Nudności to odczuwanie silnej potrzeby zwymiotowania. Zdarza się, że faktycznie poprzedzają wymioty, ale mogą pojawiać się niezależnie. Potrafią być bardzo uciążliwe, zdarzać się sporadycznie i permanentnie. Czasem towarzyszą im takie objawy jak:
Intensywność oraz częstotliwość, a także obecność innych dolegliwości zależy od przyczyny nudności.
Przyczyny nudności mogą być bardzo różne, zwłaszcza że nie jest to choroba, a jej objaw. Podłożem dyskomfortu mogą być zarówno zaburzenia czynnościowe żołądka, jak również zmiany metaboliczne czy hormonalne, a także czynniki psychogenne.
Nudności mogą towarzyszyć wczesnej ciąży (skarży się na nie ponad połowa przyszłych mam), ale także zatruciom pokarmowym, przejedzeniu lub przedawkowaniu używek. Mogą być skutkiem ubocznym leczenia - tak zażywania leków, jak i chemioterapii nowotworowej. Pojawiają się podczas choroby lokomocyjnej, infekcji wirusowej, zapalenia wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego czy trzustki, a także wrzodów żołądka i dwunastnicy. Nudności mogą zwiastować niedrożność jelita cienkiego lub grubego, zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego, a także zawał serca, chorobę niedokrwienną serca czy udar mózgu. Zdarza się, że nudności pojawiają się po urazie głowy, krwotoku śródczaszkowym, zapaleniu błędnika, migrenach oraz w sytuacjach stresowych.
Znając przyczynę nudności, w wielu sytuacjach można im zapobiegać. Jest to możliwe na przykład w ciąży, w przypadku choroby lokomocyjnej bądź nietolerancji pokarmowej. Wówczas wystarczy unikać pokarmów, które wywołują dyskomfort, a przed podróżą zażyć leki zapobiegające nudnościom i wymiotom. Z kolei problem, jak sobie radzić z nudnościami w ciąży, to temat rzeka. Nic dziwnego - z dolegliwością tą boryka się przecież większość przyszłych mam.
Ponieważ mdłości w ciąży dokuczają najczęściej przez cały pierwszy trymestr ciąży, każda kobieta z upływem czasu wyczuje, co jest najbardziej skuteczne w łagodzeniu dyskomfortu. Zwykle pomaga zjedzenie czegoś przed wstaniem z łóżka, unikanie zapachu i widoku jedzenia, który wywołuje mdłości. Zdaje egzamin sięganie po zdrowe przekąski - nie należy dopuszczać do poczucia silnego głodu. Wahania cukru, a także niski poziom cukru wzmagają mdłości. Na nudności w ciąży nie wolno brak żadnych leków, których nie przepisał lekarz.
Kiedy pojawią się nudności, należy ograniczyć ilości przyjmowanych pokarmów, zwłaszcza ciężkostrawnych, smażonych czy bardzo przyprawionych (zwłaszcza pikantnych). Należy jeść lekkostrawne potrawy, koniecznie w małych ilościach.
Trzeba zrezygnować z kawy, soków oraz alkoholu. Dobrze jest za to pić niewielkie ilości wody (niegazowanej), herbaty bez cukru bądź naparu z mięty. Dzień warto zacząć od wody z cytryną oraz pamiętać, że wskazane są małe ilości płynów, przyjmowanych często, ponieważ rozcieńczają kwasy żołądkowe, wspomagają trawienie i zapewniają nawodnienie organizmu.
Oprócz modyfikacji jadłospisu można skorzystać z domowych metod, które pomogą poradzić sobie z nudnościami. Co robić? Jeść migdały, kiełki pszenicy i imbir. Pić napary ziołowe.
Każdy, kto ma nudności, zwłaszcza kobiety w ciąży, powinni mieć pod ręką migdały. Nie dość, że łagodzą dolegliwości, są źródłem kwasów tłuszczowych omega 6, wapnia, magnezu oraz witaminy E, to i skuteczne w zapobieganiu nudnościom. Nie mniej efektywne działanie mają kiełki pszenicy, a świeży, surowy imbir to klasyka. Można go dodawać do herbaty, wody czy zup, jeść świeży, ale i zażywać w formie tabletek. Na nudności pomoże napar z mięty, melisa lub rumianek.
Jeśli nudności są uciążliwe i niepokojące, należy zwrócić się o pomoc do lekarza, ponieważ mogą być objawem poważnych dolegliwości. W diagnostyce nudności lekarz, oprócz badania, wywiadu i zleconych badań, weźmie pod uwag czas ich trwania oraz czas pomiędzy posiłkami a pojawieniem się nudności czy wymiotów.
Jeśli nudności są uciążliwe lub następujących po nich wymiotom towarzyszy silny ból głowy, ból w klatce piersiowej, należy pilnie skontaktować się z lekarzem.