski - na drodze rozmowy na linii terapeuta-pacjent, ten pierwszy ma na celu wskazanie błędów w podejściu pacjenta do omawianego problemu;
- zadania domowe - pacjenci rozwiązują swoje kłopoty także podejmując samodzielne działania zlecone im przez terapeutę.
Terapia poznawcza - jak wyglądają zajęcia?
Główną cechą terapii poznawczej jest skoncentrowanie na bieżących problemach jednostki. W leczeniu nie wraca się do zdarzeń z przeszłości, jeśli nie jest to konieczne. Terapia nie trwa bardzo długo - przeważnie ogranicza się do 15-20 sesji nie trwających dłużej niż godzinę. Aby odniosła ona sukces, konieczne jest nawiązanie pozytywnej relacji między pacjentem a terapeutą. Terapia ta wymaga bowiem od pacjenta otwarcia się i przyznania do tego, z czym ma problem.
Dojść do tego może tylko w przypadku wzajemnego zaufania. Terapeuta na podstawie rozmowy stara się znaleźć bodziec, który determinuje niewłaściwe postrzeganie sytuacji przez człowieka. Musi więc potrafić wczuć się w jego położenie. Sukces części poznawczej terapii poznawczo-behawioralnej pozwala na dobranie odpowiedniej metody behawioralnej, która pomoże w pokonaniu błędów, które poddawane są procesowi terapii.
