IgE - immunoglobuliny E, przeciwciała typu E - to przeciwciała obecne w surowicy krwi. Te białka odpornościowe są wytwarzane przez komórki układu odpornościowego. IgE to jeden z pięciu rodzajów przeciwciał występujących w ludzkim organizmie: IgA, IgG, IgM oraz IgD i IgE. Każda z klas przeciwciał pełni inną rolę. Immunoglobuliny E odkryto w 1967 roku. Nazywano je "reaginami".
Rola IgE
Przeciwciała są odpowiedzialne za reakcje alergiczne - stymulują komórki ciała do wytwarzania i uwalniania histaminy. Ich zadaniem jest unieszkodliwianie antygenów oraz aktywowanie mechanizmów obronnych układu odpornościowego. IgE jest wytwarzane w organizmie pod wpływem kontaktu z antygenami, które układ immunologiczny uznaje za obce. Podczas reakcji immunologicznej IgE stanowią przeciwciała szczególnie istotne w:
- obronie przeciwpasożytniczej (jest to związane z wydzielaniem histaminy przez bazofile i eozynofile),
- alergiach (IgE łączą się z antygenami, co uruchamia reakcje przeciwpasożytnicze).
Przeciwciała IgE dzieli się na całkowite i swoiste. IgE całkowite wytwarzane są przez układ odpornościowy organizmu w alergiach i chorobach pasożytniczych. IgE swoiste dotyczy konkretnego rodzaju alergii. W chorobach alergicznych następuje wzrost całkowitego stężenia IgE w surowicy krwi.
Stężenie IgE
IgE stanowi poniżej 0.001% stężenia wszystkich pozostałych klas immunoglobulin. Surowicze stężenie IgE wynosi 0,4-80 jm./ml, co stanowi 0,004% wszystkich immunoglobulin w surowicy. Stężenie IgE jest niskie przy urodzeniu, następnie stopniowo wzrasta. Szczytowe stężenie notuje się w 10-15 roku życia. Po 20 roku życia stężenie IgE stopniowo spada. Jedynie u osób skłonnych do atopii jest ono od początku wyraźnie podwyższone.
Co może oznaczać podwyższone IgE?
Za podwyższone stężenie przeciwciał IgE mogą odpowiadać różne choroby i stany zapalne. Są to:
- choroby alergiczne, tak skórne, pokarmowe, jak i wziewne, włącznie z astmą oskrzelową oraz reakcjami anafilaktycznymi,
- zakażenia pasożytnicze (np. glistnica, owsica, giardioza),
- zakażenia bakteryjne i wirusowe (np. wirus Epsteina-Barr, Helicobacter pylori),
- choroby skóry (łuszczyca czy łysienie plackowate),
- nowotwory (np. szpiczak IgE, rak płuca),
- niedobory immunologiczne: zarówno pierwotne (np. zespół Wiskotta-Aldricha, hiperimmunoglobulinemia E), jak i wtórne (HIV),
- choroby zapalne (choroba Kimury, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów),
- inne choroby, takie jak mukowiscydoza, zespół nerczycowy, małopłytkowość samoistna, celiakia,
- podejrzenie chorób autoimmunologicznych.
Tym samym wskazaniem do zbadania poziomu immunoglobuliny typu E (IgE) jest podejrzenie chorób pasożytniczych, alergii, chorób płuc np. astmy, białaczki, chorób skóry.
IgE - badanie poziomu przeciwciał
Badanie IgE całkowite to jedno z głównych badań wykonywanych w celu rozpoznaniu alergii i chorób pasożytniczych. Można je badać we krwi, oceniając zarówno całkowite stężenie, jak i IgE swoiste dla danego alergenu.
Badanie całkowitego IgE jest badaniem przesiewowym, stosowanym w diagnostyce chorób alergicznych. Przeprowadza się je na podstawie próbki krwi. IgE całkowite to badanie krwi potwierdzające istnienie przeciwciał alergicznych we krwi. Norma dla całkowitego stężenia przeciwciał IgE we krwi jest zależna od wieku i płci. Przyjmuje się, że u dorosłych stężenie przeciwciał nie powinno przekraczać wartości 100 IU/ml.
Kiedy stwierdza się podwyższony poziom IgE całkowitego, przeprowadza się kolejne badania, już w kierunku swoistych IgE, by zidentyfikować konkretny alergen wywołujący objawy alergii. Badanie IgE całkowitego ma na celu stwierdzenie alergii, zaś IgE swoiste dotyczy konkretnego alergenu.
IgE całkowite bada się najczęściej za pomocą metod immunochemiluminescencyjnych, z kolei do oznaczania swoistych przeciwciał IgE we krwi, bada się enzymatycznie (np. ELISA) lub fluorescencyjnie (np. FEIA).
Wynik badania swoistych przeciwciał IgE może być przedstawiony ilościowo (j./ml, ng/ml lub UI/ml) lub półilościowo (ilości podane są w klasach od 0 do 5 lub 6. Im wyższa klasa, tym wyższe stężenie przeciwciał IgE). Najczęściej podwyższone stężenie IgE obserwuje się w różnego typu chorobach alergicznych. Należy wiedzieć, że nieobecność swoistych IgE w surowicy, mimo objawów alergii, nie świadczy o jej braku w organizmie.
Oznaczenie IgE w badaniu krwi jest przydatne zwłaszcza wtedy, gdy nie można przeprowadzić alergicznych testów skórnych. Należy pamiętać, że analiza i interpretacja wyników powinna być pozostawiona lekarzowi.
