Tympanogram, czyli wynik badania ucha zwanego tympanometrią, jest krzywą, za pomocą której można zdiagnozować między innymi infekcje ucha środkowego, niedrożność trąbki Eustachiusza, pęknięcie błony bębenkowej czy nieprawidłowość zanikania odruchu strzemiączkowego. Wykresy mogą przyjąć różne kształty. W zależności od tego wyróżnia się tympanogram typu A, B lub C.
Tympanometria - na czym polega badanie?
Tympanometria, inaczej audiometria impedancyjna, jest bezbolesna i nieinwazyjna. Badanie trwa kilkanaście minut i polega na wprowadzeniu do kanału słuchowego zewnętrznego sondy pomiarowej, która pozwala zmienić ciśnienie (w zakresie od -400 do +400mm słupa wody). Tym samym badanie, polegające na mierzeniu odbicia fali dźwiękowej od błony bębenkowej podczas zmiany ciśnienia w przewodzie słuchowym zewnętrznym, pozwala na ocenę podatności błony bębenkowej na zmiany ciśnienia. Badanie polega na zapisywaniu wychyleń błony bębenkowej w trakcie zmian ciśnienia w przewodzie słuchowym.
Tympanometria jest badaniem obiektywnym, które pozwala ocenić stan i funkcjonowanie ucha środkowego oraz trąbki słuchowej i zdiagnozować ewentualne patologie. Badanie wykonywane jest przez laryngologów. Tympanometrię wykorzystuje się coraz częściej jako przesiewowe badanie słuchu i czynności ucha środkowego u dzieci, gdyż pomaga rozpoznać wysiękowe zapalenie ucha środkowego, które jest jedną z najczęstszych przyczyn niedosłuchu u najmłodszych pacjentów. Przed wykonaniem tympanometrii należy wykonać badanie otolaryngologiczne, ocenę drożności trąbki słuchowej, subiektywne badania słuchu, takie jak audiometria.
Tympanogram. Interpretacja wyników
Wynik tympanometrii przedstawiany jest w formie wykresu, choć dla ułatwienia podaje się go również jego opis. Wyniki tympanometrii zawsze trzeba skonsultować z lekarzem.
Tympanogram jest wykresem, który odzwierciedla ruch błony bębenkowej i elementów ucha środkowego, obrazuje zależność ciśnienia i podatności błony bębenkowej. Na tympanogramach ocenia się trzy parametry: wysokość, wierzchołek i kształt. Krzywe tympanometryczne wyznaczane są automatycznie za pomocą tympanometru.
Interpretacja wyniku opiera się na krzywej tympanometrycznej. Wyróżnia się pięć podstawowych krzywych tympanometrycznych (tympanogramów):
- typ A - amplituda krzywej na wykresie jest normalna (może wystąpić w niedosłuchu odbiorczym i przy braku ruchomości strzemiączka),
- typ Ad to tympanogram o bardzo wysokiej lub nieoznaczalnej amplitudzie, ciśnienie jest w normie. Może wskazywać na wiotkość błony bębenkowej lub brak ciągłości kosteczek słuchowych,
- typ As - ma bardzo niską amplitudę. U dorosłych może wskazywać na otosklerozę. Jest często spotykana u dzieci - wówczas traktowana jako norma,
- typ B - krzywa jest płaska. Ciśnienie w uchu jest poniżej normy. Jest to typ charakterystyczny dla wysiękowego zapalenia ucha środkowego, całkowitej niedrożności ucha środkowego, całkowitej niedrożności trąbki słuchowej,
- typ C - linie jest przesunięta - podciśnienie w uchu środkowym, ciśnienie w uchu jest poniżej normy. Może świadczyć o niedrożności trąbki słuchowej, wklęśnięciu błony bębenkowej, infekcji górnych dróg oddechowych, przeroście trzeciego migdałka.
Typy A, B i C pozwalają wskazać na patologię błony bębenkowej, przewodu słuchowego czy trąbki słuchowej.
Tympanometria - wskazania i przeciwwskazania
Tympanometrię wykonuje się w przypadku podejrzenia różnych rodzajów niedosłuchu oraz niedowładu nerwu twarzowego. Wskazaniem do wykonania badanie jest niedosłuch przewodzeniowy przy niezmienionej błonie bębenkowej lub z widocznym płynem w jamie bębenkowej. Badanie przeprowadza się w celu diagnostyki niedosłuchu, diagnostyki perforacji błony bębenkowej, oceny ucha środkowego, oceny trąbki słuchowej i jej zdolności do otwierania się i zamykania, oceny funkcji nerwu twarzowego. Bardzo ważne jest, by tympanogram z opisem po badaniu skonsultować z lekarzem.
Przeciwwskazaniem do badania słuchu jest brak błony bębenkowej ucha, niedowład nerwu twarzowego, a także niedosłuch: odbiorczy, przewodzeniowy przy złej drożności trąbki słuchowej czy przewodzeniowy z niemożliwością oceny jego przyczyny w innych badaniach. Nie można jej wykonać, gdy obecny jest czop woskowinowy lub inne ciało obce w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego, a także jeśli w ciągu 6 tygodni poprzedzających badanie wykonywany był zabieg chirurgiczny ucha.
