Leczenie kanałowe - leczenie endodontyczne, endodoncja - to metoda leczenia nieodwracalnych zapaleń miazgi zęba, do których doszło wskutek zaniedbanej próchnicy. Zabieg polega na usunięciu miazgi z komory i kanałów zęba, oczyszczeniu przestrzeni i ich zdezynfekowaniu, a następnie wypełnieniu specjalnymi materiałami. Zabieg powinien być prowadzony pod kontrolą radiologiczną. Możliwe jest również wykonywanie go w powiększeniu, pod mikroskopem.
Leczenie kanałowe jest konieczne w sytuacji, gdy doszło do rozległego procesu próchnicowego, który prowadzi do stanu zapalnego miazgi, jej martwicy lub nawet zgorzeli. Miazga to galaretowata, unaczyniona i unerwiona tkanka wypełniającą jamę zęba. Ponieważ miazga nie może się ani zregenerować (ma bardzo ograniczone możliwości regeneracyjne), ani bronić, a trawiący ją stan zapalny ma negatywny wpływ na tkanki otaczające korzeń zęba, miazgę należy usunąć. Alternatywą jest wyrwanie zęba.
Czy leczenie kanałowe boli? Najczęściej nie. Jeśli miazga jest żywa, zabieg powinien być przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym. Niestety gdy stan zapalny jest silny, może ono nie zadziałać. Wówczas pierwsze minuty leczenia nie należą do przyjemnych.
Wskazania do leczenia kanałowego
Leczenie endodontyczne jest konieczne, gdy miazga uległa infekcji bakteryjnej i rozwija się w niej stan zapalny. Wskazaniem do leczenia kanałowego zęba jest:
- martwica miazgi,
- zmiany okołowierzchołkowe,
- zapalenie miazgi,
- niedopełnione kanały korzeniowe (tak zwane ponowne leczenie kanałowe).
Jak przebiega leczenie kanałowe?
Leczenie kanałowe zaczyna się od usunięcia próchnicy z zęba, a następnie wykonania odpowiedniego dojścia do kanałów korzeniowych. Zabieg polega na:
- otwarciu komory zęba i usunięciu martwej lub żywej miazgi. Żywą miazgę usuwa się w znieczuleniu miejscowym,
- oczyszczeniu kanałów korzeniowych z miazgi kanałowej oraz toksyn bakteryjnych z kanalików zębinowych przy użyciu narzędzi kanałowych, połączone z płukaniem kanałów,
- osuszeniu kanałów,
- wypełnieniu kanałów specjalnymi materiałami. Ma to na celu zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego, co ma uniemożliwić przenikanie bakterii z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Ząb najczęściej wypełnia się materiałami kosmetycznymi (materiały kompozytowe, kompomerowe i materiały ormocerowe). Obecnie standardem postępowania jest stosowanie gutaperki w połączeniu z materiałem uszczelniającym na bazie żywicy epoksydowej.
Choć zasadniczo długość leczenia zależy od ilości kanałów zębowych oraz od tego, w jakim stanie jest chory ząb, to możliwe są sytuacje, kiedy leczenie kanałowe odbywa się podczas jednej wizyty.
Leczenie kanałowe mleczaków u dzieci
Kanałowo leczy się nie tylko żeby stałe, ale i mleczaki. Zęby mleczne także są bowiem unerwione i mogą boleć. Najczęściej są to powikłania po urazach lub głębokiej próchnicy. Leczenie kanałowe u dzieci różni się tym, że kanałów się nie wypełnia.
Leczenie kanałowe - powikłania
Prawidłowo wyleczony kanałowo ząb zostaje uratowany, nie daje objawów niepożądanych. Niestety nieprawidłowo przeprowadzone leczenie kanałowe może prowadzić do zapalenia tkanek okołowierzchołkowych, co ostatecznie może skończyć się ekstrakcją zęba.
Powikłania mogą wystąpić zarówno w trakcie leczenia, jak i jakiś czas po zabiegu. Podczas leczenia może dojść do perforacji, czyli przedziurawienia ściany kanału, ukruszenia zęba czy złamania narzędzia w kanale podczas jego opracowywania lub wypełniania. Po leczeniu kanałowym może doskwierać ból, obrzęk, a nawet ropień.
Leczenie kanałowe - ile kosztuje?
NFZ refunduje leczenie kanałowe w ściśle określonych przypadkach. Najczęściej dotyczy wyłącznie zębów stałych górnych i dolnych: 1 (siekacz przyśrodkowy), 2 (siekacz boczny), 3 (kieł). Wyjątkiem jest leczenie kanałowe zębów stałych u dzieci i młodzieży do 18. roku życia, jak również kobiet w ciąży - wówczas refundowane jest leczenie wszystkich zębów,
W pozostałych przypadkach leczenie kanałowe zębów nie jest tanie. Jego koszt zależy od liczby kanałów leczonego zęba, lokalizacji i renomy gabinetu stomatologicznego, jak również metody i techniki leczenia (endodoncja mikroskopowa jest droższa).
