Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla L.) należy do rodziny astrowatych. Rośnie zarówno w Europie, jak i w Azji, Ameryce Północnej czy Australii. W Polsce można go dostrzec na polach, łąkach, w parkach. Przez niektórych traktowany jest jako chwast, przez innych uprawiany w celach leczniczych. To jedna z najstarszych roślin wykorzystywanych w ziołolecznictwie.
Rumianek jest rośliną jednoroczną i światłolubną o minimalnych wymaganiach glebowych. Osiąga wysokość nawet 60 cm wysokości. Ma nagie, wzniesione i bardzo rozgałęzione pędy, które są porośnięte skrętolegle ułożonymi liśćmi. Wydziela silny, charakterystyczny zapach. Cennym surowcem zielarskim są kwiaty rumianku - ich olejek zawiera wiele związków o działaniu leczniczym. To między innymi:
Koszyczki kwiatowe rumianku zbiera się, suszy i przechowuje w szczelnym pojemniku, bez dostępu światła. Suszony rumianek można kupić również w sklepie zielarskim lub w postaci herbatek w torebkach do zaparzania, w wielu sklepach.
Rumianek pospolity, dzięki zawartym składnikom, które są aktywne biologicznie, ma działanie:
Rumianek stosuje się tak wewnętrznie, jak i zewnętrzne. W postaci naparów, nalewek i herbatek zrobionych z suszonych kwiatostanów jest używany jako środek przeciwzapalny i przeciwskurczowy. Pomaga na dolegliwości żołądkowe i jelitowe, łagodzi wzdęcia, skurcze, niestrawność i zaburzenia trawienia, jak również brak apetytu. Rumianek łagodzi również niepokój, stan napięcia i stres, ułatwia zasypianie. Pomaga na schorzenia wątroby, woreczka żółciowego i nerek, łagodzi objawy przeziębienia, zwalcza infekcję górnych dróg oddechowych. Wspiera przy bolesnym miesiączkowaniu.
Łagodne działanie rumianku powoduje, że można go stosować także u małych dzieci: na kolkę, ząbkowanie, bezsenność, kłopoty z trawieniem, brak apetytu czy niepokój. Kwiat rumianku podawany w zalecanych dawkach jest bezpieczny w stosowaniu nawet u niemowląt.
Napar z koszyczków rumianku, w celach leczniczych, można stosować także zewnętrznie - w różnej postaci, tak płukanek, jak i okładów, kąpieli czy inhalacji przy katarze. Rumianek stosowany zewnętrznie ma działanie przeciwzapalnie, łagodzi podrażnienia i zapalenie i owrzodzenia skóry, rumień, oparzenia słoneczne i termiczne, podrażnienia, rany, niewielkie czyraki. Pomaga w stanach zapalnych błon śluzowych jamy ustnej i gardła. Ma też działanie przeciwalergiczne. To zasługa obecności azulenów, które działają antyalergicznie, przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo. Rumianek łagodzi również dotkliwe objawy hemoroidów, zapalenia okolic narządów płciowych. Kąpiele w rumianku wygładzają skórę i poprawiają nastrój.
Rumianek jest stosowany także w kosmetyce. Można go odnaleźć zarówno w roli składnika gotowych kosmetyków: kremów, szamponów, balsamów do ciała, ale można skorzystać z jego dobrodziejstwa, używając go w domu.
Rumianek można stosować do rozjaśniania włosów. Choć efekty nie są spektakularne, jak po użyciu farby czy innego środka chemicznego, to jego dużą zaletą jest fakt, że nie niszczy włosów, a wręcz przeciwnie - wzmacnia je i pielęgnuje.
Rumianek pospolity to sprzymierzeniec dolegliwości związanych z oczami, które są zmęczone, podrażnione lub dotknięte jakimś schorzeniem. Zapalenie spojówek, oczy przemęczone długą pracą przy komputerze z pewnością docenią łagodzące i przeciwzapalne działanie okładów z rumianku. Aby poczuć natychmiastową ulgę i dostrzec różnicę, wystarczy przyrządzić według przepisu torebkę herbaty rumiankowej. Taki okład wystarczy położyć na oczy na kilka minut.
Warto wiedzieć, że reakcje nadwrażliwości na rumianek są bardzo rzadkie. Niemniej w przypadku ich wystąpienia należy skontaktować się z lekarzem.