Rumień po kleszczu zwykle jest pierwszym sygnałem boreliozy. Niemniej może się zdarzyć, że zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukłucia kleszcza to jedynie reakcja alergiczna na ukąszenie. Niepokojącą zmiana to ta, która jest dość duża (w odróżnieniu od odczynu alergicznego) i ma charakterystyczny wygląd. Jak wygląda rumień wędrujący po kleszczu?
Rumień po kleszczu - objawy
Rumień wędrujący, czyli rumień po kleszczu przybiera formę wysypki na skórze. Jest czerwona, płaską lub lekko wypukłą plamą, która zwykle pojawia się w miejscu ukąszenia przez zakażonego bakterią kleszcza, w ciągu tygodnia do dwóch od ugryzienia. Zwykle ustępuje samoistnie po kilku tygodniach.
Rumień po kleszczu jest bardzo charakterystyczny, ponieważ wyglądem przypomina tarczę strzelecką - ma charakter pierścieniowy. W jego centrum, zwykle w miejscu wbicia się kleszcza w skórę, widnieje okrągła plamka, otoczona przez jaśniejszą obręcz lub aureolę. Ta z kolei jest zamknięty czerwoną obwódką, która się powiększa, wędrując coraz dalej. Brzegi rumienia są bardzo wyraźnie odgraniczone. Rumień wędrujący, jak nazwa wskazuje, nie zawsze musi się pojawić w miejscu ukąszenia. Rzadko zdarza się, by rumień miał nietypowy wygląd.
Początkowy etap, zaraz po pojawieniu się rumienia po kleszczu, może przebiegać bez żadnych objawów dodatkowych. Dopiero z czasem mogą dokuczać grypopodobne objawy towarzyszące, takie jak:
- bóle głowy,
- bóle stawów i mięśni,
- gorączka,
- kołatanie serca,
- uczucie ciepła w miejscu zaczerwienienia,
- powiększone węzły chłonne,
- przerzuty rumienia na inne partie skóry.
Ponieważ rumień po kleszczu nie pojawia się u każdego ugryzionego przez zakażonego kleszcza, jego brak nie oznacza, że nie doszło do zakażenia boreliozą, która jest groźną, bakteryjną chorobą odzwierzęcą. Wywołują ją bakterie (krętki), które wnikają do organizmu wraz z ugryzieniem przez zarażonego pasożyta. Nieleczona choroba może mieć wiele powikłań, a stany zapalne obejmują stawy, serce, mózg (co prowadzi do zapalenia stawów, opon mózgowo-rdzeniowych, nerwów czaszkowych, zaburzenia czucia i porażenia nerwów). W skrajnych przypadkach dochodzi do śmierci (neuroborelioza).
Jak leczyć rumień po kleszczu?
Rozpoznana zmiana skórna - rumień po kleszczu, rumień wędrujący - wymaga wizyty u lekarza i podjęcia leczenia w kierunku boreliozy. Leczenie u dorosłych polega na podawaniu określonych antybiotyków, trwa przez kilka tygodni. Prowadzone jest pod nadzorem lekarza. Rumień po kleszczu u dziecka również jest wskazaniem do leczenia, które także opiera się na antybiotykoterapii. Zazwyczaj podaje się amoksycylinę, doksycyklinę lub cefuroksym, przez dwa lub trzy tygodnie. O rodzaju i długości terapii decyduje lekarz, na podstawie wywiadu oraz badań
Kluczowy jest czas reakcji. Im mniej czasu upłynie od zaobserwowania rumienia po kleszczu do podjęcia leczenia, tym lepiej. Borelioza wykryta we wczesnym stadium jest całkowicie uleczalna. To dlatego tak ważne jest, by nie bagatelizować i nie lekceważyć objawów.
Rumień po kleszczu - czy można zapobiegać?
Nie istnieje sposób zarówno na uniknięcie ugryzienia przez kleszcza, jak i powstanie rumienia po kleszczu. Nie ma także szczepień ochronnych zapobiegających boreliozie. To dlatego tak ważne jest, by się przed pasożytami strzec. Co robić?
- Używać repelentów i innych odstraszaczy insektów, jak i unikać miejsc, gdzie nietrudno o spotkanie z kleszczem. Ważne, by pamiętać o szczelnym osłonięciu skóry podczas pobytu w lesie czy na łące.
- Niezwykle ważna jest również kontrola ciała, szczególnie owłosionej skóry głowy, okolic pach, pachwin, po powrocie do domu.
- Kiedy dojdzie do ugryzienia, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Po ugryzieniu kleszcza należy się pozbyć jak najszybciej. Badania dowodzą, że najwięcej bakterii wnika do organizmu człowieka podczas ugryzienia, niemniej im dłużej kleszcz przebywa w ciele, tym większe jest ryzyko zakażenia.
- Aby pozbyć się kleszcza warto użyć specjalnej pęsety, którą można kupić w aptece lub udać się na izbę przyjęć do pobliskiego szpitala.
- Jeśli kleszcz został usunięty w całości, ranę należy zdezynfekować. Jeśli nie, należy udać się na SOR.
- Nie należy niczym smarować kleszcza, żeby zmusić go do wyjścia. To nie tylko nieskuteczne, ale i niebezpieczne.
- Rumień po kleszczu zawsze wymaga wizyty u lekarza.
