Atrofia, czyli zanik komórek, tkanek lub narządów, może pojawić się w każdym wieku. Zanik bądź zmniejszenie objętości może dotknąć mięśnie, ale również mózg czy narządy płciowe. Ze względu na obszar dotknięty atrofią, a i przyczyny, która ją wywołuje, wyróżnia się kilka jej typów.
Wyróżnia się atrofię fizjologiczną i patologiczną. Zwykle jest ona konsekwencją:
Częstym rodzajem atrofii jest zanik mięśni i pochwy.
Atrofia pochwy, zwana atroficznym zapaleniem pochwy, najczęściej występuje u kobiet po menopauzie. Szacuje się, że zaburzenie dotyka nawet co drugą kobietę w okresie przekwitania. U młodszych kobiet pojawia się na skutek zaburzeń hormonalnych, po usunięciu jajników, uszkodzeniu ich w wyniku chemioterapii lub radioterapii.
Atrofia pochwy polega na zmniejszaniu grubości nabłonka ścian pochwy, a w rezultacie ich zaniku. Do jej pojawienia się przyczynia się niedobór estrogenów, który jest odpowiedzialny za dopływ krwi do tkanek pochwy, utrzymanie elastyczności ścian pochwy i pobudzanie wytwarzania wydzieliny pochwowej. W okresie menopauzalnym dochodzi do fizjologicznego spadku stężenia hormonu, co skutkuje tym, że zmniejsza się grubość nabłonka pochwy i ilość śluzu.
Objawy atrofii to przede wszystkim:
Atrofię pochwy leczy się hormonalną terapią zastępczą. Jej celem jest podwyższenie poziomu estrogenów. Można, po konsultacji z ginekologiem, zastosować dopochwowy krem ??estrogenowy, dopochwową tabletkę estrogenową, dopochwowy pierścień estrogenowy, jak i włączyć doustną terapię hormonalną. Poza terapią hormonalną należy stosować preparaty nawilżające.
Choć zanikowi pochwy nie można zapobiec, warto podejmować działania łagodzące jej objawy i tym samym spowolnić postępowanie choroby. Co robić? Unikać stresu, prowadzić higieniczny tryb życia, rzucić palenie, postawić na racjonalną, dobrze zbilansowaną dietę i spożywanie produktów zawierających fitoestrogeny. Kluczowe jest ćwiczenie mięśni Kegla i prawidłowa higiena okolic intymnych (w tym stosowanie łagodnych środków myjących przeznaczonych do higieny intymnej). Wskazane jest stosowanie probiotyków, a podczas stosunków - lubrykantów na bazie wody.
Atrofia mięśniowa może pojawić się z różnych przyczyn. Do zaniku mięśni dochodzi najczęściej na skutek:
Zanik mięśni jest często efektem starzenia się organizmu. Atrofia mięśni może być również następstwem niedożywienia lub poparzenia. Chorobami, które zwykle prowadzą do atrofii mięśni są najczęściej: stwardnienie rozsiane, dystrofia mięśniowa, zespół Guillaina-Barrego, neuropatia cukrzycowa, reumatoidalne zapalenie stawów czy rdzeniowy zanik mięśni.
Choć w zależności od tego, jak szybko postępuje atrofia mięśni, jej objawy mogą mieć różne nasilenie, zaburzenie i tak prowadzi do osłabienia siły mięśniowej, trudności w wykonywaniu rożnych ruchów, ogranicza możliwość poruszania się, skutkuje zniedołężnieniem.
Objawami zaniku mięśni są najczęściej:
Proces zaniku mięśni można powstrzymać dzięki rehabilitacji przeprowadzonej pod kontrolą specjalisty. Najczęściej polega ona na ćwiczeniach fizycznych, a w ciężkich przypadkach również na współpracy z psychologiem. Leczenie zaniku mięśni przy pomocy farmakologii możliwe jest tylko w rdzeniowym zaniku mięśni.