Co to jest psychoza?
W wielkim skrócie rozumiemy przez nią grupę chorób polegających na zaburzeniach percepcji. Osoba chora postrzega świat zupełnie inaczej, niż wygląda on w rzeczywistości. Dodatkowo jest przekonana, że jej sposób widzenia rzeczywistości jest zupełnie normalny, właściwy. W przypadku chorób o podłożu psychicznym łatwo jest o nieporozumienia, co za tym idzie również o niewłaściwe podejście do chorych lub, w skrajnych przypadkach, wręcz o ich stygmatyzację. Psychozy dotyczą wielu rodzajów zaburzeń, które wynikają z różnych przyczyn. Błędem, który popełniamy dość nieświadomie, jest zbyt częste używanie tego terminu. Czasami zastępuje nam on wszelkie możliwe określenia dotyczące zaburzeń psychicznych. Koniecznie trzeba jednak odróżnić psychozy od nerwicy, którą uważa się raczej za reakcję ilościową. Chodzi o to, że nerwica to przesadna reakcja na konkretny bodziec. Psychozy zaś to reakcje jakościowo inne - chodzi o wytwarzanie we własnej głowie zupełnie odmiennego, nieprawdziwego obrazu rzeczywistości wokół. Kolejnym zaburzeniem, które mylnie utożsamia się z psychozą, jest psychopatia. Warto o tym wiedzieć, bo różnica jest ogromna. Ostatnia choroba polega bowiem na trwałym braku respektowania norm moralnych, które dzieje się przy zachowaniu pełnej świadomości.
Psychoza, jej objawy i przyczyny
Psychoza może posiadać różne objawy w zależności od zaawansowania. W pierwszym stadium mogą być to takie elementy zachowania, które znajdziemy choćby u chorych na depresję. Będą to zmiany nastroju, wyobcowanie, problemy z koncentracją lub apetytem i ogólnie obniżone zachowanie. Dopiero w kolejnych etapach objawy się mocniej różnicują. Mamy wówczas do czynienia z znacznie bardziej widocznymi objawami psychozy, których lista jest długa. Bez wątpienia zaliczymy do nich halucynacje, urojenia, napady lęku lub dezorganizację myśli i zachowań. Trudno również pisać o konkretnych przyczynach rozmaitych typów psychozy, bo te zależą często od ich specyfiki. Mamy choćby całą gamę psychoz alkoholowych, ale również te związane ze stanem poporodowym. Najczęstsze są jednak tzw. psychozy schizoafektywne, gdzie objawy psychozy mieszają się z depresją lub manią.
Psychoza maniakalna
Pośród nich jedną z trudniejszych jest psychoza maniakalna lub maniakalno-depresyjna. To inaczej choroba afektywna dwubiegunowa. Polega na krańcowych wahaniach nastrojów i przeplatających się cyklach manii i depresji. Jej przyczyny tkwią w zaburzeniach pracy mózgu wydzielniczej, co sprawia, że celem leczenia będzie zawsze maksymalne wydłużenie okresu normalnego funkcjonowania pacjenta. Pamiętajmy jednak, że zarówno diagnozę, jak i dobór metody leczenia psychozy maniakalnej bezwzględnie trzeba pozostawić specjaliście.
Psychoza paranoidalna
Psychoza paranoidalna, zwana też schizofrenią paranoidalną, to drugi z często występujących rodzajów psychozy. Cierpi na nią 1 na 100 osób. Mamy w tym przypadku do czynienia z zupełną zmianą zachowania lub zachowaniami skrajnie nieadekwatnymi do sytuacji, zamknięciem w sobie. Chory omamy, halucynacje, urojenia. Mówiąc potocznie - może on "słyszeć głosy". Nie jest trudno zgadnąć, że psychoza paranoidalna może być niebezpieczna dla niego samego lub nawet dla jego otoczenia.
Zaburzenia psychotyczne - jak się je leczy?
Wszystkie zaburzenia psychotyczne muszą być przede wszystkim dobrze rozpoznane, co jest warunkiem dalszego dobrego postępowania z chorym. Jak się je leczy? Tutaj terapie są różne. Oczywiście podstawą jest zwykle farmakoterapia, ale powinna być wspierana przez psychoterapię lub jakiś rodzaj terapii zajęciowej. Niekiedy pacjent cierpiący na zaburzenia psychotyczne musi być w stałym kontakcie z lekarzem przez całe życie. Tym bardziej należy podkreślić znaczenie upowszechniania wiedzy o psychozach. Dzięki niej można działać szybciej i rozumieć więcej.
